‘Tasarrufla’ gelen rekor bütçe açığı
Bütçe açığı rekor düzeye ulaştı. Tartışmalı kalemlerde tasarruf genelgesine inat ödenekler yılsonu gelmeden tüketildi. Uçak kiralamalarına rekor gider yazıldı.
Havva Gümüşkaya
havvagumuskaya@birgun.netArtan vergiler ve tasarruf genelgelerine rağmen bütçe açığı rekor düzeye ulaştı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre Ağustos 2023’te 51,3 milyar TL fazla veren bütçe dengesi Ağustos 2024’te 129,6 milyar TL açık verdi. 12 aylık bütçe açığı ise Ağustos ayı itibarıyla 1,97 trilyon TL olarak kaydedildi. Böylelikle yıllıklandırılmış bütçe açığında rekor görüldü. 2024 yılı Ocak-Ağustos döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 6 trilyon 226,6 milyar TL, bütçe gelirleri 5 trilyon 253 milyar TL oldu. Ocak-Temmuz bütçe açığı 973,6 milyar TL olarak gerçekleşti.
Kemer sıkma politikaları ile yurttaş zor günler yaşarken AKP iktidarının bürokrasisi tasarrufu unuttu, kamunun harcama alışkanlıklarında kemer sıkılmadı. Tartışmalı kalemlerde tasarruf genelgesine inat ödenekler yılsonu gelmeden tüketildi.
TEMSİL TANITMA ÖDENEĞİ AŞILDI
Cumhurbaşkanlığı, Bakanlıklar, Emniyet, Jandarma ve Diyanet gibi genel bütçe kapsamındaki kuruluşların temsil ve tanıtma gideri olarak yaptıkları harcama yılın ilk sekiz ayında bütçe ödeneğini aştı. Başlangıç ödeneği 1 milyar 624 milyon TL olan genel bütçe temsil ve tanıtma ödeneğinde Ocak-Ağustos döneminde 1 milyar 744 milyon liralık harcamaya imza atıldı. Geçen yılın aynı döneminde 791 milyon 194 bin liralık harcama yapılan temsil ve tanıtma giderleri bir yılda yüzde 120 arttı.
ÖRTÜLÜ ÖDENEK YÜZDE 153 ARTTI
Cumhurbaşkanı tarafından kullanılan ve hesabı sorulamayan “örtülü ödenek” olarak isimlendirilen Gizli Hizmet Giderleri kaleminden yapılan harcamaların tutarı ocak-ağustos döneminde 8 milyar 81 milyon lira oldu. Geçen yılın aynı dönemine göre örtülü ödenek harcaması yüzde 153,9 oranında yükseldi. 1 milyar 697 milyon TL’lik harcamanın yapıldığı ağustos ise şubat ayının ardından en yüksek harcamanın yapıldığı ay oldu.
KIRTASİYE GİDERİ SÜREKLİ KATLANDI
Tasarruf tedbirleri kapsamında harcamaların kontrol altına alınacağı iddia edilen genel bütçe kapsamındaki kuruluşların kırtasiye, yayın, baskı ve büro malzemesi alımlarına ocak-ağustos döneminde 9 milyar 73 milyon lira aktarıldı. 2023 yılı Ocak-Ağustos döneminde 4 milyar 388milyon lira harcanan bu kalemdeki artış yüzde 106,7 oldu. Sadece Ağustos ayında 3 milyar 231 milyon TL’lik harcamaya imza atılan kırtasiye, yayın, baskı ve büro malzemesi alımlarının 2 milyar 762 milyon liralık bölümünü baskı ve cilt giderleri oluşturdu.
Araç kiralarına aktarılan paralarla sık sık gündeme gelen iktidarın yeni hobisi kiralık uçaklar oldu. AKP iktidarının bürokrasisi artık kiralık uçaklara ilgi gösteriyor. Ağustos ayında uçak kiraları için 1 milyar 213 milyon liralık rekor harcama yapıldı. Ocak-ağustos döneminde 3 milyar 529 milyon TL uçak kiralama gideri olarak kaydedildi. Bu tutar geçen yılın aynı döneminde 2 milyar 498 milyon lira seviyesindeydi. Taşıt kiralama gideri olarak ise ocak-ağustos döneminde 2 milyar 776 milyon TL’lik harcama kaydedildi.