Sanayide sert fren

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan sanayi üretim verileri, ekonomide dalgalı seyrin sürdüğünü gösterdi. Sanayi Üretim Endeksi, Ocak 2025’te aylık bazda yüzde 2,3 gerileyerek son 9 ayın en düşük seviyesine indi. Yıllık bazda ise sanayi üretimi sadece yüzde 1,2 arttı.

Özellikle imalat sanayi sektöründe yüzde 3’lük düşüş dikkati çekerken elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi yüzde 0,8 azaldı. Madencilik ve taş ocakçılığı sektörü ise aylık bazda yüzde 7,5 artış kaydetti.

Sanayi üretimindeki aylık zayıflamanın 2025’in ilk çeyreğinde GSYH büyümesine de yansıyabileceği ve ekonomik büyüme hızının beklenenden düşük kalabileceği değerlendiriliyor. Özellikle kapasite kullanım oranlarının düşmesi, sanayicinin yeni yatırımlar konusunda temkinli davrandığını ve üretim planlarını küçülttüğünü gösteriyor. İmalat sanayisi genelinde kapasite kullanım oranı, şubatta geçen aya göre 0,1 puan azalarak yüzde 74,5 seviyesinde gerçekleşmişti. Ekonomik büyümede önemli faktörlerden olan imalat sanayisindeki gerileme ve kapasite kullanım oranındaki düşüş üretimde çarklarının yavaşladığı sinyalini verdi.

ÖNGÖRMEK ZORLAŞIYOR

Prof. Dr. Fatih Özatay, sanayi üretimindeki gerilemenin ekonomideki belirsizlikleri artırdığına dikkat çekerek şu değerlendirmede bulundu: “Üretimin nereye gittiğini öngörmek zorlaşıyor. 2024’ün 4’üncü çeyreğinde çok yüksek oranda artan GSYH ve üretim endeksleri, 'durgunluktan çıkıyoruz herhalde' düşüncesi oluşturmuştu. Oysa ilk iki aydaki gerçekleşmeler tersi yönde.”

Özatay, sanayi üretiminin son çeyreklerde dalgalı bir seyir izlediğini belirterek, şu verileri paylaştı: “Sanayi üretimi, ilk çeyrek öncesine göre 2024’ün ikinci çeyreğinde yüzde 3,8, üçüncü çeyreğinde yüzde 0,97 azalmıştı. Dördüncü çeyrekte ise yüzde 3,34 arttı. Ancak Ocak 2025’te yüzde 2,3 azaldı. Kapasite kullanım oranı ise ilk 2 ayda 2024'ün ortalamasının ve son çeyrekteki değerinin oldukça altında.”