Sınırda Rusya’ya ait uçağı düşürdüler!
Cihatçılara yapılan operasyonlar nedeniyle gerilen Rusya-Türkiye ilişkileri yeni bir aşamaya girdi. Rus savaş uçağınının düşürülmesiyle, iki ülke karşı karşıya geldi

Türkiye, Suriye sınırında Rusya’ya ait SU-24 tipi bir savaş uçağını düşürdü. Rus savaş uçağının Türkiye hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle vurulduğu açıklandı.
İlişkiler gerilmişti
Türkiye ve Rusya arasında Suriye’de IŞİD ve diğer cihatçı örgütlere yönelik olarak gerçekleştirilen Rus operasyonları nedeniyle gerginlik başlamıştı. Rusya’nın Türkmen bölgelerine yaptığı operasyon sonrasında da Türkiye Rusya’ya nota vererek “Sınır güvenliğimiz fiilen ihlal edilirse angajman kurallarımızı uygularız” uyarısı yapmıştı. Bu gelişmeler ardından dün yaşanan olay iki ülkeyi karşı karşıya getirdi.
SU-24 tipi Rus savaş uçağı dün sabah saat 09.30 sıralarında vuruldu. Türkiye’ye ait savaş uçaklarıyla vurulması sonucu Hatay’ın Yayladağı İlçesi’ne yakın bir noktada bulunan Suriye’nin Yamadi Köyü’ne düşen Rus savaş uçağının pilotları uçaktan paraşütle atladı. Suriye sınırında düşen uçağın savrulan parçalarının Yayladağı ilçesinde Dutlubahçe köyünde 2 kişinin yaralanmasına neden olduğu bildirildi.
‘Desteğe giderken’ iddiası
Uçağın vurulduğu sırada bölgede yaşanan gelişmelerse dikkat çekici. Hatay’ın Yayladağ İlçesinin karşısında bulunan bölgede Suriye güçleri ile Cihatçılar sabah saatlerinde karşı karşıya geldiği iddia edildi. Düşen Rus savaş uçağının ise çatışmaların yaşandığı söz konusu bölgeye yaklaştığı öne sürüldü.
Saray’dan iki ‘açıklama’
Cumhurbaşkanlığı’ndan konuyla ilgili yapılan çelişkili açıklama da ‘ilginç’ bir açıklamayla düzeltildi. Cumhurbaşkanlığı kaynakları, ilk açıklamalarında uçağın SU-24 tipi Rus uçağı olduğu kaydetti. Bu sır ada henüz Genelkurmay’dan uçağın Rusya’ya ait olduğuna dair bir açıklama yapılmamıştı. Ancak Rusya uçağın kendilerine ait olduğunu belirtmişti. Cumhurbaşkanlığı daha sonra ise açıklamasını ilginç ifadelerle düzeltti. “İlk bilgilendirme notunda uçağın Rus uçağı olduğuna dair ifade, basındaki haberlerden hareketle kullanılmıştır” denilen ikinci açıklamada “Yani Rus uçağı olduğu tahmin ediliyor anlamında” ifadelerine yer verildi.
ABD: Bizim alakamız yok
Olay ardından Reuters’a konuşan bir ABD’li yetkili de “Rus savaş uçağının Türkler tarafından düşürülmesi olayına ABD güçleri dahil olmamıştır” açıklaması yaptı. Pentagon Sözcüsü Michelle Baldanza, Türkiye’nin hava sahasını korumak amacıyla Rus uçağını vurduğu, olayın uluslararası koalisyon dahilinde gerçekleşmediği açıkladı. ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı koalisyonun sözcüsü Steve Warren da, Bağdat’tan video konferans aracılığıyla yaptığı basın açıklamasında, “Bu olay Rusya ve Türkiye hükümetleri arasındadır. (ABD koalisyonunu) ilgilendiren bir konu değildir” dedi ve ABD’nin olayın kesin olarak nerede gerçekleştiğini hâlâ değerlendirdiğini söyledi. ABD, Türkiye’nin yaptığı “Rus uçaklarının 10 kez uyarıldığı” şeklindeki açıklamayı da tekrarladı.
***
TSK ‘ihlal var’ dedi, Rusya reddetti
Genelkurmay Başkanlığı, Suriye sınırında düşürülen Rus uçağının sınır ihlali yapması nedeniyle vurulduğunu öne sürdü. Rusya’dan yapılan açıklamalarda ise hava sahasının ihlal edilmesinin söz konusu olmadığı iddia edildi.
‘Hava sahası ihlali’
Genelkurmay tarafından yapılan ilk açıklamada olayla ilgili şu bilgiler verildi: “24 Kasım 2015 tarihinde saat 09.20 civarında Hatay Yayladağı bölgesinde Türk Hava Sahasını ihlal eden milliyeti bilinmeyen bir uçak defalarca (beş dakika içerisinde 10 kez) ikaz edilmesine rağmen Türk Hava Sahasını ihlal etmiştir. Söz konusu uçağa angajman kuralları çerçevesinde 24 Kasım 2015 saat 09.24’te bölgede hava devriye görevinde bulunan iki adet F-16 uçağımız tarafından müdahalede bulunulmuştur.”
TSK: Biz paylaşmadık
Bu açıklama ardından askeri kaynakların hava sahası ihlalinin nasıl gerçekleştiğine dair iz analizi haritasını paylaştığı öne sürüldü. Ancak Genelkurmay Başkanlığı kaynakları daha sonra bu haritanın kendileri tarafından paylaşılmadığını açıkladı. Genelkurmay’a göre harita Başbakanlık Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü’nce (BYEGM) tarafından paylaşıldı.
‘Kanıtlayabiliriz’
Rus yetkililer ise hava sahası ihlalinin söz konusu olmadığını öne sürdü. Rusya Savunma Bakanlığı ilk açıklamasında uçağın 6000 metre yükseklikte olduğuna dikkat çekti ve tahminlere göre yerden füzeyle vurulduğunu belirtti. Bakanlık daha sonra Twitter üzerinden yaptığı açıklamada uçağın Suriye hava sahasındayken Türkiye’ye ait bir F-16 savaş uçağı tarafından vurulduğunu kaydetti. Bakanlık açıklamasında, “Hmeymim hava üssüne geri dönerken SU-24 savaş uçağı Suriye Arap Cumhuriyeti topraklarında Türk F-16’ları tarafından düşürüldü. Objektif kontrol bağlamında bilgilerin analizi şunu kesin olarak ortaya koydu: Türk hava sahası ihlal edilmedi” denildi. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu da, “Türk hava sahası ihlali yok” diye konuştu.
***
Peskov: Kaçınılmaz sonuçları olacak
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov düzenlediği basın toplantısında bir soru üzerine, Rusya’nın savaş uçağını düşüren Türkiye’ye karşılık vermeye hazırlanmadığını ancak yaşananların sonuçları olacağını söyledi. Peskov, “Rusya Devlet Başkanı (uçağın düşürülmesinin) askeri sonuçları olacağını söylememişti. Bununla birlikte Türk tarafının dostça olmayan bu eylemlerinin kaçınılmaz olarak sonuçları olacağını belirtmişti” dedi. Peskov, Rusya lideri Vladimir Putin’le Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 15 Aralık’ta gerçekleştireceği görüşmenin iptal edilip edilmeyeceğine dair de “Henüz bu konuda bir karar alınmadı. Bu görüşmenin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği bir dizi faktöre bağlı olacak” diye konuştu. Peskov, Rus uçağının düşürülmesinin ‘Türk Akımı’ projesinin geleceğini nasıl etkileyebileceği sorusuna da, “Bu soruya şu anda yanıt veremem. Rusya Devlet Başkanı Putin, bu konunun Moskova tarafından ayrıntılı olarak analiz edileceğini söyledi” yanıtını verdi.
***
Rus helikopterini de cihatçılar vurdu
Hatay sınırında düşürülen Su-24 tipi Rus uçağından sonra Suriye’de bir Rus helikopteri daha vuruldu. Reuters’ın haberine göre, ‘muhalif’ denilen cihatçıların Amerikan yapımı Tow füzeleriyle vurduğu helikopter, Lazkiye’de Beşşar Esad rejiminin kontrolündeki bölge yakınlarına acil iniş yaptı. Bu arada DHA ise, Suriye sınırındaki Türkmen bölgesine iki cismin daha yanarak düştüğünü görüntüledi. Cisimlerin ne olduğu konusunda herhangi bir bilgi verilmedi.
***
Hem TIR’ları hem uçak düşürülmesini savundu!
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin Suriye sınırında Rus savaş uçağının düşürülmesinin ardından Kaçak Saray’da güvenlik zirvesini topladı. Erdoğan zirvenin ardından öğretmenlere hitaben yaptığı konuşmada Rus uçağının düşürülmesini, Suriye’ye gönderilen MİT TIR’larını savundu ve özetle şöyle konuştu: “Türkiye’nin kendi sınırlarını koruma hakkına herkes saygı göstermelidir. Şimdiye kadar bir sorun yaşanmamasının sebebi Türkiye’nin soğukkanlılığıdır. Bayırbucak Türkmenlerinin olduğu yerde DAEŞ terör örgütünden kimse yoktur. Kimse kimseyi kandırmasın. Oradakiler bizim akrabalarımızdır. Ailelerinin çadırkentlere göndermiş ve orada kalan direnişçilerdir. MİT tırları ihanetini biliyorsunuz değil mi? İşte o tırlar Bayırbucak Türkmenlerine yardım götüren tırlardı. Silah varsa ne olacak, yoksa en olacak. Biz oraya insani yardım götürüyoruz.”