Sömürüde ‘esneklik’ yok
Kadınları toplumsal hayatın dışına sürmeye çalışan gerici iktidarın yeni gözdesi ‘uzaktan çalışma.’ Ancak bunun tek getirisinin kadınların omzuna ekstra yük olacağı açık. Evden çalışan kadınlar BirGün’e konuştu: “Normalden fazla çalışıyoruz hem de ev içi işlerle uğraşıyoruz”
Buse İlkin YERLİ
AKP iktidarı, son dönemde derinleşen ekonomik kriz karşısında halka tasarruf telkin ederken aynı zamanda ‘doğurganlık hızı düşüyor’ bahanesiyle kadınlara uzaktan çalışmayı teşvik ediyor. Ancak ‘altın tepside’ sunulan bu vaatlerin arka planı kadınların emeğini daha da görünmez kılma hamlesi. Kadınları eve hapseden ‘uzaktan çalışma’, toplumsal hayattan da koparıyor. Ev içindeki emeği göz ardı edilen kadınlar bir de esnek çalışma saatleriyle profesyonel olarak da sömürülüyor.
Daha önce evden çalışan ve maruz bırakıldıkları sömürü, mobbing sebebiyle işten ayrılan kadınlarla konuştuk. Dilek ve Cansın’ın sözleri aynı: ‘‘Mesai saati yok, ev ve iş birbirine karışıyor, sosyal hayattan kopuyoruz.’’
∗∗∗
İHTİYAÇLARI BİTMEYEN ÇOCUK, BİRİKEN EV İŞLERİ VE MESAİ
Cansın USLU
Ev ve iş hayatının birbirine karışması bir kadın çalışan olarak beni yıpratıyor. Çünkü kendinize ayırabileceğiniz bir zaman kalmıyor. Çalışan bir anneyseniz günde 10 parçaya bölünmek durumunda kalıyorsunuz. Evde istekleri, ihtiyaçları bitmeyen bir çocuk ve gözünüzün önünde biriken onlarca ev işi...
Bu dikkat dağıtıcı etmenlerin yanında işimi en iyi şekilde, eksiksiz yapmaya çalışmak yorucuydu. Bir zaman sonra mesai kavramı da kalmamaya başladı. Yöneticiniz veya iş vereneniniz günün her saati sizin ulaşılabilir olduğunuzu düşünüyor. Ayrıca ofis ortamında giriş çıkış saati belli ve yöneticinizin gözü önünde işlerinizi icra ediyorsunuz. Fakat evde böyle bir takip sistemi söz konusu olmadığı için kendimi daha fazla çalışmaya zorladığımı fark ettim. Kendinizden daha çok ödün vermeye başlıyorsunuz.
Çalışma arkadaşları ile iletişim kopuklukları başlıyor. Ofis ortamında hemen çözülebilecek bir iş, evdeyken uzayabiliyor ve hatta bazen krize dönebiliyor. Sosyal hayattan kopmak ise benim için en önemli dezavantajlarından biriydi. Bir süre sonra ihtiyaç duyduğum şeyin ofis ortamında çalışmak olduğunu fark ettiğimde işimi bıraktım.
∗∗∗
ÇALIŞANA MALİYET İŞVERENE TASARRUF
Dilek CANPOLAT
Evden çalıştığınızda, bildiğiniz gibi esnek çalışma saatleri nedeniyle patronlar, istedikleri zaman iş verebiliyorlar. İstediği zaman, günün herhangi bir saatinde, gündüz, öğlen veya akşam fark etmeksizin işle alakalı aramalar, mesajlar, mailler veya mesai saatleri dışında da toplantılar oluyordu. Ancak bu ek çalışmalar sosyal haklara ya da maaşlara yansıtılmıyordu. Ofiste çalıştığımızda aldığımız ücretle aynı ücreti alıyorduk. Fakat zaman açısından çok daha fazla çalışıyorduk. Daha fazla mesai yapmamızın hiçbir somut karşılığı olmuyordu.
Benim gibi e-ticaret sektöründe çalışıyorsanız, müşteriler günün 24 saati alışveriş yapabildiği için aksaklıkları hemen gidermeniz bekleniyor. Pazar yerlerinde puanlama sistemi olduğundan, geç cevap vermemeniz ve teknik sorunları hemen çözmeniz gerekiyor. İşverenler, yeterli sayıda çalışan yerine daha az çalışana daha fazla iş yükleyebiliyor. Çünkü evden çalıştığınız için her an ulaşılabilir olmanız bekleniyor. Bu da çalışan üzerinde baskı yaratıyor.
Evden çalışmak patron açısından çok avantajlı, çalışan açısından ise dezavantajlı bir durum. Her türlü yemeğinizi kendiniz yapıyorsunuz ve faturalarınızda ekstra bir artış oluyor. İnternet ve elektrik faturalarında artış yaşanıyor çünkü gün içerisinde evde daha çok vakit harcıyorsunuz. Çalışan için ekstra maliyetler oluşurken işveren bu maliyetlerden kurtuluyor. Fakat bu tasarrufları çalışanlara yansıtmıyor. Hem emeğin karşılığını mesai olarak alamıyoruz hem de ekstra giderlerimizi kendimiz karşılıyoruz.
PSİKOLOJİMİ ZORLUYOR
Evden çalışmanın birçok dezavantajı var. Sosyal hayatımıza da olumsuz yansıyor. Ofis ortamında olmak insanı sosyalleştiriyor. Evden çalıştığınızda ise esnek ve belirsiz çalışma saatleri nedeniyle plan yapamıyorsunuz veya yaptığınız planlara uyamıyorsunuz. Arkadaşlarınızın mesai saatlerine uymakta zorlanıyorsunuz. Sosyalleşmek zorlaşıyor ve bu da çalışma motivasyonunu düşürüyor, psikolojik olarak zorluyor.
KADINA FAZLA YÜK
Kadınlar için evden çalışmanın ise ekstra bir zorluğu var. Kadınlar ev içi emek üretimiyle de uğraşmak zorunda kalıyorlar ve bu emek görünmeyen bir emek. Bu sebeble maddi bir karşılığı yok. Evden çalışırken, ev işi yapmanın kolay olduğu ve evde çalıştığınız için temizlik ve yemek yapabildiğiniz düşünülüyor. Kadınlar için bu ekstra bir yük oluşturuyor. Hem işte normalden fazla çalışıyorsunuz hem de ev içi işlerle uğraşmak zorunda kalıyorsunuz. Bu durum, toplumsal cinsiyet rollerinden dolayı kadınlara ekstra yük getiriyor.
