Seçim beyannamesinde eğitim hedefleri: Muhalefetten nitelikli ve kamucu eğitim vaadi

MUSTAFA KÖMÜŞ mustafa.k@birgun.net

24 Haziran’daki cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerine sayılı günler kaldı. Siyasi partilerin tamamı izleyecekleri politikaları ve vaatleri içeren seçim beyannamelerini açıklandı. AKP, CHP, HDP ve İYİ Parti’nin seçim beyannamelerine yansıyan eğitim vaatlerinde nitelikli öğretmen eğitimi, ataması yapılmayan öğretmenlerin sorunlarının çözümü, okul öncesi eğitime ilişkin birçok vaat sıralandı.

On altı yıllık iktidarı döneminde uyguladığı politikayla eğitimi dincileştiren, yapboz oynar gibi değiştirdiği sınavlarla gençlerin hayatıyla oynayan AKP, aynı politikalara devam edeceğini vaat ediyor. CHP ise nitelikli ve parasız bir eğitim öneriyor. HDP anadilde eğitimin üstünde dururken, İYİ Parti ataması yapılmayan öğretmenlerin sorunlarını çözeceğini söylüyor.

CHP: Parasız ve nitelikli eğitim
240 sayfalık beyannamede iktidarın eğitimi büyük bir kaosa sürüklediği vurgulanarak “AKP hükümetleri tarafından çocukların bilişsel, duygusal ve bedensel bütünlüklerine göre tasarlanmayan, gelecek gereksinimlerine duyarsız bir eğitim sistemi yaratılmıştır” denildi. Eğitim planlaması olmadan kabul edilen projeler yüzünden, kaynakların heba edildiği vurgulandı. Ataması yapılmayan öğretmen sorunu için ise beyannamede şu ifadelere yer verildi : “Çağın gerektirdiği nitelikte öğretmenlerin yetiştirilme ve istihdam edilme sorunları çözülememiştir. Atanmamış on binlerce öğretmen uzmanlık alanlarında çalışamamaktadır.” Üniversitelere de değinilen beyannamede AKP’nin üniversiteyi getirdiği şöyle özetlendi: “Partizanca yapılan rektör atamaları yüzünden üniversitelerin özerkliği zarar görmektedir. YÖK üniversite yönetimleri üzerinde baskı kurmaktadır. Bilim ve teknoloji alanında öncülük yapması gereken üniversiteler, demokrasi eksikliği yüzünden, beyin göçüne tanık olmaktadır.”

CHP’nin bu alanda yapacaklarıysa şöyle sıralandı:

»Parasız ve nitelikli eğitim ilkesini herkes için hayata geçireceğiz.

»9 yılı kesintisiz temel eğitim olmak üzere zorunlu eğitimi 13 yıla çıkaracağız

»Öğrencilerimizi uluslararası PISA değerlendirmelerinde en kısa sürede OECD ortalamasına ulaştıracağız.

»Eğitimde cinsiyet eşitliğini sağlayacağız.

»İnsani ve dayanışmacı değerleri önemseyen, özgürlükçü ve eleştirel düşünceyi öne çıkaran, bilgi çağıyla uyumlu bir öğretim programı oluşturacağız.

»Seçmeli derslerin okul yönetimleri tarafından dayatılmasına son verecek, veliler ve öğrenciler tarafından sadece rehberlik servislerinin desteği ile seçilmesini sağlayacağız.

»YÖK’ü kaldıracağız. Üniversite rektörlerinin ve dekanlarının, öğretim üyeleri tarafından seçimle belirlenmesini sağlayacağız.

»Ücretli ve sözleşmeli öğretmenlik uygulamasına son verecek, tüm öğretmenlerin kadrolu atanmasını sağlayacağız. 180 bin öğretmene bir yıl içerisinde kadro vereceğiz.

»Yetişkinler için yeni bilgi ve beceriler kazandıracak “Kent Enstitüleri” ve “Yaşam Boyu Eğitim Okulları” kuracağız.

***

AKP: Dincileşme devam edecek

Seçim beyannamesinde eğitim ile hedefler anlatılırken, önemli bir bölüm de 16 yıl boyunca yapılanlara ayrıldı. AKP iktidarının en çok eleştiri aldığı alanlardan biri olmasına rağmen bu dönem beyannamede övgüyle anlatıldı. Özellikle 2017-2018 eğitim öğretim yılının başlangıcında değiştirilen müfredattan bahsedilen kısımlar dikkat çekti. Beyannamede “Müfredatımız çağın gerekliliklerini yansıtacak şekilde güncellenecektir” denildi. AKP dönemine ait bir sorun olan ataması yapılmayan öğretmen problemine ise hiç değinilmedi.

“Neler yapacağız” bölümünde ‘nitelikli okul’ ayrımını adeta AKP getirmemiş gibi “Okul türleri ve bölgeler arası başarı farklılıklarını azaltarak eğitimde fırsat eşitliğine bütün boyutlarıyla hayatiyet kazandıracağız” ifadeleri kullanıldı. Bu dönemde itibarları yerle bir edilen öğretmenlerle ilgili ise ‘Öğretmenlik Meslek Kanunu ‘ çıkarılacağı vaat edildi. Bu dönemde ağırlığı artan özel sektörden de övgüyle bahsedildi ve şöyle denildi: “Mesleki eğitimde özel sektörün rolünü güçlendirecek, odalar ve borsalara daha fazla sorumluluk vereceğiz. Eğitimde özel sektörün payını fırsat eşitliği ilkesi çerçevesinde teşvik ederek artıracağız.”

***

HDP: Eğitim kamusal ve ücretsiz olarak yapılacak

HDP’nin seçim beyannamesinde eğitimin kamu hizmeti olarak yapılacağı belirtildi. “Okulun ve öğrencilerin temel ihtiyaçları okul bütçesinden karşılanacak, her ne ad altında olursa olsun velilerden asla para talep edilmeyecek” ifadeleri kullanıldı.

Beyannamede yapılacaklar şu şekilde sıralandı:

»Eğitim müfredatı, ders kitapları ve diğer materyaller tekçi, cinsiyetçi ve şoven içerikten arındırılacak.

»İdeolojik saiklerle koyulan ve özgürlükçü laiklik ilkesini ortadan kaldıran bir anlayışla okulları ayrıştıran 4+4+4 uygulamasına son verilecek.

»Eğitim sistemi özgürlükçü, laik ve bilimsel bir içerikte yapılandırılacak, anadili temelinde çok dilli hale getirilecek.

»Ataması yapılmayan tüm öğretmenlerin ataması gerekli altyapı koşulları sağlanarak gerçekleştirilecek. Ücretli öğretmenlik uygulaması lağvedilecek, tüm ücretli öğretmenler kadroya alınacak.

»Üniversiteler demokratik, özerk ve çokkültürlü, toplum ve doğa yararına araştırma yapan kurumlar olarak yeniden inşa edilecek.

»Toplumsal cinsiyet eşitliği dersi zorunlu ders olarak müfredata eklenecek.

***

İYİ Parti: YÖK kalkacak öğretmenlere istihdam

“Milletimizle sözleşme” ismiyle yayımlanan beyannamede eğitimde en dikkat çeken noktalardan birisi ataması yapılmayan öğretmenlere yönelik oldu. Bu konuyla ilgili “Ataması yapılmayan öğretmenlerin atamasını, norm açığı dikkate alınarak yapacağız, norm fazlası olanlara yeni istihdam alanları oluşturacağız, emekliliği özendireceğiz” ifadeleri kullanıldı.

‘İyi eğitim, iyi gelecek’ konulu bölümde vaatler şu şekilde sıralandı:

»Türkiye'yi Uluslararası Eğitim Sıralamalarında hak ettiği yere gereceğiz. PISA sıralamasında ilk 20'yi hedefleyeceğiz. Dünyada ilk 100 üniversite arasında 5 Türk üniversitesinin girmesini sağlayacağız.

»Eğim müfredatını öğrencilerin analitik becerileri, üretici ve yenilikçi yetkinlikler kazandırma amaçlı oluşturacağız.

»Mesleki yeterliliği olmayan kişilerin rehberlik yapmasını sağlayan Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliğini iptal edeceğiz.

»Öğretmen Akademileri kuracağız. Atanmayan öğretmenlerin kadroya alınmalarını sağlayacağız veya istihdama katılımları için ek tedbirler alacağız.

»YÖK'ü Kaldıracağız. Akademik Özgürlüğü Tesis edeceğiz. Yüksek Öğretim Reformunu gerçekleştireceğiz.

»Üniversitelerin bölünmelerine izin vermeyeceğiz, mevcut iktidarın böldüklerini yeniden birleştireceğiz.

»Okulöncesi ve temel eğitimii zorunlu hale getireceğiz; 1 yılı okulöncesi, 12 yılı temel eğim olmak üzere 13 yıla çıkaracağız.