Selin nedeni yavaş bulut teorisi

Dünya, iklim krizine karşı her gün bir sinyal veriyor. Avrupa’da can kayıplarına yol açan sel felaketleri artıyor. Son araştırmaya göre sıcak hava bulutların yavaş hareket etmesine bu da fırtına anında yağışın daha güçlü olmasına yol açıyor.

Çalışmaya göre 2100’e kadar Avrupa’da ekstrem yağışlar 11 kat artacak.


Avrupa'da son dönemde yaşanan aşırı ani yağış olaylarının, küresel iklim değişikliği ile ilişkisi bir araştırmaya konu oldu. Bu kapsamda, Newcastle Üniversitesi araştırmacısı, atmosfer bilimci Dr. Abdullah Kahraman’ın liderliğindeki bir ekip, "İklim değişikliği ile birlikte hareketsiz şiddetli yağmur fırtınaları Avrupa geneline yayılıyor" konulu bilimsel araştırma yaptı.

Kahraman çalışmalarını şöyle özetledi: İki ana konu üzerinde durduk. Biri ekstrem yağış potansiyeli, diğeri bu ekstrem potansiyel yağışların olduğu durumlarda bulut kümelerinin ne kadar hızlı hareket ettiğiyle ilgili. Atmosferdeki aşırı yağış üreten bulutlar çoğunlukla belli bir hızda hareket ederler. Bu durum belli bir bölgeye 10-15 dakikada yoğun yağış bırakabiliyor. Bu tip yoğun yağış bırakan bir bulut kütlesi eğer hareketsizse yerel bir noktada çok daha uzun süreli ekstrem yağış bırakabiliyor ve etkisi çok büyük oluyor. Bulgularımıza göre karbon emisyonlarıyla ilgili önlemler alınmazsa, bu yüzyılın sonunda Avrupa'da mevcut duruma göre 7 kat daha sık ekstrem yağış potansiyeli var. Bunun yanında hareketsiz olan bulut kütleleri nedeniyle yaşanacak ekstrem yağış sıklığı 11 kata, karalar üzerinde 14 kata çıkması bekleniyor. Fırtına ne kadar yavaş hareket ederse, küçük bir alana o kadar fazla yağmur yağar ve ciddi sel riski o kadar büyük olur. Bu kısa süreli şiddetli yağışlardaki asıl artış denizler üzerinde değil karalar üzerinde meydana gelecek.

KUTUPLARDA SICAKLIK 8 DERECE ARTTI

Dünyanın her yerinde ısınma olduğunu ancak kutuplarda bu ısınmanın daha fazla olduğunu söyleyen “Kutuplarda yer yer 8 dereceyi aşıyor. Sıcaklık farkı nedeniyle atmosferin yukarı seviyelerindeki rüzgarlar da yavaşlıyor. Oradaki yavaşlama fırtına sistemlerinin de daha yavaş hareket etmesine neden oluyor. Biz Avrupa çevrelerinde fırtına sistemlerinin bu nedenle yavaşladığı yorumuna vardık. Almanya'da son 42 yıldaki 99 sel olayında 165 ölüm var. Ancak son hadisede 180'den fazla kişi öldü. Bu çok çarpıcı bir durum" dedi.Türkiye’nin su kıtlığı yaşayacak en problemli ülkelerden birisi olacağını da aktaran Kahraman, “Özellikle güney ve batı bölgelerimiz son derece kuru bir hale gelecek yaz ve sonbahar yağışları azalacak. Yıllık su kütlesi olarak problem yaşayabiliriz. Hem kuraklık artacak hem de bu tip çok kısa süreli ani yağışlar artacak." dedi.

***

Ayın çekim gücü etkisi

Sel felaketleri konusunda tedirgin edici bir nokta daha var: NASA'nın yürüttüğü araştırmaya göre, Ay'ın yörüngesindeki "yalpalama"nın, rekor düzeyde sellere yol açmasından endişe ediliyor. Deutche Welle’nin haberine göre söz konusu yalpalama, aslında yeni veya tehlikeli bir olgu değil. İlk olarak 1728 yılında tespit edilmiş ve tamamlanması 18,6 yıl sürüyor. Ritmik bir döngüyle tekrarlanan bu yalpalama Ay'ın çekim gücüne etki yapıyor ve dolaylı olarak da Dünya'daki gelgitleri etkiliyor.

Bu süreçte bir yarısında gelgitler normalden daha az yüksek gerçekleşiyor.