Sarf-ı nazar ne demek? Sarf-ı nazar ifadesinin kökeni ve kullanımı

Sarf-ı nazar, Arapça kökenli bir terim olup, "görmezden gelme, bir şeyi dikkate almama, gözden çıkarma" anlamına gelir. Türkçede özellikle resmi ve edebi metinlerde kullanılan bu ifade, bazen bir karardan veya düşünceden vazgeçme anlamına da gelebilir.

Kelime yapısı incelendiğinde:

• "Sarf" kelimesi Arapçada “çevirmek, yön değiştirmek” anlamına gelir.
• "Nazar" ise “bakış, dikkat, görüş” anlamındadır.

Bu iki kelimenin birleşimiyle "bakışı başka yöne çevirmek, bir şeyden vazgeçmek" anlamı ortaya çıkar.

SARF-I NAZAR KULLANIM ALANLARI

Sarf-ı nazar kelimesi günlük hayatta, hukuk dilinde, Osmanlıca metinlerde ve edebiyatta farklı bağlamlarda kullanılır:

1. GÜNLÜK KULLANIMDA SARF-I NAZAR

Günlük hayatta bir durumu önemsememek, bir hatayı affetmek veya bir konuyu dikkate almamak anlamında kullanılabilir.

Örnek:

• Küçük hataları sarf-ı nazar etmek gerekir. (Küçük hataları görmezden gelmek gerekir.)
• Onun söylediklerini sarf-ı nazar edelim. (Onun söylediklerini dikkate almayalım.)

2. HUKUK DİLİNDE SARF-I NAZAR

Hukuki belgelerde veya resmi yazışmalarda, bir talebin reddedildiğini veya bir durumun dikkate alınmadığını belirtmek için kullanılır.

Örnek:

• Mahkeme, davacının ek delil sunma talebini sarf-ı nazar etmiştir.
• Sunulan itirazlar sarf-ı nazar edilmiştir.

3. EDEBİYAT VE OSMANLICA METİNLERDE SARF-I NAZAR

Osmanlı dönemine ait eserlerde, özellikle divan edebiyatında ve resmi yazışmalarda sıkça karşılaşılan bir terimdir.

Örnek:

• "Aşkın derdinden sarf-ı nazar etmem mümkün değildir." (Aşkın derdini görmezden gelmem mümkün değildir.)"
• Devlet büyükleri bu meseleden sarf-ı nazar eylemişlerdir."

SARF-I NAZAR VE VAZGEÇMEK AYNI ANLAMA MI GELİR?

Her iki kelime de benzer anlama gelse de sarf-ı nazar daha çok göz ardı etme, dikkate almama anlamına gelirken, vazgeçmek tamamen bir karardan dönmeyi ifade eder.

Örnek:

• Bu meseleden sarf-ı nazar ettim. (Konuyu dikkate almamaya karar verdim.)
• Bu işi yapmaktan vazgeçtim. (Tamamen bırakmaya karar verdim.)

SARF-I NAZAR ETMEK RESMİ BİR İFADE MİDİR?

Evet, genellikle resmi yazışmalarda, akademik metinlerde ve edebi eserlerde kullanılan bir ifadedir. Günlük konuşma dilinde daha az yaygındır.

SARF-I NAZAR ETMEK YERİNE HANGİ KELİMELER KULLANILABİLİR?

Bu kelimenin yerine şu ifadeler kullanılabilir:

• Görmezden gelmek
• Dikkate almamak
• Üzerinde durmamak
• Göz ardı etmek

Sarf-ı nazar, özellikle Osmanlıca metinlerden günümüze taşınan, resmi ve edebi dillerde kullanılan köklü bir ifadedir. Günlük konuşmalarda daha az kullanılmasına rağmen, hukuk, akademik ve diplomatik yazışmalarda hâlâ önemli bir yer tutar.