Savaşlar dünyayı sardı

Dış Haberler

İngiltere merkezli risk analizi şirketi Verisk Maplecroft’un hazırladığı Çatışma Yoğunluğu Endeksi (CII) raporuna göre son üç yılda dünya genelinde çatışmalardan etkilenen alan yüzde 2,8’den yüzde 4,6’ya yükseldi. Şu anda devletlerarası veya iç savaşlardan etkilenen bölgenin 6,15 milyon kilometrekare ile Hindistan’ın yüzölçümünün neredeyse 2 katına denk geldiği belirtildi. Rapora göre son üç yılda çatışmalarda ölenlerin sayısı yüzde 29 arttı.

Raporda Ortadoğu ve Ukrayna’nın savaşların en büyük sahnesi olduğuna dikkat çekilirken buradaki çatışmaların tırmanma riski olduğu kaydedildi. Ekvador, Kolombiya, Hindistan, Endonezya ve Tayland dâhil olmak üzere toplam 27 ülkede, 2021’den bu yana önemli bir risk artışı yaşadı.

AFRİKA’DA ATEŞ HATTI

CII’da Afrika kıtasının son üç yılda yaklaşık yüzde 10’unun çatışma bölgesi haline geldiği kaydedildi. Kıtanın batısındaki Mali’den doğu kıyısındaki Somali’ye kadar uzanan Sahel ve Afrika Boynuzu’nu kapsayan “çatışma koridoru” bölgesindeki şiddetin son 3 yılda iki katına çıktığı belirtildi. Raporda, Burkina Faso’nun yüzde 86’sının artık çatışmaya karıştığı, iç savaşların sürdüğü Sudan ve Etiyopya’da ise büyük çaplı şiddet patlamaları yaşandığı belirtildi.

ORTADAOĞU BIÇAK SIRTI

İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana saldırılarını genişleterek sürdürdüğü Ortadoğu’nun, küresel çatışma artışındaki kilit faktörlerden olduğu kaydedilen raporda, İsrail, Filistin toprakları, Lübnan, Suriye ve Yemen’in en riskli 10 çatışma bölgelerinden olduğu aktarıldı.

İsrail’in saldırılarına karşı bölgedeki İran destekli “Direniş Ekseni” gruplarının çatışmalara katılmasıyla, bölgenin “bıçak sırtı” bir konumda olduğu kaydedildi.

Küresel çatışmalardaki artışta bir diğer kilit faktörün Rusya’nın işgaliyle başlayan savaş olduğu belirtilen raporda, Ukrayna topraklarındaki çatışma alanlarının Şubat 2022’den bu yana yüzde 8,6’dan yüzde 70,5’e yükseldiği aktarıldı. Öte yandan Rusya’da çatışma içindeki alanların 10 katına çıktığı kaydedildi. Çatışmalar, insani sonuçları da alarm verici konumda. Raporda, çatışmalarda yaşamını yitirenlerin sayısının yılsonunda 200 bine ulaşabileceği, bunun 2021’e göre 3’te 1’lik bir artış olduğu kaydedildi. Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre ise 2024 yılında nisan ayı sonuna kadar çatışmalar, şiddet ve işkence nedeniyle 120 milyon kişi yerinden edildi.

∗∗∗

UKRAYNA: TANSİYON YÜKSELİYOR

Ukrayna’da 1000’inci gününü geride bırakan savaş, küresel siyasetten ekonomi ve ticarete birçok kırılma yarattı. Savaşta tansiyon son günlerde Kuzey Kore’nin bölgeye asker göndermesi ve Batı’nın uzun menzilli silahlarla Rusya’nın vurulmasına verdiği izinle yükseldi. Son olarak Kiev yönetimi, Rusya’nın Dnipro şehrini vurmak için nükleer başlık taşıyabilen kıtalararası balistik füze kullandığını açıkladı.

∗∗∗

SUDAN: MİLYONLAR TEHLİKEDE

Ordu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (RSF) arasında 15 Nisan 2023’te başlayan çatışmalarla iç savaşa sürüklenen Sudan halkı, Afrika’daki şiddet dalgasından en çok etkilenenlerden oldu. Birleşmiş Milletler verilerine göre 3 milyondan fazla kişi ülkeyi terk ederken yerinden edilenlerin sayısı 11 milyonu aştı.

∗∗∗

ORTADOĞU: İSRAİL’İN KATLİAMLARI SÜRÜYOR

Gazze Şeridi’ndeki savaşı bölgeye yayarak Ortadoğu’yu kan gölüne çeviren İsrail’in katliamları son bulmuyor. İsrail ordusunun Gazze’nin kuzeyine düzenlediği 2 ayrı saldırıda 88 Filistinli yaşamını yitirdi. İsrail savaş uçaklarının Beyt Lahiya bölgesindeki yerleşim yerlerini bombalaması sonucu 66 Filistinli yaşamını yitirdi, en az 100 kişi yaralandı. Şeyh Rıdvan Mahallesi’ne düzenlenen saldırıda ise 10’u çocuk 22 kişi hayatını kaybetti. İsrail'in Suriye'nin Palmira kentinde düzenlediği hava saldırısında 36 kişi hayatını kaybetti, 50 kişi yaralandı. İsrail ordusunun Lübnan'ın güneyindeki birçok bölgeye düzenlediği hava saldırılarında 3 kişi yaşamını yitirdi.

KATİLLERE TUTUKLAMA

Uluslararası Ceza Mahkemesi, (UCM) Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski savunma bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. Mahkeme, suçlamalar arasında cinayet, zulüm ve diğer insanlık dışı eylemlerin bulunduğunu açıkladı.