Sektör kazandıkça ekosistem kaybediyor
Ülkede odun üretimi 15 yılda dört kat arttı. Döviz kurunun yükselmesiyle birlikte artan odun talebi ülkenin dört bir tarafında orman kıyımına neden oluyor. Son olarak içerisinde endemik bitki türlerinin yer aldığı ve alageyiklerin doğal yaşam alanı olan Düzlerçamı’nda ağaç katliamı yaşandı.
Gökay BAŞCAN
Orman sanayi sektörünün her geçen artan odun talebi yeni ağaç katliamlarına yol açıyor. Antalya Beycik’in ardından Döşemealtı’nda bulunan Düzlerçamı ormanında yapılan ağaç katliamı bölge halkının tepkisine neden oldu. Döviz kurunda artış nedeniyle ithalat yapamayan orman endüstri gözünü ülke topraklarındaki ormanlara dikti. Artan talebi karşılamaya çalışan iktidar, Orman Genel Müdürlüğü aracılığıyla ülkenin birçok noktasında ‘endüstriyel plantasyon’ ve ‘gençleştirme’ çalışmaları adı altında ağaç katliamına başladı. Antalya’nın Beycik ilçesi Tahtalı dağı eteklerinde yapılan kesim, yargıya taşındı.
Beycik’in ardından bir kesim haberi de yine Antalya’nın Düzlerçamı ormanından geldi. Orman Genel Müdürlüğü’nün yaptığı ihaleyi kazanan şirket, bölgede ağaç kıyımı yaptı.
ALAGEYİKLERİN YAŞAM ALANI
Tarım Orman İş Sendikası Bilim Kurulu üyelerinden alınan bilgilere göre Düzlerçamı ormanı, dünya üzerinde alageyiklerin tek doğal yaşam alanı. Bölgede bulunan alageyik yetiştirme istasyonun dışında doğal ortamında yaşayan yüzlerce alageyik bulunuyor. Bölge alageyiğin yanı sıra vaşak ve karakulaklara da ev sahipliği yapıyor. Ayrıca bölge birçok bölgesel ve endemik bitki türü yer alıyor. Düzlerçamı ormanı sınırları içerisinde Bern Sözleşmesi ile koruma altına alınan cyclamen-coum bitki türü de bulunuyor.
OGM YIKIM YARATIYOR
Bütçeye ek para gelsin diye yapılan kesimlerin amenajman planlarına aykırı olduğuna dikkat çeken Tarım Orman İş Sendikası Başkanı Şükrü Durmuş, “Üretim normalde 10 milyon metreküpken şuanda 40 milyon metreküpü açtı. Kesimlerin, amenajman planlarına göre yapılması gerekirken OGM, bir yıkım yaratıyor. Bu bir cinayettir” dedi.
Ormanların verimlerinin düştüğüne dikkat çeken Durmuş şöyle konuştu: Çölleşmeye doğru gidiyoruz. Ağacın çapları 35 santimetreye kadar düşmüş, genç ağaçlar kesilmeye başlandı. Özellikle endüstriye plantasyon adı altında yapılan tıraşlama kesimler kabul edilemez.”
***
Amenajman planlarının dışına çıkılıyor
Türkiye Ormancılar Derneği’nden Prof. Dr. Erdoğan Atmış ülkenin bir çok noktasında benzer haberler geldiğine dikkat çekti. “Her ne kadar onlara yapılanın teknik bir ormancılık işlemi olabileceğini söylemeye çalışsak da, insanlarımız yapılanın normal bir kesim olmadığını farkında” diyen Prof. Dr. Atmış, “Mevcut yönetim sadece 15 yıl önce yılda 14 milyon metreküp odun üretimi olan ülkemizde, bu sene 31 milyon metreküp odun üretimi koydu. Bu rakamı yakında 50 milyon metreküpe çıkarmayı hedefliyor” ifadelerini kullandı.
Orman Genel Müdürlüğü’nün amenajman planlarında belirlenen miktarların çok üstünde odun üretimi yaptığı halde hedefleneni tutturamadığını belirten Prof. Dr. Atmış, “İşte bu hedefi tutturmak için, olağanüstü kesim, endüstriyel plantasyon ve yapay gençleştirme adı altında, aslında planlarda olmayan çalışmalarla odun üretimini artırmaya çalışıyor” diye konuştu.
Gelecek yıllarda yapılması planlanan gençleştirme ve bakım çalışmalarının öne alınarak bugünden yapılmaya başlandığına dikkat çeken Prof. Dr. Atmış, “Bu aşırı odun üretimi artışının asıl nedenine gelince; ahşap esaslı levha sektörünün hammadde gereksiniminin daha ucuz şekilde karşılanması isteği olduğunu söyleyebilirim. Bu sektörün yanlış kapasite planlanması ve son iki yıldaki Türk Lirası aleyhindeki kur değişimleri nedeniyle ithal hammaddede yaşanan aşırı fiyat artışından kaynaklanan yüksek hammadde maliyeti gibi sorunları var. İşte bu sektöre ucuz hammadde sağlamak için orman ekosistemlerimiz yapılan ormancılık bilgisi ve tekniğine uygun olmayan işlemlerle yok ediliyor” ifadelerini kullandı.
BİYOKÜTLE TALEBİ ARTIRDI
Ahşap esaslı levha sektörüne biyokütle enerji santrallarının rakip olduğunu belirten Prof. Dr. Atmış, “Onların da gözü ormanlarımızda. Kamuoyunun ormanlarımız için tehlikeli olan bu iki sektörün farkına varması gerekiyor” dedi.
***
15 yılda 4 kat arttı
Geçtiğimiz aylarda CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in soru önergesini yanıtlayan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, ormanlardan endüstriyel odun ve yakacak odun olmak üzere yaklaşık 115 milyon metreküp odunun kesildiğini açıklamıştı. Önergeye gelen cevabı değerlendiren CHP’li Gürer, 31 milyon metreküp olarak hedeflenen odun üretiminin 40 milyon metreküpe çıkarıldığını belirtmişti. 2005 yılında bu yana odun üretimi yaklaşık 4 kat artmış durumda.
Yıl Üretim (Milyon metreküp)
2005 13,9
2018 22,7
2019 28,6
2020 40 (halen sürüyor)