Sözleşme maddesi bile mağdur eder!

İktidarın mülksüzleştirme politikası her geçen gün devam ederken, yurttaşlar da yargı yoluyla hakları için mücadele veriyor. AKP ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın talan odaklı politikaları iktidara yakın şirketlerin cebini dolduruyor.

Mağduriyetler, davalar ve plan iptalleri ile anılan İstanbul Kadıköy Fikirtepe’deki kentsel dönüşüm süreci iktidarın yarattığı talan ve yağmaya en büyük örneklerden biri. Yıllardır evlerine kavuşmak isteyen yurttaşlar, kendilerine verilen konut sözünün tutulması bir yana borçlu çıkarılıyor.

TEPKİ ÇEKEN TUTANAK

Yıllardır evlerine kavuşamayan yurttaşlara, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından borçlanma bilgilerinin de yer aldığı Fikirtepe Kentsel Dönüşüm Projesi Gayrimenkul Teslim Tutanağı iletildi. Tutanakta yer alan ve yurttaşların tepki gösterdiği maddelerden bazıları özetle şöyle:

• Gayrimenkulün teslimi, hak sahiplerinin, Gayrimenkul Teslim tutanağını ve sözleşme imzalamasını takiben gerçekleştirilecek.

• Bakanlık sözleşme maddelerini isterse tek taraflı olarak değiştirebilir.

• Hak sahibi sözleşmeden doğan haklarını üçüncü şahıslara devredemez.

• Hak sahibi, Gayrimenkul teslim tutanağında belirtilen hususlar çerçevesinde gayrimenkulü mevcut durumuyla görmüş ve kabul etmiş sayılır; teslim edilen taşınmaza ilişkin herhangi bir değişiklik, tamirat, onarım, tadilat ve ilave imalat isteyemez veya hak ve alacak talebinde bulunamaz.

• Dairesini teslim alanların dairelerinin üzerine hazineye geçmeden önceki tüm ipotek, şerh ve borçlar aynı şekilde işlenir.

• Süresi içinde dairesini teslim almayanlar hazineye geçmeden önceki arsa paylarının değeri banka hesabına yatırılır. Ve hazineye geçmeden önceki arsa payı üzerinde bulunan tüm şerh, ipotek ve alacaklar bu hesaba işlenir.

ÖNCE İMZA, SONRA EV!

Fikirtepe Platformu Başkanı Yasin Bektaş, yıllardır evlerinin teslim edilmesini beklediklerini söyledi. Bektaş, şu ifadeleri kullandı:

“Bayramdan önceki son Cuma günü insanlara telefonla ulaşılarak Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü tarafından randevu verildi. ‘Dağıtım yapıyoruz’ imajı vermek için birkaç kişiye bu randevular verildi. İnsanlar gittiği zaman, onlara teslim tutanağı imzalatma koşuluyla daire gösterileceği, onun haricinde hiçbir bilgi verilmeyeceği söylendi. İmzalatılmak istenen tutanakta bizim gözümüze çarpan maddeler var. Yani vatandaşın elini kolunu bağlayan, tamamen tek taraflı maddeler. Bugün imzalanmış olsa bile, ileride Bakanlığın bu sözleşmeyi kendi istediği gibi değiştirebileceği, vatandaşı ekstra borçlandırabileceği ve verilen daireye, geçmişteki müteahhitlerin bıraktığı borçlar, hacizler, ipotekler, tahkimatlar gibi işlemlerin işlenebileceği maddeler var. Geçmişte bakanlık burayı alıp Hazine’ye geçirdiği zaman, tapular Hazine’ye geçtiğinde ‘Ben bütün dava ve sözleşmeleri durduruyorum, eski müteahhitlerle ilgili sözleşmeleri feshedeceğim’ demişti. Süreci bitireceğini ifade etmişti. Ancak, şimdi elimize verilen sözleşme tam da o el koymadan önceki sürece ait maddeleri içeriyor. Bu maddelerle vatandaş tamamen zararda.”

METREKARE KAYBI

Bektaş, yurttaşın yapılan inşaattaki emsale göre alması gereken metrekaresinin de eksik olduğuna dikkat çekti. Bektaş şöyle devam etti: “Üstelik bu sözleşme hukuken vatandaşın ileride başını ağrıtacak türden. Geçmişte iş yapmayan, yarım bırakan, vatandaşı mağdur eden müteahhitlerin bile yeniden devreye girerek vatandaşı hacizle, ipotekle, farklı yollarla sıkıntıya sokabileceği bir sürece kapı aralanıyor. Bakanlığın burayı ticari rant ya da kazanç merkezi olarak görmeden, vatandaşların barınabileceği şekilde bir taksimat yapması ve bu sürecin de şeffaf şekilde paylaşmasını istiyoruz.”

∗∗∗

SÖZLER TUTULSUN

Mağduriyetlerin giderilmesi için çağrı yapan yurttaşlar taleplerini şöyle sıraladı:

• Fikirtepe’nin tamamında, Bakanlık eliyle yürütülen tüm mülklerin dağıtımının bir an önce yapılması.

• Bölgede yapılan proje emsalleri neyse, eşit ve şeffaf bir şekilde, tüm etaplardaki projelere uygulanması.

• Bakanlığın, Fikirtepe halkından izin almadan yaptığı tüm satışların kaç metrekare olduğu, ne kadar kaldığı, kaçı satıldı gibi detayların şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşılması.

• Taksimat yapılırken hangi kriterlerin uygulandığının kamuoyuyla paylaşılması.

• Vatandaşa proje kapsamında 150 metrekare + 150 metrekare dağıtım sözü verildiyse, bu sözün yerine getirilmesi.

• Tek taraflı dayatılan sözleşmelerin kaldırılması. Vatandaşa yapılan sosyal konutların, hak sahibine hiçbir koşul sunulmadan, hak ettiği şekilde tapularıyla birlikte teslim edilmesi.

∗∗∗

NE OLMUŞTU?

Kadıköy ilçesindeki Fikirtepe, 2005 yılında “Özel Proje Alanı” olarak belirlendi. 2007’de “Kentsel Dönüşüm Alanı” ilan edilen bölgenin uygulama imar planları 2011 yılında onaylandı. Bölge, Bakanlar Kurulu’nun 2013 tarihli kararıyla da “Riskli Alan” ilan edildi. 2014 yılında mahalle için acele kamulaştırma kararı çıkarılırken, 2019’da İstanbul 6. İdare Mahkemesi tarafından alınan kararla imar planları iptal edildi. Süreç bu noktaya gelene kadar bölgedeki birçok ev boşaltıldı, firmaların daha önce yapımına başladığı inşaatlar da yarım bırakıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 2020 yılının sonunda yaptığı toplantıda Fikirtepe’de yarım kalan ve hiç başlamayan kentsel dönüşüm projelerini bakanlığın üstlendiğini açıkladı. Bakanlık, Fikirtepe bölgesi için 2021 yılında çalışmalara başladı ve 2023 yılı içerisinde de konutların teslim edileceğini açıkladı ancak bu söz de tutulmadı.