Ekonomik ve siyasi risklerin artması ticari aktiviteyi durma noktasına getirdi. Eylül ayında kapanan şirket sayısı ağustos ayına göre yüzde 40,3 artarken, kurulan şirket sayısı yüzde 17,15 azaldı

Şirketler bir bir kapanıyor

Artan iç ve dış belirsizlikler ve zayıf ekonomik büyüme ticaret yapmak isteyen kesimlerde oluşan paniği artırdı. Yatırımlar durma noktasına gelirken şirketler de bir bir kapanmaya başladı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafında açıklanan eylül ayına ilişkin kurulan-kapanan şirket istatistiklerine göre eylülde kurulan şirket sayısı yüzde 17,15 azalırken kapanan şirket sayısı yüzde 40,3 arttı. Geçen yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında ise kurulan şirket sayısı yüzde 29,3 düşerken, kapanan şirket sayısı yüzde 21,99 arttı. 2016’nın 9 aylık bölümünde ise kurulan şirket sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,89 azalarak, 49 bin 994’den 48 bin 51’e geriledi. Aynı dönemde kapanan şirket sayısı ise yüzde 18,69 azalışla 8 bin 915’ten 7 bin 249’a düştü.

Tüketici güveni düştü

Günün bir diğer önemli verisi ise ekim ayı tüketici güveni verileri oldu. Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından hesaplanan tüketici güven endeksi ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 0,3 azalarak 74,04 değerini aldı. Anket sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi 0-200 aralığında değer alabiliyor. Tüketici güven endeksinin 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu, 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor. Dolayısıyla 74,04 olan tüketici güven endeksi, tüketicilerin kötümser beklentilerinin sürdüğünü gösterdi. Eylül ayında 102,92 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi ise yüzde 1,3 oranında azalarak, ekim ayında 101,62 oldu. İşsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre yüzde 4,1 oranında azalarak, ekim ayında 77,16 seviyesinde gerçekleşti.

Hükümet ekonomiden memnun

Ekonomide tehlike çanlarının çalmasına yol açan zayıf verilere rağmen hükümet, Türkiye ekonomisini krize sokacak ciddi bir sıkıntı görmüyor. Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, ülke ekonomisinin darbe girişimine ve diğer olumsuzluklara rağmen ayakta durduğunu söyledi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) Akademik Yıl Açılış törenine katılmak için Burdur’a gelen Kurtulmuş, “Türkiye’nin hedefleri var. Ayağına çelme takmak isteyenler hep oldu tarih boyunca. 15 Temmuz’u geride bıraktık. Şimdi bu hedeflerimize kilitlenmiş olarak yolumuza devam ediyoruz. Ekonomik, siyasal hedeflerimiz var. Bütün bu badirelere rağmen bu yıl da yüzde 3’ün üzerinde belki de yüzde 4’e yakın bir büyüme kaydedeceğini görmek sevindiricidir” diye konuştu.

*****

Dolarda yön tekrar yukarı

Önceki gün Merkez Bankası tarafından alınan faizlerin ekim ayında indirilmemesi yönündeki karar lirada değer artışına yol açmıştı. Liranın yaşadığı rahatlama kısa sürdü. Uluslararası piyasalarda dolara olan ilginin artmasının üstüne Musul operasyonunun yarattığı belirsizlik de eklenince dolar dün lira karşısında yüzde 1’e yakın değer kazanarak 3,09 seviyelerine kadar yükseldi. Piyasa uzmanları kısa vadede doların 3 lira seviyesinin altına inmesinin zor olduğu tespitlerini yapıyor. Başkanlık sistemi tartışmasının hükümet tarafından tekrar ortaya atılması ise lira üzerindeki baskının önümüzdeki dönemde de sürmesi beklentisini güçlendiriyor.