AYM, internet kullanıcılarının kimlik bilgilerinin polise verilmesini öngören ve medya kuruluşlarının lisans başvurularının otomatik olarak reddedilmesine ilişkin KHK düzenlemelerini iptal etti

Sanal takibe yasak

OKTAY EVSEN

Anayasa Mahkemesi (AYM), CHP’li 113 milletvekilinin başvurusu üzerine Olağanüstü Hal kapsamında getirilen bazı kuralları Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. MİT veya Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından bildirilen medya hizmet sağlayıcı kuruluşlarının lisans başvurularının reddedilmesi ile polisin sanal takip yapmasına olanak sağlayan düzenleme iptal edildi. Ayrıca sözleşmeli olarak işe alınacak personel hakkında güvenlik soruşturması da artık yapılamayacak.

Resmi Gazete’de dün yayımlanan kararda, kanunun 680 sayılı KHK’nın TBMM tarafından onaylanması sonucunda yürürlüğe girdiği belirtilirken “Dava konusu kurallar olağanüstü hâl süresince uygulanma özelliğini aşan bir niteliğe sahiptir. Bu durum kurallara olağanüstü hâlin dışına taşan genel düzenleme niteliği vermektedir” denildi.

MEDYAYA OTOMATİK YASAK

‘Terör örgütleri’yle iltisaklı veya irtibatlı olduğu iddiası MİT veya Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından bildirilen medya hizmet sağlayıcı kuruluşlarının lisans başvurularının reddedilmesine olanak sağlayan düzenleme iptal edildi.

Bu kuralın Emniyet ve MİT tarafından bildirimde bulunulması durumunda lisans başvurularının otomatik olarak reddedilmesi sonucunu doğurduğu, bunun belli bir süreyle de sınırlı olmadığı belirtildi. Ayrıca karara karşı yargısal denetimin etkinliğinin sınırlandığı da kaydedildi.

Polise, sanal ortamda işlenen suçlarda internet abonelerine ait kimlik bilgilerine ulaşma, sanal ortamda araştırma yapma yetkisi veren; erişim, yer ve içerik sağlayıcılarının da bu bilgileri kolluğa vermesini hükme bağlayan kural da iptal edildi. Bunun özel hayatın gizliliği ilkesine aykırı olduğuna hükmeden Yüksek Mahkeme kararında, sanal ortamda işlenen suçlar da dahil olmak üzere suç soruşturmasını yapma ve uyuşmazlıkları çözmenin yargı makamlarının görevi olduğu belirtildi. Kararda, bu yetkinin demokratik toplum düzenin gereklerine uygun olmadığı bildirildi.

Mahkeme, sözleşmeli olarak işe alınacak personel hakkında güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapılmasına ilişkin hükmü de iptal etti.

Güvence ve temel ilkeleri kanunla belirlenmeksizin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda kişisel veri niteliğindeki bilgilerin alınmasına, kullanılmasına, işlenmesine izin verilmesinin Anayasa ile bağdaşmadığı ifade edildi.