İdlib mutabakatının süresi doldu, radikal İslamcı cihatçıların akıbetine dair belirsizlik sürüyor. Mutabakat gereği Türkiye’nin arabuluculuğunda cihatçıların çekilmesi gerekiyordu

Süre doldu cihatçıların akıbeti belirsiz

Rusya ile Türkiye arasında Soçi varılan mutabakat gereği radikal İslamcı cihatçıların İdlib’i terk etmesi için verilen süre dün doldu. Türkiye’nin himayesinde radikal İslamcı grupların silah bırakması için verilen süre dolarken, hangi örgütlerin mutabakata uyduğuna dair belirsizlik var. Suriye kaynaklarına göre çok sayıda örgüt silah bırakmadı.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) ve İdlib’deki AFP muhabiri kentin ağır silahlardan arındırılması ve radikallerin oluşturulan tampon bölgeye geçmesi için verilen sürenin dolmasına saatler kala cihatçıların çekilmediğini duyurdu.

Heyet Tahrir Eş Şam: Terk etmedik
El Kaide bağlantılı Heyet Tahrir eş Şam (HTŞ) yaptığı açıklamada ‘kutsal devrimimizi gerçekleştirmeye yönelik savaşımızı terk etmedik’ ifadelerine yer verdi. Yapılan açıklamada "Bizler, Esad rejiminin devrilmesini hedefleyen mübarek devrimimizin, amacına ulaşması yönünde cihat ve savaştan vazgeçmeyeceğiz" denildi.

ÖSO: Çekilme tamamlandı
Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) son ağır silahların çekilmesi işlemini 14 Ekim’de tamamladıklarını duyurmuştu bunun üzerine Suriye yönetimi çabaların kıymetli olduğunu fakat İdlib anlaşmasının sadece "geçici" bir tedbir olduğu konusunda uyarmışlardı.

Faylak el Rahman: Değişiklik yok
Ulusal Kurtuluş cephesi içerisinde faaliyet yürüten Faylak el Rahman Sözcüsü Sayf el Raad da AFP'ye yaptığı açıklamada, "Soçi'de varılan mutabakata bağlılığımız sürmekle birlikte, silahlarımızın ve savaşçılarımızın konuşlandırılmasında herhangi bir değişiklik olmadı" dedi. Yine UKC'ye üye örgütlerden Faylak el Şam'ın lideri Şeyh Ömer Huzeyfe de Reuters haber ajansına "Silahsızlandırılmış bölgeden çekildiğimize dair haberler yalandır" diye konuşmuştu

Ankara çekildiklerini açıklamıştı
Milli Savunma Bakanlığı’ndan geçen hafta yapılan açıklamada Türkiye ve Rusya yönetimleri arasındaki Soçi anlaşması dahilinde ağır silahların “tampon bölge”den tamamen çekildiği ileri sürülmüştü. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise silahların çekilmesi için verilen sürenin “1-2 gün” uzayacağını söylemişti.

Suriye Dış İşleri Bakanlığı ise “İdlib ittifakının uygulanmaması durumunda elimizde başka seçenekler olacak” ifadelerine yer verildi.

***

‘Suriye’nin tüm topraklarını savunacağız’

Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim, Soçi mutabakatının cihatçılar tarafından reddedilmesi halinde İdlib'de savaşmaya hazır olduklarını, sonraki hedeflerinin Fırat'ın doğusu olduğunu, zira Suriye'nin tüm topraklarının Suriye'nin egemenliğine geri dönmesi gerektiğini söyledi. İdlib'den sonraki hedeflerinin, ABD'nin desteklediği, YPG'nin omurgasını oluşturduğu Demokratik Suriye Güçleri'nin (DSG) kontrolündeki Fırat'ın doğusu olacağını belirten Muallim, "Suriye'nin tüm toprakları gibi oraların da Suriye'nin egemenliğine geri dönmesi gerekiyor" dedi.

***

Ne olmuştu?

İdlib, Türkiye, Rusya ve İran tarafından 4-5 Mayıs 2017'deki Astana toplantısında Gerginliği Azaltma Bölgeleri'nden biri ilan edildi. Astana anlaşmalarına göre Suriye'deki ateşkesin garantörleri Rus ve İranlı heyetler ile üç ülkede toplantılar yaptı. Tahran'da 7 Eylül'de düzenlenen üçlü zirvenin ardından, Erdoğan ve Putin, ateşkesin korunması ve sağlamlaştırılması için ek önlemleri 17 Eylül'de Soçi'de görüştü. Sağlanan mutabakatla birlikte, 15 Ekim'e kadar Cihatçıların bulunduğu bölgenin 15-20 km içinde oluşturulacak silahsız bölgeden ağır silahların ve cihatçıların çekilmesi gerekiyordu.