Seyircisiz yıl 2020
HAZIRLAYAN: IŞIL ÇALIŞKAN
2020 kuşkusuz kültür sanatın en buhranlı yıllarından biriydi. Tiyatro, sinema, müzik ve edebiyat tarihte görülmemiş bir yıla tanıklık etti. Pandemi sebebiyle planlanan birçok sanat etkinliği iptal olurken seyirci sanatın birçok dalına dijital mecralardan takip etti. Ekonomik yükle başa çıkamayan birçok sinema ve tiyatro salonu kapandı. Türkiye, Timur Selçuk, Adalet Ağaoğlu, Aydın Boysan, Oruç Aruba gibi ustalarını kaybetti. Kayıplarla, tartışmalarla ve her şeye rağmen yapılan üretimlerle geçen 2020’ye damga vuranları derledik
KAVUK ARTIK ŞEVKET ÇORUH’TA
Geleneksel Türk tiyatrosunun en önemli simgelerinden olan kavuk, Rasim Öztekin'den Şevket Çoruh'a devredildi. Böylelikle 2020 yeni bir devrin başlangıcına tanıklık etmiş oldu.
NOBEL EDEBİYAT ÖDÜLÜ ŞAİRE GİTTİ
İsveçli akademi üyeleri 2020 yılı Nobel Edebiyat Ödülü'nü ABD'li şair Louise Glück'e verdi. Glück, 2016’da ödüle layık görülen Bob Dylan’ın ardından beş sene içinde Nobel verilen ikinci ABD’li şair oldu.
AKADEMİ TARİHİNDE BİR İLK GERÇEKLEŞTİ
'Parazit' filmi vizyona girdiği andan itibaren çok konuşuldu. Kore yapımı “Parazit”, bir geleneği de kırarak ilk kez Oscar ödülleri tarihinde İngilizce olmayan bir dilde bu ödülü kazanmış oldu.
BERLİNALE ARTIK CİNSİYETSİZ
Sinema dünyasının en prestijli festivallerinden Berlin Film Festivali (Berlinale) artık oyunculuk ödüllerinde 'En İyi Erkek', 'En İyi Kadın' diye cinsiyet ayrımını kaldırdı. Oyunculuk dalındaki ödüller için 'En İyi Performans için Gümüş Ayı' ifadesi getirildi.
RAP MÜZİK YÜKSELİŞİNİ SÜRDÜRDÜ
Son yılların en popüler müzik türü olan rap müzik, yükselişini bu yıl da sürdürdü. Geniş bir dinleyici kitlesine ulaşan ve çok çeşitli üretimleri içinde barındıran rap müzik, dijital müzik platformlarının 'yılın en'leri listelerinde kendine ilk sıradan yer bulmayı başardı.
TÜRKİYE’DEN LONDRA CAZ’A
Dünyanın en prestijli ve uzun soluklu festivallerinden biri olan Londra Caz Festivali, alternatif Türk müziğinin farklı dönemlerinden dört benzersiz ismin yer aldığı 'Istanbul Psychedelic' konserleri kapsamında bu yıl ''BaBa ZuLa'', ''Moğollar'', ''İlhan Erşahin'' ve “Islandman”i ağırladı.
KORE UYARLAMASI TEPKİSİ
“7. Koğuştaki Mucize”nin, Oscar’da Türkiye’yi temsil edecek olmasının açıklanması üzerine film Kore uyarlaması olduğu gerekçesiyle tepkilere neden oldu.
DAYANIŞMA İÇİN PANDEMİ ORKESTRASI
Salgında zor bir süreçten geçen müzisyenlere destek olmak amacıyla Kadıköy Belediyesi Pandemi Orkestrası kuruldu. Projeye Klasik müziğin önemli temsilcilerinden Rengim Gökmen, Gürer Aykal, Gülsin Onay, Cihat Aşkın, İdil Biret gibi isimler de karşılık beklemeden destek verdi.
TİYATROCULAR SUSMA EYLEMİ YAPTI
Tiyatrocular seslerini duyurmak amacıyla 17 gün süren bir susma eylemi gerçekleştirdi. Tiyatro Yasası’nın çıkarılmasını isteyen oyuncular, özel tiyatrolara devlet desteği olarak tanımlanan yönetmeliğin yeniden düzenlenmesini talep etti.
GRAMMY’E EILISH DAMGASI
Müzisyen Billie Eilish, 2020 Grammy Ödülleri’ne adeta damga vurdu. Henüz 18 yaşında olan müzisyen, “Yılın Albümü”, “Yılın Şarkısı”, “Yılın Kaydı”, “En İyi Yeni Sanatçı” ve “En İyi Pop Vokal Albümü” olmak üzere 5 Grammy kazandı.
SANATIN EN BUHRANLI YILI
REXX VE ATLAS SİNEMALARI VEDA ETTİ
İstanbul’un iki önemli bağımsız sinema salonu olan Kadıköy’deki Rexx Sineması ve Beyoğlu’ndaki Atlas Sineması seyirciye veda etti. Bu gelişme sinemaseverler tarafından üzüntüyle karşılandı.
TİYATROLAR PERDE KAPATTI
Koronavirüs salgınıyla birlikte tiyatrolar çok kan kaybetti. Salon sahipleri gelirleri olmaksızın kiralarını, vergi ve prim borçlarını ödemekle yüzleşirken, tiyatro oyuncuları, dekorcular, kostümcüler ve daha pek çok tiyatro çalışanı ise işsiz kaldı. Devlet desteği bekleyen oyuncu ve sahne sahipleri bekledikleri desteği alamadı. Bu süreçte İstanbul'un önemli tiyatro mekânlarından TOY İstanbul, Küçük Sahne ve Öykü Sahne pandemi sürecinde oluşan ekonomik sıkıntılar nedeniyle perde kapattı.
DOKUZ AYIN SONUNDA BİN TL YARDIM!
Pandeminin başından itibaren sahne alamayan müzik emekçileri ekonomik sıkıntılar nedeniyle zor günler geçirdi. Bu süreçte meslek değiştirenler, ailesinin yanına dönenler ve hatta yaşamına son verenler oldu. Dokuz ayın sonunda Kültür ve Turizm Bakanlığı, geliştirilen proje kapsamında kişi başına bir kereye mahsus olmak üzere bin lira ödeme yapılacağını açıkladı. Bu durum müzik dünyasında tartışmalara sebep oldu.
Yitirdiklerimiz
Recep Aktuğ (14 Ocak)
Ömer Dönmez (1 Şubat)
Muzaffer İlhan Erdost (25 Şubat)
Suat Yalaz (2 Mart)
Taci Uslu (9 Mart)
Muhterem Nur (20 Mart)
Levent Ünsal (21 Mart)
Helin Bölek (3 Nisan)
Oruç Aruoba (31 Mayıs)
Ayşegül Atik (9 Haziran)
Jale Aylanç (7 Temmuz)
Adalet Ağaoğlu (14 Temmuz)
Seyfi Dursunoğlu (17 Temmuz)
Üstün Asutay (4 Ağustos)
Cavit Murtezaoğlu (7 Ağustos)
Haldun Boysan (31 Ağustos)
Birol Ünel (3 Eylül)
Hikmet Karagöz (27 Ekim)
Timur Selçuk (6 Kasım)
Kim-ki Duk (11 Aralık)
Erkut Taçkın (14 Aralık)
