Sosyal haklardan yararlanamıyorum

SORU: Ben bir belediyeye ait şirketlerden birinde kapsam dışı personel olarak 5 senedir görev yapmaktayım. Maaş bordromu her ay elime aldığım zaman; yemek, yakacak, iş riski 1, kıdem zammı bölümlerinin boş olduğunu görüyorum. Aynı işyerinde, aynı birimde çalıştığım aynı özelliklerde olan çalışma arkadaşımın bordrosunda ise bu bölümlerin dolu olduğunu görüyorum. Bana paso (yol parası) ve ikramiye veriliyor. Ancak yukarda saydığım diğer sosyal haklarım 0 (sıfır) gözüküyor. Arkadaşım haliyle yüksek alıyor. Bu durumu şirket yöneticilerine danıştığımda bana “Bu başkanın inisiyatifinde, seni işe alırken böyle almış. Bunu düzeltemeyiz” diyorlar. Bana haksızlık yapıldığını düşünmeye başladım. Bu çerçevede 3 sorum olacak:

♦ 1. Bu durum İş Kanunu, çalışma hayatındaki dinamikler açısından yasal bir durum mudur?

♦ Bu durum ileriye dönük, mesela emeklilik durumunda beni nasıl etkiler?

♦ Sizce ne yapmalı? Ve hukuki zeminde hakkımı nasıl aramalıyım?

Sendikal uygulamanın olduğu işyerlerinde kapsam dışı ve kapsam içi personel kavramı vardır. Kapsam içi personel sendika üyesi olup, sendikanın işverenle yapmış olduğu toplu sözleşmenin getirdiği haklardan yararlanır. Kapsam dışı personel ise sendika üyesi olmadığı için bu haklardan yararlanamaz. Siz kapsam dışı personel olduğunuza göre burada İş Kanunu’na aykırı bir durum söz konusu değil. Ancak burada sorgulanması gereken konu, sizin kapsam dışı personel statüsünde olup olmamanız. Yani sizin göreviniz nedir, niçin sizi kapsam dışı personel statüsünde tutuyorlar, buna bakmak lazım.

Fazla mesailer için dava açtım

SORU: 2 yıldır çalıştığım işyerine fazla mesai alacağıma dair dava açtım. Ama 2-3 bordro hariç baskı yaparak imza attırdılar. Bordrolara imza atmam alacak haklarımın ortadan kalkmasına yol açar mı? Maaşımız banka hesabımızla yatırılmaktadır. Prim sistemiyle çalışıyoruz. Prim olarak 120 lira alıyorsak, bordroda 3 lira olarak gözüküyor, geriye kalan 117 lirası fazla mesaiye yazılıyor. Yani mesai verilmiyor. Bu kanıtlanabilir mi? Şahitlerle prim sistemiyle çalıştığımız kanıtlanabilir mi? Sonuçta mağazada çalışıyorum ve buralarda çalışanların hepsi prim sistemiyle çalışıyor. Mahkemede bilirkişi bunu göz önünde bulundurur mu?

Öncelikle işçi fazla mesai yaptığı iddiasında ise bunu kanıtlamak zorundadır. Şayet fazla mesai yaptığınızı kanıtlayabilirseniz, ikinci konu bu fazla mesailerin ödenip ödenmediği meselesidir. İşçinin yaptığı fazla mesailerin karşılığını almadığı iddiası karşısında bunun aksini kanıtlamak işverene düşer. İşveren açısından sadece imzalı bordro tek başına kanıt niteliğinde sayılmaz. Bu fazla mesailerin ödendiğinin banka kaydı ile de kanıtlanması gerekir. Mahkeme şahitlerin tanıklığını belirli koşullarda elbette kabul eder. Ancak siz zaten dava açmışsınız, bu konuları avukatınızla konuşup birlikte değerlendirmeniz daha doğru olacaktır.