Yaşayan canlılara saygı aslında hayvanlarda da vardır.

Hiçbir hayvan, bir diğerine, kendi egemenlik alanına girmedikçe saldırmaz, besin zincirinde yer almıyorsa öldürmez.

Ölülere saygı ise insana özgüdür.

Daha yüksek bir soyutlama düzeyi, ölüm ve yaşam üzerine düşünebilme becerisini gerektirir.

Ölüye, ölüme saygı, aslında yaşama saygıdır.

Onun için ölüler orta yerde bırakılmaz, kendi haline terk edilmez; törenler yapılıp mezarlara gömülür.

Bilim insanları uzun süre, ölülerini gömen ilk insanların Homo sapiensler olduğuna inandılar.

Bundan iki yüz bin yıl önce Orta Afrika’da ortaya çıkan bugünkü insanların ataları.

Daha sonraki bulgular ise Neandertalleri işaret etti.

Bu durumda, Homo sapienslerin ölüleri gömmeyi aynı prehistorik dönemde yaşadıkları Neandertallerden öğrendikleri kabul edildi.

•••

Başta Prof. Lee R. Berger, çok sayıda bilim insanı geçen hafta bir makale yayınladı.

Güney Afrika’da bir mağarada buldukları fosillerin, şimdiye kadar bilinmeyen yeni bir hominid, insansı türüne ait olduğunu açıkladılar.

Boy ve ağırlık olarak küçük bir modern insana benzemekte…

Avuç içleri, bilekleri ve başparmakları alet kullanabildiklerine işaret etmekte…

Ayakları uzun mesafe yürüyebildiklerini göstermekte…

Ateşi kontrol etmeyi başarabilmiş oldukları düşünülmekte.

Beyinleri ise ancak bir portakal büyüklüğünde.

Mağarada elde edilen bütün bulgular, mağaranın ölüleri gömmek için kullanıldığını gösteriyor.

Buluntular henüz tarihlendirilmese de, şimdilerde, ölülerini gömen ilk hominidlerin bu tür olduğuna inanılıyor.

•••

Makale eLife dergisinde yayınlandığı günlerde Türkiye’nin en büyük ilçelerinden birinde, yüz otuz bin nüfuslu Cizre’de sokağa çıkma yasağı devam ediyordu.

Evler, binalar hükümet güçleri tarafından ağır silahlarla taranıp bombalanıyor…

Üç yaşındaki çocuklar vuruluyor, yetmiş beş yaşındaki ihtiyarlar öldürülüyor…

İnsanların cenazelerini gömmesine bile izin verilmiyor…

Anneler, ölen çocuklarının cansız bedenlerini buzdolaplarında bekletmek zorunda kalıyorlardı.

(Yasak bittikten sonra gelen görüntüler nasıl da Nazilerin yerle bir ettiği Guernica’ya benziyordu!..)

•••

Güney Afrika’daki fosillerin bulunduğu bölgenin adı, yerel Sesotho dilinde, Naledi.

Bu yeni keşfedilen, modern insanla aynı boyutlara sahip olup ölülerini gömen portakal büyüklüğündeki beyinli hominid türünün adı, Homo naledi.

Seçimle kaybettiğini savaşla kazanmak için Suruç’tan başlayarak bütün bir coğrafyayı kan gölüne çeviren…

Cizre’yi yedi gün yakıp yıkan…

İnsanların ölülerini gömmelerine bile izin vermeyen ceviz büyüklüğündeki beyinli hominid türünün adı ise, Homo naleticus.

Dünyanın bütün naleti üzerlerinde olsun!..

Yaptıkları katliamlar, işledikleri cinayetler, uyguladıkları vahşet fitil fitil burunlarından gelsin.

Geçen seçimde başkanlık hevesleri kursaklarında kaldı…

Gelecek seçimde iktidar yüzü de göremesinler.

Not: Bir başka şiddet kurbanı, Dr. Kamil Furtun 29 Mayıs günü çalıştığı hastanede öldürülmüştü. Katilinin ilk duruşması için cuma günü Samsun’dayız.