Tarım ve hayvancılıkta hayaller ve gerçekler

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın açıkladığı Yeni Ekonomi Paketi’nde enflasyonla mücadele adına tarımsal üretimde bazı temennilere yer verildi. Ancak bu temennilerin ne kadar gerçeği yansıttığı ve nasıl gerçekleşeceği merak konusu.

Gözler, mayıs ayında açıklanacak ‘Tarımda milli birlik projesi’ne çevrildi. Projenin vaatleri arasında 4 yıl içinde küçükbaş hayvan sayısını 47 milyondan 100 milyona çıkarmak da var. Bu vaadin gerçekliğini ve 17 yıldır iktidarda olan AKP’nin hayvancılık konusundaki performansını sizler için derledik.

Sene 1991

Küçükbaş hayvan sayısı: 51 milyon baş

Nüfus: 56 milyon kişi

Resmi verilerden 1991 yılına geldiğimizde, Türkiye’nin küçükbaş hayvan üretiminde bugüne göre kat kat ileride olduğu görülüyor. 1991’de toplam küçükbaş hayvan sayısı 51 milyon baş iken, bu hayvanların 39,5 milyon başını yerli koyunlar oluşturuyor. Öte yandan dikkat çeken bir başka veri ise endemik bir tür olan meşhur Ankara tiftik keçisi varlığı. 1991 yılında Türkiye’de 1 milyon başın üzerinde tiftik keçisi bulunuyor. Fakat yıllar içinde bu sayı yok olmanın eşiğine kadar düştü.

Sene 2018

Küçükbaş hayvan sayısı: 47 milyon baş

Nüfus: 82 milyon kişi

1991 yılında 51 milyon baş olan küçükbaş hayvan sayısı yıllar boyunca azaldı. Yerli koyun sayısı 39 milyondan 32 milyona düşerken, 1 milyonun üzerindeki Ankara keçisi sayısı ise 223 bine geriledi. Böylece tiftik keçileri son 30 yılda yüzde 81 azaldı. Ülkenin sahip olduğu toplam küçükbaş hayvan varlığı 47 milyona geriledi. Nüfusa ise 26 milyon yeni yurttaş eklendi.

Sene 2023

Hedef: 100 milyon baş küçükbaş hayvan

Berat Albayrak’ın yeni ekonomi paketine göre küçükbaş hayvan sayısı 4 yılda yüzde 112 artacak. Böylece küçükbaş hayvan sayısı 100 milyonu yakalayacak. 17 yıldır iktidarda olan AKP’nin bundan sonra hangi programı izleyerek bu gidişatı tersine çevireceği ise henüz bilinmezliğini koruyor.

***

SAYIYI NASIL ARTIRACAKSINIZ?

Bakan Albayrak’ın vaatlerini değerlendiren uzmanlar, toplam kırmızı et üretiminde bir zamanlar yüzde 35 paya sahip olan küçükbaş eti oranının şimdilerde yüzde 10-11 seviyelerine kadar gerilediğine dikkat çekiyor. Hayvancılıkta en büyük maliyetlerin başında gelen yem hammaddesinin yüzde 55-60 oranında ithal edildiğine dikkat çeken Bloomberg HT Tarım Editörü İrfan Donat, “Kaba yem tarafında da önemli bir açık söz konusu. Nicelik ve nitelik açısından ciddi bir kayba uğrayan meralarda ıslah çalışmaları yeterli seviyede ve etkinlikte yapılamıyor. Üreticilerin meralardan faydalanma oranı çok düşük. Küçükbaş hayvan varlığında artış hedeflenirken konunun bu boyutları da kurgulandı mı?” diye soruyor.

***

Süt, yoğurt, ayran üretimi de azalıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 Şubat ayı süt ve süt ürünleri üretim verilerini açıkladı. Buna göre; ticari işletmelerce üretilen içme sütü yüzde 16,5, inek peyniri yüzde 2,8, koyun, keçi, manda sütünden üretilen karışım peynirin üretimi ise yüzde 67,5 azaldı. Toplanan inek sütü miktarı şubatTa bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,8 azaldı.