Tanrıkulu’ndan rapor: AKP döneminde 27 bin kişi işkenceye maruz kaldı

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili ve CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun 2002-2020 Yılları AKP Hükümetleri İşkence ve Kötü Muamele Raporu’na göre 18 yılda 27 bin 493 kişi işkenceye maruz kaldı, 86 kişi işkenceden öldü.

Tanrıkulu, AKP iktidarı döneminde yaşanan işkence olaylarını rapor haline getirdi. Tanrıkulu’nun 2002-2020 Yılları AKP Hükümetleri İşkence ve Kötü Muamele Raporu’na göre bu yıllar arasında 27 bin 493 kişi işkenceye maruz kaldı. 2002 yılında 988 işkence olayı yaşanırken, bu sayı 2020 yılında 3 bin 534’e yükseldi. En fazla işkence olayı 2015 yılında yaşandı, bu yılda 5 bin 671 işkence olayı kayıtlara geçti.

Rapora göre, AKP iktidarı döneminde 86 kişi işkenceden öldü. 1990’lı yıllarda gündeme gelen ‘zorla kaybetme’ olayları ise 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen OHAL döneminde yeniden gündeme gelmeye başladı. Raporda “OHAL sonrası dönemde (2016-2020 yılları arasında) çoğunluğu FETÖ-PDY operasyonları çerçevesinde kaybedilenlerden 24’ü daha sonra bulundu. Bu kişilerin ‘kayıp oldukları dönemde’ yoğun işkence gördükleri belirlendi” denildi.

Artan işkence ve kötü muamele olaylarında cezasızlık politikalarının da etkili olduğunu belirten Tanrıkulu, ''İşkence ve hatta yaralama/öldürme suçu işleyen kolluk görevlilerinin adil ve etkili bir biçimde soruşturulmadığını, yargılanmadığını birçok olay göstermiştir'' dedi ve pandemi sürecinde bu tür durumların arttığını ifade etti.

Avrupa Konseyi İşkenceyi ve İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezalandırmayı Önleme Komitesi’nin (CPT) Türkiye’ye 2017 ve 2019 yıllarında yapılan iki ayrı ziyarete ilişkin hazırlanan raporların 2019 yılı Ağustos Ayında yayınladığını söyleyen Sezgin Tanrıklu, 2017 ziyaretine ilişkin raporda, başta İstanbul ve Gündeydoğu Anadolu bölgesindeki iller olmak üzere gözaltı merkezlerinde çok sayıda kişiye fiziksel şiddet ve kötü muamele uygulandığının kaydedildiğini belirtti.

Tanrıkulu, raporunda zorla kaybettirmelere de değindi ve İHD'nin 7 zorla zorla kaçırma olayı saptadığını belirtti.

Tanrıkulu, “Kaçırılanlardan beşi ‘Birleşmiş Milletler Zorla veya İrade Dışı Kaybetmeler Çalışma Grubu’na başvurulduktan sonra sağ olarak bulundu. Diğer kişinin akıbeti ise bilinmiyor. Bulunan kişilerin işkenceye maruz kaldıkları anlaşıldı” diye konuştu.

OHAL sonrası dönemde (2016-2020 yılları arasında) çoğunluğu Gülen yapılanması operasyonları çerçevesinde kaybedilen 24 kişinin daha sonra bulunduğunu söyleyen Tanrıkulu, bu kişilerin ‘kayıp oldukları dönemde’ yoğun işkence gördüklerinin altını çizdi. Ayrıca Şırnak'ta kaybolan Şimoni Diril'in cesedinin 70 gün sonra köy yakınlarında bulunduğunu hatırlattı.