Talanın önünü hukuksuzluk açıyor

Aydın’ın Çine ilçesine bağlı Topçam Köyü’nde, 1990’lı yıllarda Aydın Valiliği’nin verdiği muafiyet kararıyla başlayan madencilik faaliyetleri yargıya taşındı. Bölgede uzun süredir ruhsat sahası dışında ve çevresel etki değerlendirme (ÇED) izni olmadan çalışan Eysim Madencilik’e karşı açılan davada bilirkişi keşfi yapıldı. Keşfe yaşam savunucuları da katıldı. Keşfe katılan yaşam savunucuları, jandarma barikatı ile engellenmeye çalışıldı. Hukukçu Mehmet Çilsal, kolluk kuvvetlerinin bu müdahalesinin yasal olmadığını belirterek yetkililere itirazda bulundu.

Topçam Köyü’nde, 1990’lı yıllarda verilen bir “ÇED muafiyeti” kararı ile başlayan madencilik faaliyeti, 30 yılı aşkın süredir hiçbir çevresel denetime tabi tutulmadan sürdü. Ruhsat sahibi Mehmet Dağ, kurduğu Topçam Madencilik üzerinden çalışmaları sürdürürken, maden sahasını kiracı şirket Eysim Madencilik’e devretti. Eysim Madencilik ise ruhsat alanı dışına taştı, üretim ruhsatı dışında faaliyet yürüttü ve aradan geçen onlarca yıla rağmen ÇED izni almadı.

Topçam’da yapılan bu faaliyetlere karşı bölge halkından yalnızca bir aile yasal mücadele başlattı. Ali-Cennet Coşkun çifti, Latmos Platformu üyesi ve hukukçu Mehmet Çilsal’ın danışmanlığında ruhsat iptali talebiyle dava açtı. Çilsal, “Bu dava, kendi topraklarında 600 yıldır yaşayan insanların yaşam hakkını savunma davasıdır” dedi. Davanın gerekçeleri arasında ÇED izni olmaması, iş yeri açma ruhsatı dışında üretim yapılması, zeytinlik alanlarda madencilik faaliyeti yürütülmesi ve bölgenin mera ve tarım alanı olması yer aldı. Coşkun ailesi ise, yaşam alanlarını korumak için verdikleri mücadeleden vazgeçmeyeceklerini ifade etti.

“PAÇAVRA KAĞITLA MADENCİLİK YAPILMAZ”

Mehmet Çilsal, Aydın Valiliği’nin 1990’larda verdiği ÇED muafiyeti kararına dayanarak hâlâ madencilik yapılmasının hukuksuz olduğunu vurguladı. “ÇED yönetmeliği bugüne dek en az 30 kez değişti. Ama şirketler bu yönetmeliklerin hiçbirini dikkate almadı. ÇED’siz madencilik olmaz. Bir paçavra kağıda dayanarak 100 yıl madencilik mi yapılacak?” diye sordu. Çilsal, valiliğin 1990’larda verdiği muafiyetin günümüzde geçerli sayılamayacağını belirtti.

∗∗∗

SİLAHLI SALDIRI

Öte yandan 2021 yılında Ali ve Cennet Coşkun çifti, evlerine yaklaşık 60 metre uzaklıkta bulunan Eysim Madencilik şirketi ile tarlalarına hafriyat dökmesi yüzünden anlaşmazlığa düşmüştü. Yaşanan anlaşmazlık yüzünden bir süredir tartışma yaşayan Coşkun Çiftçi ve şirket yetkilileri arasında tartışma yaşanmıştı. Yaşanan tartışmanın büyüyerek kavgaya dönüşmesi üzerine şirket çalışanları tarafından Coşkun çiftine silahlı saldırı düzenlemişti. Çift, silahlı saldırıdan kaçarak şans eseri yaralanmadan kurtulmuştu.