Sistem AKP’nin aleyhine döndü

SERCAN MERİÇ

AKP iktidarının, Cumhurbaşkanı seçilmek için getirdiği ‘yüzde 50+1’ kuralına ilişkin pişmanlığı artıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ile görüşmesinde “50+1’in mahsurlu olduğunu anladık” şeklindeki sözlerinin yankıları sürerken bir çıkış da Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu Üyesi Cemil Çiçek’ten geldi. Daha önce de bu kural ile ilgili eleştirilerini dillendiren Çiçek, “50 + 1 ciddi problem çıkarıyor. Gelecekte de çıkaracak” dedi.

SORUNLARI KABUL ETMİYOR

Berk Esen

Son dönemde bu kuralın değiştirilmesi ile ilgili çeşitli formüller üzerine çalışıldığı biliniyor. Erdoğan’ın “yüzde 50+1” oranın ulaşmak için Cumhur İttifakı’nı genişletmeye çalıştığına değinen Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Berk Esen, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 50+1’e ulaşamayacağına dair görüş birliği var. Muhalefet bu konuda iktidarla masaya oturmadı. Çiçek’in son dönemdeki açıklamalarını buradan okuyorum. Erdoğan, sistemin yapısal sorunlarını, ekonomik krizi, otoriterleşmeyi, yaşanan hak ihlallerini kabul etmiyor. Yapılması istenen tek şey seçilme şartlarını değiştirmek” dedi. Oylarını artıran muhalefetin söz konusu kuralla ilgili bir gündemi olmayacağını düşünen Esen, MHP Genel Başkan Yardımcısı Mevlüt Karakaya’nın “Hükümet ortağı değiliz” açıklamasını ise şöyle yorumladı:

ABA ALTINDAN SOPA

“Erdoğan, İYİ Parti’nin de yer aldığı bir Türkiye ittifakı çağrısı yapmıştı. MHP ise buna tepki göstermişti. MHP, 50+1 kuralından gayet memnun. Yüzde 10’un altına düşmüş oy oranının çok üstünde etkiye sahip. Politika konularında da AKP ile MHP arasında görüş ayrılıkları var. MHP iktidarın atmaya çalıştığı adımlardan memnun değil. İktidar içinde başka kaynak dağıtım ve bürokratik atama süreçlerinde de kavgalar olabilir. MHP’nin ‘Biz hükümet ortağı değiliz’ şeklindeki çıkışları da aba altından sopa göstermek olabilir.”

Esen, Erdoğan’ın Saadet Partisi’ni Cumhur İttifakı’na dahil etmek için ikna edemediğini söyledi.

HDP’Yİ KAPATABİLİRLER

İktidarın atabileceği adımlara dair de konuşan Esen, şu öngörülerde bulundu: “Erdoğan’ın elindeki seçenek milliyetçi tepkileri yükselterek, MHP’yi yanında tutmak. Özellikle Kürt sorunu üzerinden bunu yapacaktır. Dış politikada krizler yaratarak milliyetçi kamuoyunu yanında tutmaya çalışacak. Ayrıca muhalefeti bölmeye çalışacak. Bu konuda da Millet İttifakı’nın doğru hamleler yaptığını düşünüyorum. Geriye HDP kalıyor. İktidar, HDP’ye vurmaya devam edecek. Rejimin otoriterlik seviyesini artıracak. HDP’nin kapatılma ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyorum.”

BARAJ ALEYHİNE DÖNDÜ

Kemal Can

Siyaset Bilimci Gazeteci Kemal Can ise “yüzde 50+1” kuralının “iktidarın garantisi olarak düşünülerek” getirildiğine değindi. Bu kural ile birlikte muhalefetin asla yüzde 50+1'i bulamayacağı yönünde bir düşünceden hareket edildiğini kaydeden Can, “Referandumun oylamasında bile yaklaşık yüzde 50-50 gibi tablonun oluşması bunun doğru bir hesap olmadığını gösterdi. O sırada bazı kulislere Erdoğan’ın ‘50+1 meselesinde galiba hata ettik’ dediği yansımıştı. Normalde en çok oy alan parti olması hâlâ mümkün olabilen AKP, 50+1’in kendisi için bir tuzak olduğunu çok erken bir dönemde fark etti. 2018 seçiminde de 50+1 kuralı iktidar lehine işledi ama 2019’daki yerel seçimlerden bugüne dek tablo aritmetik olarak iktidar aleyhine döndü” dedi.

Muhalefetin önünü kesmek için getirilen “yüzde 50+1” barajının, artık iktidarın önünde olduğunu ifade eden Can, “Erdoğan ve Temel Karamollaoğlu görüşmesinde Cumhurbaşkanı bunu bizzat ifade etti. Artık Erdoğan’ın böyle düşündüğü bilgisine sahibiz. Bunun nasıl bir formülle aşılacağı, muhalefetin ikna edilip edilemeyeceği, anayasa değişikliği ya da seçim yasası değişikliği ile aritmetik sorunun çözülüp çözülemeyeceği sınırını geçmiş durumdayız. Artık iktidarın sorunu aritmetik sorunun ötesine geçmiş durumda” açıklamasını yaptı.