Şimşek etkisiyle yangın büyüdü
Şimşek programı iflas etti, iktidarın politikaları mutfak yangınını büyütmeye devam ediyor. Enflasyon ekimde %2,88 artarken yıllık enflasyon %48,58 olarak hesaplandı. Emeklinin gıda enflasyonu ise %67 oldu.
Ekonomi Servisi
Ekonomi yönetiminin dar gelirlilerin taleplerini baskılayarak enflasyonu düşürme programı da iflas etti. Enflasyon yine beklentilerin üzerinde çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre ekim ayı enflasyonu aylık yüzde 2,88 artarken yıllık enflasyon yüzde 48,58 olarak gerçekleşti. TÜFE'deki değişim bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 39,77, on iki aylık ortalamalara göre ise yüzde 62,02 olarak hesaplandı. Orta Vadeli Program’da (OVP) 2024 yılı enflasyonu yüzde 41,5 olarak öngörülmüştü.
EĞİTİMDEKİ ARTIŞ %93,66
Ekim döneminde en yüksek fiyat artışı yıllık yüzde 93,6 ile eğitim oldu. İkinci en yüksek fiyat artışının görüldüğü harcama grubu yıllık yüzde 89,3 artışla konut olurken üçüncü harcama grubu ise yüzde 62 ile lokanta ve oteller oldu.
Ekim döneminde en yüksek fiyat aylık artış yüzde 14,3 giyim ve ayakkabı da olurken, ikinci en yüksek artış yüzde 4,33 ile gıdada gerçekleşti.
EN BÜYÜK ZAM SEBZEDE
Ekim ayı itibariyle aylık bazda en yüksek artış yüzde 24,98 ile taze sebzelerde yaşandı. Eylül ayında kadın giyimde yüzde 20,2 çocuk giyimde yüzde 17,31 erkek giyimde ise yüzde 14,14 artış gözlemlendi. Ana harcama grupları itibarıyla 2024 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre en çok azalan ana grup yüzde -0,54 ile ulaştırma oldu.
ENFLASYON FARKI %12
Enflasyon verilerinin açıklanmasıyla SSK ve BAĞ-KUR emeklileri için Temmuz – Ekim döneminde yüzde 12,06 oranında enflasyon farkı doğdu. SSK ve BAĞ-KUR emeklilerine Ocak ayında bu yılın Temmuz – Aralık dönemindeki enflasyon oranında zam yapılacak. Dört aylık enflasyona göre yüzde 12,06 oranında zam kesinleşti.
ÖZEL KAPSAMLI TÜFE %47
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 2,69, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 47,10 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 62,65 olarak gerçekleşti. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), ekimde bir önceki aya göre yüzde 1,29 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 32,24 artış gösterdi. On iki aylık ortalama artış yüzde 43,93 olar gerçekleşti.
143’TEN 110’U YÜKSELDİ
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan 110’unun endeksinde artış gerçekleşti. 26 endekste düşüş gerçekleşirken, 7 temel başlığın endeksinde değişim olmadı.
ŞİMŞEK: ZAMAN ALIYOR
Enflasyon düşmezken iktidar yetkilileri bir kez daha hayal satmaya devam etti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek yaptığı açıklamada, "Katılıkların giderilmesi zaman alıyor ancak bu konudaki gelişmeler olumlu. Ekimde 12 aylık enflasyon beklentilerinin tüm kesimlerde son iki buçuk yılın en düşük seviyesine gerilemesi hizmet enflasyonundaki ataletin kırılması için önemli" dedi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise ekonomi programı sayesinde dezenflasyon sürecinin önümüzdeki dönemde daha da güçleneceğini ifade etti.
∗∗∗
KASIM AYI KİRA ARTIŞI %62,02
Ekim ayında açıklanan TÜFE verisiyle birlikte kira zam sınırı yüzde 62,02 olarak belirlendi. Temmuz ayına kadar 2 yıl boyunca konut kiralarında yüzde 25 zam sınırı uygulanmaktaydı.
∗∗∗
YENİ YILDA VERGİ HARÇ VE CEZALAR %43,93 ARTACAK
2025 yılı için vergi, harç ve cezalar için değerleme oranı yüzde 43,93 olarak belirlendi. Bu oran, ehliyet, pasaport, trafik cezaları, vergi ve harç tutarlarının artırılmasında temel alınacak. Cumhurbaşkanı ekim ayı itibarıyla bu oranı yüzde 50 artırma veya azaltma yetkisine sahip.
2025 YILI HARÇ VE CEZALAR
Açıklanan veriler ışığında 2025 yılın harç ve cezaları hesaplaması şu şekilde;
• B ehliyet harcı: 5.165,4 TL’den 7.434,6 TL’ye
• Pasaport harcı (3+ yıllık): 7.833 TL’den 11.274,0 TL’ye
• Yurtdışı çıkış harcı: 500 TL’den 719,7 TL’ye
TRAFİK CEZALARI
• Kırmızı ışıkta geçmek: 1.506 TL’den 2.167,6 TL’ye
• Alkollü araç kullanma: 6.439 TL’den 9.267,7 TL’ye
• Ehliyetsiz araç kullanmak: 12.977 TL’den 18.677,8 TL’ye
∗∗∗
ZENGİNİN VE YOKSULUN ENFLASYON FARKI BÜYÜK
DİSK AR tarafından yapılan açıklamada iktidarın enflasyon hedeflerinin tutmadığı belirtildi. Açıklamada, “TÜİK, Ekim gıda enflasyonunu %48,5 olarak açıkladı. Ancak bu enflasyon halkın hissettiği gerçek enflasyonu yansıtmaktan oldukça uzak bir oran. DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 67 oldu Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 54,2 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 67,9 ve en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise %86,3 olarak gerçekleşti” denildi.