Taliban Ortadoğu'da da dengeleri değiştiriyor: Bölgede güvence arayışı
ABD ve AB yetkilileri günlerdir Irak ve Suriye'de hızlı bir diplomasi trafiği içerisinde. Bölgedeki Kürt siyasi temsilciler görüşmeye gelen Batılı yetkililerden Afganistan'daki çekilmeye dikkat çekerek güvence istiyor.
Dış Haberler Servisi
Taliban'ın Afganistan'daki iktidarı Ortadoğu'da da dengeleri yeniden şekillendirdi. ABD'nin Afganistan'ı terk etmesi sonrası Irak ve Suriye'deki akıbeti tartışılırken bölgedeki Kürt siyasi temsilcileri uluslararası görüşme trafiğini hızlandırarak Batı'dan güvence istedi.
Avrupa Birliği yetkilileri Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) ile bir hafta içinde görüşmeler yürütürken Suriye Demokratik Güçleri (SDG) temsilcileri ise ABD'li yetkililerle temaslarını sıklaştırdı.
BARZANİ GÖRÜŞMESİ
Bağdat'ta 28 Ağustos'ta Mısır ve Katar'dan siyasi liderlerle birlikte katıldığı zirvenin ardından Erbil'e giden Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un IKBY yetkilileriyle yaptığı görüşmenin ardından bölgede diplomasi trafiği devam etti. IKBY liderleri Mesud Barzani ve Neçirvan Barzani, Macron'la Erbil'de yaptığı görüşmeden günler sonra AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'le de bir araya geldi. Neçirvan Barzani, Borrell'le görüşmesinde "AB-Irak anlaşmalarından Kürdistan Bölgesi faydalanmalı" mesajı verirken "Kürdistan halkının huzuru AB için önemli" diyen Borrell ise dün Twitter hesabından Mesud Barzani'yle fotoğrafını paylaştı ve Barzani'yi "IŞİD karşıtı koalisyona yaptığı katkıyla ilgili takdir ettiğini" belirtti. Türkiye'den ise CHP Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Kaan Salıcı başkanlığındaki CHP heyeti 6 Eylül'de Erbil'e giderek Barzanilerle bir araya gelmiş, görüşmede "Bölgedeki halkların çıkarları esasıyla iyi ilişkiler inşa etmek" mesajı verilmişti.
ABD'DEN TEMİNAT
Suriye'nin kuzeydoğusunda ABD'yle ittifak halinde olan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) de ABD'li yetkililerle bir araya gelerek güvenceyle ilgili kuşkularına yanıt aradı. ABD merkezli yayın Wall Street Journal, Dışişleri Bakanlığı'nın Ortadoğu'dan sorumlu müsteşarlarından Joey Hood'un 28 Ağustos'ta SDG yöneticileriyle bir araya gelerek ABD'nin bölgede kalacağı yönünde teminat verdiğini duyurmuştu. BasNews haber ajansının dün yayımladığı habere göre, Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) Başkanlık Kurulu, 7 Eylül’de ABD'nin isteği üzerine ENKS yetkilileriyle bir araya geldi. Bu görüşmeye de katılan Hood'un, görüşmede "ABD’nin ENKS'ye yönelik engel ve ihlallerin durdurmaya çabaladığı" mesajını ilettiği aktarıldı. Haseke merkezli ANHA haber ajansı da SDG'nin siyasi kanadı Demokratik Suriye Meclisi'nin (DSM) oluşturduğu bir heyetin yakın zamanda ABD ve Rusya’da görüşmeler yapacağını duyurdu.
GERİLİM YÜKSEK
Irak ve Suriye'de Kürt siyasi yetkililer Batılı yetkililerle görüşme trafiği yürüttüğü süreçte IKBY'ye bağlı Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile PKK'nin askeri kanadı HPG arasındaki gerilim ise sürüyor. KDP Sözcüsü Mahmud Muhammed önceki gün yaptığı açıklamada, Erbil'in Halifan bölgesinde HPG'lilere saldırıldığı iddialarını reddetti. KDP’yi “tek taraflı bir biçimde çatışma sürecini geliştirmek" ile suçlayan HPG ise geçtiğimiz günlerde Zap Suyu'nu geçmeye çalışırken IKBY güçlerinin saldırısına uğradığını açıklamıştı.
Bölgede tüm bu gelişmeler yaşanırken Suriye'nin İdlib kentine sıkışan "El Kaide artığı" Heyet Tahrir Şam isimli eli kanlı cihatçı örgütün, Afganistan'daki trajediyi örnek göstererek ülkedeki Kürt siyasi güçleri tehdit etmesi de gündem oldu.
HTŞ’DEN TEHDİT
Adı sivil katliamlarla anılan HTŞ lideri Muhammed el Colani, Independent Türkçe'de 5 Eylül'de yayımlanan röportajında "Biz, YPG’yi devrimin düşmanı olarak görüyoruz" demiş, "YPG yönetiminin kaderi ABD’nin orada kalmasına bağlı. ABD Suriye’den çıktıktan sonra YPG de çıkmış olacak. Afganistan’da uçaklardan düşen insanların görüntülerinin benzeri burada da tekrarlanacak. Rusya giderken, Rus uçaklarına tutunanların da gökyüzünden aşağı düştüklerini göreceğiz" ifadelerini kullanmıştı.
Suriye'nin güneyinde ise cihatçıların son kalelerinden Dera kenti dün Rusya ve Suriye askerlerinin ortak operasyonuyla düştü. Rusya’nın aracılığıyla geçen hafta imzalanan ve hükümetin Dera’nın tamamını kontrol etmesine izin veren anlaşmanın cihatçılar tarafından bozulmasının ardından Dera'ya yönelik operasyonlar yeniden başlamıştı. Kentte cihatçılar devlet kurumlarına ve bölgedeki askerlere saldırmış, dört Suriye askeri hayatını kaybetmişti.
***
ŞAM’DAN ANKARA’YA YALANLAMA
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun "Şam yönetimi ile siyasi düzeyde görüşmemiz söz konusu değil. Ancak terörle mücadele konusunda istihbaratlar her zaman görüşebilir bu doğaldır" sözlerine Suriye Dışişleri Bakanlığı’ndan tepki geldi. Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’nın haberine göre, Suriye Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanlığı’ndan resmi yetkili "Suriye Arap Cumhuriyeti, Türk rejimi ile özellikle terörle mücadele alanında herhangi bir türden iletişim ya da görüşmelerin varlığını kesinlikle reddediyor" açıklaması yaptı.