Aliağa'da 380 bin metrekare üzerinde 22 gemi söküm tesisinde yılda yaklaşık 900 bin ton hurda gemi sökülüyor. Tesisler İzmir’in doğasına zarar verdiği gibi işçi sağlığı açısından da tehlikeler barındırıyor.

Söküm tesisleri ölüm saçıyor

Berkay SAĞOL

Asbest ve zehirli maddeler içeren Brezilya'nın savaş gemisi NAe Sao Paulo adlı uçak gemisinin, Aliağa’ya getirilecek olması insan sağlığı ve doğaya ciddi zararlar vereceği konusundaki tartışmaları beraberinde getirdi. Aliağa’ya getirilmek istenen uçak gemisinin ikizi olan Clemenceau uçak gemisinin İngiltere’de özel koşullarda ve kuru havuz içinde yapılan sökümünde bin 500 tona yakın kanser yapıcı tehlikeli madde tespit edildi. Aliağa’ya gelecek olan geminin aynı zamanda nükleer denemelerde de kullanıldığı iddia edildi.

Aliağa Nemrut körfezinde yaklaşık 380 bin metrekare arazi üzerinde 22 adet gemi söküm tesisinde yılda yaklaşık 900 bin ton hurda gemi söküldüğü ve parçalanarak özellikte demir-çelik sektörü için hammadde girdisi sağlanıyor. Çevre örgütleri ve uzmanlar ise gemi sökümünün yarattığı çevre kirliliği ve işçi sağlığına yönelik oluşturduğu risklerin bölge için ciddi bir sorun olmaya devam ettiğini vurguluyor. 2009 ile 2020 yılları arasında toplam bin 971 geminin söküldüğü ifade ediliyor. Aliağa’da 30-40 yılda oluşan atık miktarının ise 200-300 milyon tonu aştığı kaydediliyor.

Uzmanlar, Aliağa bölgesinde oluşan hava kirliliğinin yöredeki yaşamı olumsuz etkilediği gibi hakim rüzgarlar tarafından taşınarak İzmir’de yaşayanların sağlıkları açısından da ciddi sorunlara neden olduğunu vurguluyor. Aynı zamanda bu tesislerde çalışan işçilerin sağlıkları içinde büyük riskler oluştuğu belirtilirken, işçilerin gerek bu tesislerde çalışırken gerekse daha sonraki yaşamlarında karşılaştıkları tehlikeli kimyasallar nedeni ile yakından izlenmesi gerektiğini ancak bu izlemin yapıldığına dair de bir bilginin olmadığını ifade ediyorlar.

Sürekli işçi güvenliği için gerekli önlemlerin alınmadığı vurgulanan gemi söküm tesislerinde sadece 2021 yılında en az 2 kişi hayatını kaybetti. Yaşanan iş kazalarında ağır yaralanan işçilerinde olduğu biliniyor.