Sermayeye 17,7 milyar lira teşvik

Rıfat Kırcı

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın, şubat ayında şirketlere sağladığı teşvikler Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre şubat ayında 617 şirkete 17 milyar 736 milyon 488 bin lira teşvik sağlandı. Teşviklerin önemli kısmını gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, faiz destekleri ve sigorta primi indirimleri ve afları oluşturdu.

Dikkat çeken teşvikler arasında Say Urla Turizm Yatırımları Şirketi de yer aldı. 2020 yılında 100 bin lira sermaye ile kurulan şirkete 125 milyon lira teşvik sağlandı. İstanbul Kadıköy’de kurulan şirket İzmir Urla’da 528 yataklı yaşlı bakım merkezi ve esenlik tesisi kuracak. Şirkete yatırım yapılması için yer tahsisi edilecek, yatırım için yüzde 40 oranında katkı sağlanacak, KDV istisnası ve yüzde 80 vergi indirimi sağlanacak. Şirketin yönetim kurulunda Uğur Talu ve Seyit Ali Yazkan bulunuyor.

Tersanelere sağlanan vergi muafiyetleri de dikkat çekti. Buna göre Yalova Altınova’da faaliyet gösteren Cemre Tersanesi Gemi İnşaa Sanayi Anonim Şirketi de gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası uygulanacak şirketler arasında yer aldı. Şirkete 549 milyon lira teşvik sağlanacak. Sedef Gemi İnşaatı Anonim Şirketi’ne de 414 milyon 479 bin lira tutarında gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası ve sigorta primi işveren hissesi sağlanacak.

Teşvikler arasında özel hastaneler de bulunuyor. Simetrik Sağlık Hizmetleri Ticaret Anonim Şirketi’ne teşvik verilecek. Şirket 42 yataklı cerrahi hastane hizmetleri yapacak. Gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası ve yüzde 50 vergi indirimi sağlanacak. Yatırımın yüzde 15’i karşılanacak. Teşvik tutarı böylece 131 milyon 500 bin lira olacak.

Başkent Üniversitesi’ne ise cerrahi hastane hizmetleri için 304 milyon 999 bin lira teşvik sağlanacak.

Vergi istisnalı 5 yıldızlı teşvik

Ankara Çankaya’da Yenipark Turizm Sanayi Şirketi’ne 209 oda ve 418 yataklı 5 yıldızlı otel için KDV istisnaları ve vergi indirimleri sağlanacak. Ayrıca yatırıma yüzde 40 destek sağlanacak. 5 yıldızlı otel için teşvikler 48 milyon 672 bin lira olacak.

Düzce Çilimli’de faaliyet gösteren Delta Alfa Çorap firmasına faiz desteği, gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası gibi teşvikler sağlanacak. Tutar 69 milyon lirayı bulacak.

Muğla’nın talanına 2 milyar lira

En çok teşvik Muğla’da faaliyet gösteren Yatağan Termik Enerji Üretim Anonim Şirketi’ne taş kömürü madenciliğine yatırım yapması için verildi. Şirkete şubat ayında 2 milyar 99 milyon 940 bin lira teşvik sağlandı.

Çiftçiye verilen destek Yarısı kadar bile değil

Sermayeye şubat ayında 17,7 milyar liralık teşvik sağlanırken emek gelirleriyle geçinen milyonlar ise çözüm bekliyor. Asgari ücret çoktan açlık sınırın altına geriledi. Enflasyon daha şubat ayında asgari ücrete yapılan zammın 4 puan üzerine çıktı. Enflasyondaki yükselişin yıl sonuna kadar devam etmesi bekleniyor. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan asgari ücrete zammın yıl ortasında tartışılabileceğini açıklasa da emekçiler ucuz gıdaya dahi erişimde zorlanıyor. Ücretlilerinin en büyük harcama kalemini oluşturan gıdada enflasyon şubat ayında yüzde 64 olarak gerçekleşti.

Öte yandan tarım üreticisinin maliyetlerinde gerçekleşen enflasyon ise şubat ayında yıllık yüzde 57 olarak gerçekleşti. Gübre önceki yıla göre 2,5 kat artarken enerji fiyatları ise 2 katına çıktı. Çiftçi Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’nin teşviklere ilişkin açıkladığı rakamlardan memnun değil.

Çiftçiye ekeceği buğday, arpa, çavdar, yulaf için gübre desteği olarak dekar başına 20 lira verilecek. Diğer ürünler için bu rakam dekar başına 8 lira. Mazot desteği ise buğday, arpa, çavdar, yulaf için 22 lira, çeltik ve pamuk için 68 lira, mısır için 27 lira, zeytin ve diğer ürünler için 17 lira. Bakan Kirişçi, tarımsal destek ödemelerinin 5 milyar 586 milyon 398 bin 824 lira olacağını duyurmuştu.

Salgın nedeniyle karantina uygulamalarının devam ettiği 2021 yılında dükkanlarının kapalı kalması nedeniyle ciddi bir gelir kaybı yaşayan esnafa ise sadece 4 milyar lira kira desteği ödemesi yapıldı.