Tartışmalı kanun teklifi Meclis’te: Saray ve MEB koridorlarında hazırlandı

Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu’ndaki görüşmeleri başladı. AKP Milletvekili ve Milli Eğitim Bakanlığı eski bakanı Mahmut Özer başkanlığında toplanan komisyona, eğitim sendikalarının temsilcileri de katıldı. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in katılmadığı komisyonu bakanlık adına MEB bürokratları izledi. MEB bürokratlarının yanı sıra YÖK, Adalet Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri de komisyon salonunda bulundu.

AKP iktidarında, “Sözleşmeli, ücretli, kadrolu” ayrımcılığına tabi tutulan ve saygınlığı giderek kaybettirilen öğretmenlik mesleği, “Müjde” olarak duyurulan Öğretmenlik Meslek Kanunu ile bir yara daha aldı. Öğretmenlik mesleğine kariyer basamaklarını getiren ve eğitimcilerin, “Öğretmenlik kariyer değil, bir ihtisas mesleğidir” gerekçesiyle karşı çıktığı düzenlemelerin TBMM’deki görüşmelerine başlandı.  AKP iktidarlarında istihdam biçimleri itibarıyla ayrıştırılan öğretmenlerin meslek kanunu ile “Uzman Öğretmen, Başöğretmen” ve “Aday Öğretmen” olarak ayrılmasının önü açacak kanunun komisyon görüşmeleri tartışmalara sahne oldu.

“TEKLİFİ MEB HAZIRLADI”

Komisyonun CHP’li üyeleri, “Anayasa’ya aykırılık” gerekçesiyle kanun teklifinin geri çekilmesini istedi. Komisyonda söz alan CHP Milletvekili Suat Özçağdaş, AYM’nin 2023 yılında verdiği kararı anımsatarak, şunları söyledi:

“Mevcut iktidar, bu yasa teklifinde AYM’nin verdiği dokuz aylık süreyi aştı. Uzmanlar ve sendikalar ile de bu konu görüşülmedi. Bakanlık, birkaç sendikayı davet ederek sunum yaptı yalnızca. Bu kanun teklifi, bakanlığın hazırladığı bir kanun tasarısı. Sayın Milli Eğitim Bakanı’na bu soru sorulduğu zaman, ‘Külliyede görüşüldü, Meclis’e gelecek’ dedi. Bu kanun, her maddesiyle milletvekilleri tarafından değil, MEB tarafından hazırlanmıştır. Ancak MEB, hiçbir kurumdan resmi toplantılarla görüş almamıştır. Teklifin önce Adalet Komisyonu ile Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmesi gerekmektedir.

İADE TALEBİ

Ancak diğer komisyonlar, bu teklifi görüşmeyeceklerini söylemişler. Yasama süreci açısından bu doğru değildir. Yangından mal kaçırır gibi tartışmanın bir anlamı yoktur. CHP bu yasa teklifini Anayasa Mahkemesi’ne taşıyacak. AYM’den de dönecek. Türkiye’deki 1 milyondan fazla öğretmenin sorunlarının çözümü böylelikle ertelenmiş olacak. Milyonlarca insanı etkileyen böylesine önemli bir konu, ilgili komisyonlarda görüşülmeden buraya gelemez. Sayın Yusuf Tekin, Milli Eğitim Akademisi’ni çıkarma telaşında. Teklifin, Adalet Komisyonu ve Plan ve Bütçe Komisyonu’na iade edilmesi gerekmektedir.”

Komisyon Başkanı AKP’li Mahmut Özer ise Adalet ile Plan ve Bütçe Komisyonu’yla ilgili sürecin tamamlandığını savundu. CHP’nin talebinin reddedilmesinin ardından teklifin görüşmelerine geçildi.

“TEKLİF TÜMÜ ANAYASA’YA AYKIRI”

CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, teklifin tüm yönleriyle ve ayrıntılı şekilde tartışılması gerektiğini belirtti. Yasa tasarısının MEB’in koridorlarında hazırlandığını ifade eden Emir, özetle şunları söyledi:

“Anayasa’nın 88’inci maddesine göre, kanun teklifi verme tekeli milletvekillerindedir. Dolayısıyla Sayın Bakan Tekin’in, AKP’ye yakın sendikaların, ‘Biz teklifi hazırladık, bitirdik’ ifadeleri Anayasa’ya aykırılığın itirafıdır. 2018’de tek adam rejimi Türkiye’ye dayatıldığında biz, böylesine geniş yetkilerin bir kişiye verilemeyeceğini belirttiğimizde, ‘Sandığınız gibi değil’ demişlerdir. Yasama ile yürütmenin birbirinden tamamen ayrılacağını savunmuşlardı. AYM kararları bizi bağlıyorsa, dokuz ay süre varken neden gerekeni yapmadınız? Bu komisyonu neden çalıştırmadınız? Bizi bugün, alelacele kanun yapmaya zorluyorsunuz. Bu kanun teklifi, bir bütün olarak Anayasa’ya aykırıdır.”

“ÇAĞDAŞ EĞİTİM UNUTULDU”

Emir, Yusuf Tekin’in teklifin kanunlaşması ile MEB’de kadrolaşmaya gideceğinin altını çizdi. AKP’nin seçim sloganının, müfredatın ismi yapıldığını anımsatan Emir, “Türkiye’de çağdaş eğitimin unutulduğunu açıkça görüyoruz. Böylesine bir Bakan’a bu kadar çok yetki verilmesi çok sakıncalıdır” dedi.

AKP Milletvekili ve Eğitim Komisyonu’nun AKP Sözcüsü ve Nazım Maviş, kanun teklifinin MEB tarafından hazırlandığı yönündeki iddiaları reddetti.

ÖNERGEYE RET

Söz taleplerinin ardından CHP’nin Komisyon Başkanlığı’na sunduğu Anayasa’ya aykırılık önergesi oylandı. Teklifin önce Adalet Komisyonu ile Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmesi gerektiğini belirten teklif, komisyonun AKP ve MHP’li üyelerin oylarıyla reddedildi.

BÖLEN DÜZENLEMEDE ISRAR

Öğretmenlik Mesleği ve Milli Eğitim Akademisi Kanunu toplam ikisi yürürlük maddesi olmak üzere toplam 39 maddeden oluşuyor. Çok sayıda tartışmalı düzenlemenin yer aldığı kanun teklifinde eğitim istihdamında ayrımcılığa yol açtığı gerekçesiyle tartışılan, “Öğretmenlikte kariyer basamakları” uygulaması da yer alıyor.  Öğretmenlik mesleği, “Öğretmen-Uzman Öğretmen” ve “Başöğretmen” olmak üzere üçe bölünüyor.

GÖREVE BAŞLAMAYA ENGEL

Kanun ile öğretmen yetiştirme uygulaması da yeninden düzenleniyor. Eğitim fakültelerinden ya da “MEB’in uygun bulduğu” bölümlerden mezun olanların direkt göreve başlamasının önü kapatılıyor. Tartışmalı düzenlemede, mezunların Milli Eğitim Akademisi’ne alınarak iki sene eğitim verilmesi planlanıyor. Akademide eğitim alan öğretmenlerin, kurulacak komisyonun değerlendirmesinin ardından ancak göreve başlayabileceği belirtiliyor. Milli Eğitim Akademisi’nden mezun olanların öğretmen değil, “Aday öğretmen” olarak atanabileceği, ancak üç yıl sonra, “Uygun bulunanların” kadro alabileceği kaydediliyor.