Savaşın eşiğinde

Umut Can FIRTINA

Hindistan ile Pakistan, tartışmalı Keşmir bölgesindeki saldırının ardından bir kez daha savaşın eşiğine geldi.

Hindistan, Cammu Keşmir'in Pahalgam bölgesinde 22 Nisan'da 26 turistin öldürüldüğü saldırıyı gerekçe göstererek Pakistan ve Pakistan'a bağlı Azad Keşmir bölgesine askeri operasyon başlattı.

Hindistan Basın Bilgi Bürosu’ndan (PIB) yapılan açıklamada “Sindoor Operasyonu” ile Pakistan’daki “terör altyapısının” hedef alındığı belirtildi. 9 bölgenin hedef alındığı belirtilen açıklamada, “Pakistan askeri tesislerinin hedef alınmadığı” savunuldu.

‘KARŞILIK VERECEĞİZ’

Pakistan ordu sözcüsü Ahmed Şerif Chaudry ise Hindistan’dan ateşlenen füzeler nedeniyle en az 26 sivilin yaşamını yitirdiğini, onlarca kişinin de yaralandığını söyledi. Ülkenin en kalabalık eyaleti Punjab’a 4 ve Pakistan yönetimindeki Azad Keşmir’e 2 saldırı düzenlendiğini kaydeden Chaudhry, Hindistan'ın füze saldırılarına Pakistan'ın kendi belirlediği yer ve zamanda karşılık vereceğini açıkladı. Chaudhry, Punjab’daki Bahawalpur Camisi'ne düzenlenen füze saldırısında aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 13 kişinin hayatını kaybettiğini, 37 kişinin de yaralandığını kaydetti. Saldırılar nedeniyle Punjab’da olağanüstü hal ilan edildi.

Pakistan güvenlik kaynakları ise Hindistan’ın saldırısına misilleme olarak Hindistan'a ait 5 savaş uçağı ve 1 dronun düşürüldüğünü belirtti.

KEŞMİR ÇIKMAZI

Çoğunluğu Müslüman olan Keşmir, 1947'de İngiliz yönetiminden bağımsızlıklarını kazanmalarından bu yana Hindistan ve Pakistan arasında bölünmüş durumda. Her ikisi de bölgenin tamamı üzerinde hak iddia ediyor. Hindistan ile Pakistan arasında Keşmir meselesi sebebiyle 1947, 1965, 1971 ve son olarak 1999'da da savaşlar yaşandı.

2014 yılında milliyetçi Hindistan Halk Partisi’nin (Bharatiya Janata Partisi – BJP) iktidara gelmesinin ardından Cammu ve Keşmir üzerindeki baskı arttı ve 2019 baharındaki seçimler öncesinde eyaletin özel statüsünün kaldırılması BJP’nin başlıca seçim vaatlerinden biriydi.

Modi’nin tek başına iktidar olması beklenen Haziran 2024 seçimlerinde parlamento çoğunluğunu kaybetmesi nedeniyle Pakistan’la olan anlaşmazlığı, halk desteğini tekrar konsolide etmek için kullandığı belirtiliyor.

∗∗∗

MODİ’NİN GÜÇ GÖSTERİSİ

İslamabad merkezli Araştırma ve Güvenlik Çalışmaları Merkezi'nin İcra Direktörü İmtiaz Gul, Hindistan ile Pakistan arasında topyekun bir savaş çıkması olasılığı görmediğini kaydetti. Bunda her iki ülkenin sahip olduğu nükleer gücün caydırıcılık görevi gördüğünü kaydeden Gul, “Bu (Hindistan Başbakanı Narendra) Modi yönetiminin bir güç gösterisi yöntemi” dedi. Pahalgam saldırısının ardından Modi üzerindeki kamuoyu baskısının giderek arttığına dikkat çeken Gul, “Şimdi ülke içinde benzer bir milliyetçi, militarist retorik kullanan Pakistan hükümeti de karşılık vermek zorunda kalacak” dedi.

ABD VE ÇİN’İN ETKİSİ

Gerilimin arkasında özellikle ABD-Çin arasındaki küresel güç rekabetinin yansımalarının da olabileceğine dikkat çeken Gul, “Pakistan Çin için ne kadar önemliyse Hindistan da ABD için o kadar önemli. Hindistan’ın bu agresif politikası Pakistan’ın Çin’e yakınlığıyla da bağlantılı olabilir. Çünkü Hindistan ve ABD, Çin’i ortak bir düşman olarak görüyorlar. Pakistan’ın çıkarlarına zarar vermek, istikrarsızlaştırmak veya belirsizlik yaratmak daha kolay” ifadelerini kullandı. Öte yandan Gul, ABD, Rusya ve Çin gibi güçlerin olası bir topyekun savaşa karşı araya gireceklerini kaydetti.

BASKIYI ARTIRACAK

Pakistan’ın Keşmir’de militan örgütlere destek verdiği bir geçmişi olduğuna dikkat çeken Gul, “Bu örgütlerin bazıları bir süre Pakistan’da üslenmişti. Hindistan ise bu tarihi gerçeği dünyaya ‘Pakistan’ın terörizmi desteklediği’ söylemi için kullanıyor” diye konuştu.

Yeni Delhi’nin uluslararası ağırlığını kullanarak, siyasi ve ekonomik baskılarla birlikte Pakistan’ı uluslararası toplumdan izole etmek istediğini kaydeden Gul, Pakistan’ın içinde bulunduğu ciddi ekonomik krize dikkat çekti. Hindistan’ın Pakistan karşıtı kampanyasının süreceğini belirten Gul, şunları söyledi “Hindistan ekonomik büyüme olarak hızlı ilerliyor, çok yüksek bir GSYİH var. Pakistan ile birkaç günü geçen olası bir çatışma, Hidistan’ı da güvensiz hale getirerek ekonomik çıkarlarına büyük darbe vurur. Pakistan zaten büyük bir ekonomik krizle boğuşuyor, olası bir savaşta ekonomik sonuçları daha az umursayacak olur.”