ŞPO Ankara Şubesi: 100. Yıl Çarşısı’nı yıkmak kamu yararına aykırıdır

BİRGÜN/ ANKARA

TMMOB Şehir Plancıları Odası (ŞPO) Ankara Şubesi, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin (ABB) "Ulus Tarihi Kent Merkezi Yenileme Alanı Projesi" kapsamında yıkım ihalesini tamamladığı Ulus’taki 100. Yıl Çarşı’na ilişkin bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada, yıkım işleminin kamu yararına aykırı olduğu ifade edilerek, “100. Yıl Çarşısı sadece iş yerlerinden ibaret bir yapı değil; 1200 kişilik çok amaçlı salonu ve sanat galerisiyle hala bir kültür merkezi olma potansiyeline sahip olan bir yapıyı, ekonomik ömrünü tamamlamadan yıkmak kamu yararına aykırıdır” denildi.

Açıklamada, “Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından alınan 100. Yıl Çarşısı yıkım kararı ile 20 Haziran tarihinde yıkım işi ihale edilmiştir. 1967 yılında ulusal bir mimari proje yarışması sonucunda elde edilen ve henüz ekonomik ömrü tamamlanmadan yıkılacak olan binanın yıkım kararının gerekçesi olarak Ankara'ya bir meydan kazandırılması olduğu belirtilmiştir” denilerek “Başkentin tarihsel merkezinde gerçekleştirilecek olan bütüncül koruma anlayışından uzak, noktasal ve içinde yıkım barındıran bu kentsel müdahale, şehircilik ilkeleri ve tarihsel çevrenin bütüncül olarak planlanması esaslarına uymamaktadır” ifadelerine yer verildi.

TAHRİBATLARI HATIRLATIYOR

ŞPO Ankara Şubesi’nin açıklamasında, “100. Yıl Çarşısının yıkım kararı, meslek örgütlerine ve kentlilere geçmişi çok olmayan tahribatları hatırlatmaktadır” denilerek “2005 yılında Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma-Islah İmar Planı ABB tarafından yürürlükten kaldırılmış ve alan Ankara Tarihi Merkezi Yenileme Alanı olarak ilan edilerek üretilen projeler, Ulus’a sadece yıkım ve tarihsel gerçeklerden uzak yeniden inşa çalışmaları getirmiştir. Güncel örneklerden biri de modern mimarlık eseri olan tarihi İller Bankası Binasıdır” hatırlatmasında bulunuldu.

HAZIRLANAN RAPOR BELEDİYEYE TESLİM EDİLDİ

“Ankara Büyükşehir Belediyesinin yeni yönetimi 'Ulus Koruma Amaçlı İmar Planı' hazırlık sürecinin başladığı bilgisini paylaşarak Şubemizle 16 Eylül 2019 tarihinde iletişime geçmesi ve görüş istemesi mutlulukla karşılanmış, Ulus’ta yıkım döneminin sonuna gelindiği umuduyla kapsamlı bir rapor çalışması hazırlanarak 2019 yılı sonunda Belediyeye teslim edilmiştir” denilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Ancak ne yazık ki o tarihten bu yana geçen yaklaşık altı aylık süreç içerisinde Ulus’ta bir Koruma Planının yapımına ilişkin somut ve kamuoyuyla paylaşılmış herhangi bir adım atılmadığı görülmektedir. Herhangi bir koruma odaklı planlama çalışması Belediye gündemine alınmadığı gibi, Belediye yöneticileri tarafından noktasal, parçacıl ve koruma anlayışından uzak proje paketleri çeşitli etkinliklerde kamuoyuna tanıtılmaktadır. Ankara Büyükşehir Belediyesi geçmiş dönemin yönetim anlayışına benzer şekilde 'yenileme alanı projeleri' adı altında Ulus’ta katılımcı plan üretim süreçlerini ve koruma esaslarını dışlayarak Ulus’a yıkımdan öte bir şey getirmeyen anlayışı sürdürmektedir.

MEYDAN YARATMA KARARI

ŞPO Ankara Şubesi'nin açıklamasında "100. Yıl Çarşısı'nın yıkılarak 'meydan yaratma' kararı tarihi çevrenin korunması esasları ile çelişmektedir" denilerek şu itirazlar sıralandı:

►Tarihi kent merkezinin korunmasına ve geliştirilmesine yönelik tüm kararların kapsamlı bir planlama çerçevesi içinde yer alması gerekmektedir.

► 100. Yıl Çarşısı'nın yıkılmasını gerektirecek kamusal yarar açısından hiçbir gerekçe bulunmamaktadır.

► Bu şekilde yaratılacak bir kentsel boşluğun meydan olarak tanımlanabilmesi kentsel tasarım açısından olanaksızdır.

► Müdahaleler basit projeler ile değil, koruma planı ile uyumlu biçimde, kamuoyuna açık bir uluslararası tasarım yarışması yaklaşımı ile ele alınmalıdır.