Sayıştay’dan bir yılda 8 bin 846 tespit: Ülke her yıl daha kötü yönetiliyor
2018 yılı denetimlerine ilişkin raporunu açıklayan Sayıştay, kamu kurumlarının hesap ve işlemlerinde 8 bin 846 hatalı ve mevzuata uygun olmayan işlem tespit etti. Sürekli artış eğiliminde olan bulgular yerel yönetimlerde yoğunlaşıyor. 2016 yılında 12,9 olan kamu idaresi başına düşen bulgu sayısı, 2017 yılında 15,2’ye, 2018 yılında ise 15,6’ya yükseldi
NURCAN GÖKDEMİR
Bürokratik kadrolardaki siyasallaşma, kamu kaynaklarının belli çevrelere aktarılması uygulamaları ile liyakat yerine yandaşlığın tercihinin sonuçları, Sayıştay Başkanlığı’nın denetim raporlarında ortaya koyduğu bulgulardaki artışla her yıl daha görünür oldu. Sayıştay’ın, tüm engelleme ve kısıtlamalara karşın önemli bulgular ortaya koyduğu denetim raporlarındaki “hatalı ve mevzuata aykırı” olarak isimlendirdiği ancak çoğu zaman milyonlarca liralık kamu zararına işaret eden tespitlerinin sayısı önceki yıl 8 bin 846’ya ulaştı.
Sayıştay denetçilerinin, kamu idarelerinin 2018 yılı hesap ve işlemleri ile ilgili düzenlilik denetimi sonucu tespit ettiği bulguların 7 bin 131’i, hesap ve işlemler ile mali rapor ve tabloların güvenilir ve doğru, işlemlerin mevzuata uygun olmadığını içerdi. 990’ı “Hesap verme sorumluluğu çerçevesinde idarelerce belirlenen hedef ve göstergelerle ilgili olarak faaliyetlerin ölçüldüğü” performans denetimi sonucu olarak raporlara yansıdı. Kamu işletmelerinin denetiminde de 725 bulgu tespit edildi.
YEREL YÖNETİMLER ÖNDE
2019 yılında raporlanan 7 bin 131 düzenlilik denetimi bulgusunun bütçe türlerine göre dağılımında yerel yönetimler yüzde 67 gibi büyük çoğunlukla ilk sırada yer aldı. Üniversiteler, Karayolları ve Devlet Su işleri Genel Müdürlüğü gibi özel bütçeli idarelerde saptanan bulgular ise yüzde 15 oldu.
Düzenlilik denetimleri sonucunda tespit edilen bulgulardan muhasebe ve mali raporlama mevzuatına aykırı olan konular “Mali Rapor ve Tabloları Etkileyen Hata”, doğrudan mali tabloları etkilememekle birlikte mevzuata aykırı olanlar ise “Uygunluğa İlişkin Hata” başlığı altında sınıflandırıldı.
Sayıştay’ın raporuna göre, yerel yönetimlerde bin 747, merkezi yönetimde 622, SGK ve diğer idarelerde ise 265 mali rapor ve tabloları etkileyen hata tespit edildi. Mevzuata aykırı hataların dağılımı ise yerel yönetimlerde 2 bin 571, merkezi yönetimde 729, SGK ve diğer idarelerde ise 240 oldu.
GERİSİNDE KALDILAR
Kamu idarelerinin hedeflerinin gerçekleşme oranını ölçen performans denetiminde de tablo değişmedi. Yerel yönetimlerle ilgili hedefe ulaşamama bulgusu 716, merkezi yönetim için 269 oldu.
DENETÇİ DEĞİL BULGU ARTTI
Rapora göre, son iki yılda 783’den 804’e çıkan denetçi sayısında önemli bir oranda artış olmamasına karşın bulgularda artış oldu.
Düzenlilik denetimi bulgu sayısı, 2016 yılında 4 bin 500 iken 2017 yılında yüzde 47 oranında artarak 6 bin 598’e, 2018 yılında ise yüzde 8 artışla 7 bin 131’e yükseldi.
2016 yılında 6,9 olan denetçi başına düşen bulgu sayısı, 2017 yılında 9,7 ve 2018 yılında ise 9,8’e çıktı.
ORTALAMA 16 BULGU
Kamu idaresi başına düşen ortalama bulgu sayısı da arttı. 2016 yılında 12,9 olan kamu idaresi başına düşen bulgu sayısı, 2017 yılında 15,2, 2018 yılında ise 15,6 olarak gerçekleşti.