‘Şahin’ Cumhuriyetçi John McCain öldü
Sürekli sürtüşme halinde olduğu Trump’ın McCain’in cenaze törenine davet edilmeyeceği iddia ediliyor
ÖMÜR ŞAHİN KEYİF
ABD’li Senatör John McCain 81 yaşında beyin kanserinden öldü. Cumhuriyetçilerin önde gelen isimlerinden McCain’in ölüm haberinin ardından, Kongre’nin iki kanadından da ‘vatansever bir kahraman’ olduğuna dair mesajlar yayımlandı. Senatör Bernie Sanders’tan 2000’deki Başkanlık ön seçimlerinde karşısına çıktığı George W. Bush’a kadar herkesin ‘kahramanı’ olan 35 yıllık Senatör McCain; önemli bir kesim tarafındansa savaş taciri olarak anılıyor. McCain, Vietnam’da savaş suçuna ortak olan, Irak’ın yıkımını destekleyen, hızını alamayıp ‘İran’ı bombala bombala’ diye şarkı söyleyen, Suriye’de Libya’da rejim değişikliği için çaba sarf eden, Yemen’de Suudi saldırılarına arka çıkan, Sırbistan’dan Kuzey Kore’ye tüm dünyada Amerikan müdahalesini destekleyen kişi olarak hatırlanıyor.
Siyasi kariyeri boyunca orduya ayrılan bütçenin artırılması konusunda çaba sarf eden McCain’in ismi, son olarak Ağustos ayında Trump tarafından imzalanan 2019 Ulusal Savunma Yetkilendirme Tasarısı’na verilmişti. McCain’in mirasını tanımlar nitelikteki yasa uyarınca, orduya 717 milyar dolarlık bütçe verildi. Nükleer silah programına da 65 milyar dolar ayrıldı. Bu doğrultuda üretilecek silahların geçen yıl ilk kez Afganistan’a atılan ‘tüm bombaların anası’ndan bin kat kuvvetli olduğu belirtiliyor. Washington merkezli düşünce kuruluşu Politika Çalışmaları Merkezi’nden Lindsay Koshgarian’ın hesabına göre, söz konusu bütçe, Soğuk Savaş’ın sonundaki bütçeyi ikiye katlıyor. Bush’un ‘Teröre Karşı Savaş’ından önce harcanandan ise 300 milyar dolar fazla.
“İran’ı bombala, bombala”
Tasarı sadece orduya ayrılan bütçeyle değil aynı zamanda, Yemen’i yok eden Suudi koalisyonuna da silah desteğinin devam etmesinin önünü açıyor. Öte yandan İran’ı Amerikan ulusal güvenliğine ve Ortadoğu’ya ‘tehdit’ olarak adlandırıyor. McCain, 2007’de katıldığı bir etkinlikte “İran’ı bombala bombala” diye şarkı söylemiş, daha sonra bu görüntüleriyle gurur duyduğunu dile getirmişti.
Anaakımın derdi başka
Peter Certo, Counter Punch’taki yazısında, Amerikan anaakım medyasının konuyla ilgili haberlerde bütün bu gerçeklere değil, Trump’ın yasayı imzalarken McCain’e teşekkür etmediği üzerine yoğunlaştığına dikkat çekmişti. Söz konusu tasarı, hem Temsilciler Meclisi’nde hem de Senato’dan her iki parti oylarıyla da geçti.
Savaş bütçesine partiler üstü ilgi, John McCain ve Trump arasındaki sürtüşmeyle benzeşiyor. McCain kimi konularda Trump’a karşı çıkışlarıyla biliniyordu. Ancak konu İran nükleer anlaşmasını rafa kaldırmak ya da savaş politikalarını desteklemek olduğunda durum değişti.
Vietnam ‘kahramanı’ olarak döndü
ABD’nin Vietnam savaşında, hava bombardımanından sorumlu olan McCain, Hanoi’de uçağı düşürülmesi sonrası yakalanıp, altı sene kadar Kuzey Vietnam’da hapishanede kaldı. Burada işkence gördüğü belirtilen McCain, ABD’ye bir savaş kahramanı olarak döndü. Bu durum, siyasi kariyeri boyunca kendisine adeta bir dokunulmazlık kazandırdı. Cumhuriyetçi Parti’nin aykırı ismi olarak anılan McCain, CIA’in başına Irak Savaşı sonrası işkence programının başındaki Gina Haspel’in geçirilmesine de karşı çıkmıştı. Oysa işkenceye karşı olarak bilinen McCain, işkencenin önünü açan Amerikan savaşlarının en büyük destekçisi oldu.
11 Eylül saldırıları sonrası savaş politikalarının halka ilişkiler çalışmalarının yüzlerindendi. Afganistan, Irak, İran ve Suriye’nin ‘terörizmi’ desteklediği konusunda demeçler veriyordu. Savaşın sonuçları, fikrini değiştirmedi. 2008 yılında, Barack Obama’ya karşı başkanlık yarışı sırasında, kendisine Bush’un 50 yıl Irak’ta kalabileceği ifadeleri sorulduğunda, “Şunu 100 yıl yapalım” diyecekti. McCain, yazdığı son anı kitabında, savaşı bir ‘hata’ olarak andı. Oysa McCain benzer rolü 2011 iç savaşında Kaddafi’ye karşı da oynayacaktı. Suriye’de rejim değişikliğini savundu, muhalifleri silahlandırma çağrıları yapan ilk kişilerden biriydi. Trump’ın Suriye’ye hava saldırılarını memnuniyetle karşılamıştı.
Trump davet edilmeyecek iddiası
Seçim kampanyasından bu yana zaman zaman McCain’le sürtüşme yaşayan Trump, McCain’in Vietnam’da yakalanması dolayısıyla, ‘kahraman olmadığını’ söylemiş, tepki çekmişti. McCain henüz hayattayken planlanan cenazesine Donald Trump’ın davet edilmeyeceği iddiaları basına yansımıştı. McCain’in cenazesinde Barack Obama ve Bill Clinton gibi eski başkanların konuşma yapacağı da çıkan haberler arasında.