Sokaklar ‘tasarrufla’ kararacak
Plan ve Bütçe Komisyonu’nda tasarruf tedbirlerine ilişkin teklif görüşülmeye başlandı. Tartışmalı maddelerin yer aldığı teklife muhalefet vekilleri karşı çıkarak “Sokak lambalarından mı tasarruf yapacaksınız” diye sordu.
Havva Gümüşkaya
havvagumuskaya@birgun.netTBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, kamuda tasarruf tedbirlerine ilişkin düzenlemeler içeren Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine başlandı.
Teklif yasalaşırsa Büyükşehir belediyelerinde 2014’ten bu yana yüzde 20 olarak uygulanan yüzde 10’luk yasal oran yüzde 30’a, diğer belediyeler ve mücavir alanlarında 2014’ten bu yana yüzde 10 olarak uygulanan yüzde 5’lik kanuni oran yüzde 15’e çıkarılacak. Bu sınırlar dışında ilgili il özel idarelerinde 2014’ten beri yüzde 20 olarak uygulanan yüzde 10’luk kanuni oran da yüzde 30’a yükseltiliyor. Mevcut yasaya göre, cumhurbaşkanının oranları 2 katına kadar artırma yetkisi de bulunuyor.
11,7 MİLYAR TL MALİ ETKİ
Teklifin etki analizine göre 2024 yılı bütçesinde bu kapsamda 35 milyar TL ödenek öngörüldü, 2024 yılı için bütçe ödeneği dışında genel bütçe vergi gelirleri payından ise 7,2 milyar TL aktarım öngörülüyor. Söz konusu oranların yüzde 30 ve yüzde 15 şeklinde uygulanması durumunda 5,86 milyar TL, Cumhurbaşkanı yetkisi kullanılması halinde ise 11,7 milyar TL mali etkisi hesaplandı.
Teklifte ayrıca BOTAŞ'ın birikmiş borçlarının ve Hazine'den olan görev zararı alacaklarının karşılıklı olarak kapanması amaçlanıyor. Bu kapsamda düzenleme sonrasında BOTAŞ’ın borcu görevlendirme bedeli alacağına mahsup edilebilecek, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Kuruluşa olan 232,6 milyar TL borcu 51,3 milyar TL’ye düşebilecek.
CHP Plan ve Bütçe Komisyonu Grup Sözcüsü ve İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, torba kanun sisteminin doğru olmadığını ifade ederek, “BOTAŞ’ın görevlendirilmeler nedeniyle birbirine mahsup ediliyor. Böyle bir işlem olmaz. Bunun için ek bütçe getirmeniz gerekiyor, bu anayasa aykırıdır” dedi. Türeli, aydınlatma giderlerinden yapılan kesinti ile ilgili de “Belediyelerin genel aydınlatma giderlerinin karşılanması için belediye ve il özel idarelerinin genel aydınlatmasından yapılacak kesinti oranı üç katına çıkarıldı. Belediyenin kaynakları zaten kısıtlı. Hiçbir şeyden tasarruf yapmıyorsunuz da sokak lambalarından mı tasarruf yapacaksınız” dedi.
CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, teklifin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşmelerinde tasarrufun nereden yapılması gerektiğiyle ilgili öncelik belirlemede hatalar olduğunu söyleyerek “Eski bakanların, üst düzey yöneticilerin özel sektörde iş bağlantısı olduğu yerlerde üst düzey görevler alması kabul edilemez” dedi. Akay, tasarruf genelgesi çıktığı tarihten itibaren bakanlıklarda ciddi önlemler alınmadığını söyledi. Devlet envanterine kayıtlı araçların satışında geç kalındığını belirten Akay, “116 bin aracı var, bu araçların bir kısmının mülkiyeti devlete ait, bir kısmı da kiralık. 2018’den beri bu araçların sadece kiralama bedeli olarak tutar 8 milyar TL ödenmiş. 500 araç satılacağını söylüyorsunuz. Bu araçların Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na devredilip bu süratle satılması gerçekleştirilecek. Niçin geciktik?” diye sordu.