Sanayide çarkları baz döndürdü
Ekonomi Servisi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ağustos ayına ilişkin sanayi üretim endeksi verilerini yayımladı. Geçen yılın ağustos ayında yüzde 3,9 azalan endeks baz etkisiyle yüzde 10,4 büyüdü.
Koronavirüs salgını henüz kontrol altına alınamadı, yarattığı ekonomik tahribat ise devam ediyor. Tüm dünyada hissedilen salgın başta üretim olmak üzere ekonomik göstergeleri alt üst etti. Ancak TÜİK’in açıkladığı rakamlara göre Türkiye bu ekonomik yıkımdan sıyrılmış görünüyor. Peki, gerçekten sıyrıldı mı? Salgından önce de krizin içinde olan ülkede mart ayından haziran ayına kadar kapalı olan ekonomiye rağmen gerçekten diğer ülkelere göre sanayi üretimi artmış olabilir mi? Bu soruların yanıtı için TÜİK’in dün açıkladığı verileri inceledik.
TÜİK verilerine göre sanayi üretimi geçen yıla göre yüzde 10,4 arttı. Ancak aynı üretim geçen yılın ağustos ayında yüzde 3,9 azalmıştı. Geçen yıl sanayi üretiminde yaşanan düşüş bu yıl artış nedeniyle bu yılki üretim büyümeyi olduğundan daha fazla gösterdi. Uzmanlar bunu “Baz etkisi” olarak ifade ediyor.
Öte yandan temmuzda yüzde 8,5 olan sanayi üretimdeki artış ağustosta yüzde 3,4 olarak gerçekleşti.
Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, ağustosta madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi 2019'un aynı ayına göre yüzde 5,2, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 11,4 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 2,3 artış gösterdi.
***
Baz etkisi nedir?
Baz etkisi ekonomik göstergelerde referans alınan yıl-ay enflasyon, büyüme gibi verilerin, karşılaştırılmak istenen yıl- ay rakamlarıyla kıyaslanmasından kaynaklanır. Örneğin, sanayi üretim endeksi geçen yıl ağustos ayında yüzde 3,9 azalmıştı. Geçen yıl baz alındığı için bu yıl 123,0 olan endeks değerinde yüzde 10,4’lük artış meydana gelmiş oldu.
