TBMM ‘sorunlarla’ açılıyor

Yetkilerinin alınmasıyla yeni sistemde işlevsiz hale getirilen Meclis’te, 27. Dönem 2. Yasama Yılı bugün başlıyor. TBMM Atatürk Anıtı’nda gerçekleştirilecek törenin ardından Genel Kurul, TBMM Başkanı Binali Yıldırım başkanlığında toplanacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan da yasama yılı açış konuşmasını yapacak. Yasama yılı açılış programı kapsamında bu yıl resepsiyon verilmeyecek.

Tezkere, İçtüzük ve af gündemde
TBMM’de yarın siyasi partilerin grup toplantıları gerçekleştirilecek. Takip eden iki günde ise Irak ve Suriye’ye sınır ötesi operasyon konusunda hükümete verilen yetkinin bir yıl daha uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi görüşülecek. Türkiye Kalkınma Bankasının yeniden yapılandırılması ve TBMM İçtüzüğü de bu haftanın yoğun gündem maddelerinden olacak. MHP’nin af teklifi de vekillerin tartışma yaşayacağı konulardan biri olacak.

Parlamentodaki beş siyasi parti İçtüzük konusunda ‘teknik’ bir uzlaşma sağladı. Buna göre yeni Meclis başkanlığı uyum düzenlemelerini içeren teklifi partilere gönderecek. Meclis Genel Kurulu’nda oturma düzeni değişmeyecek. Parti gruplarının sayısal güçlerine göre oturması benimsendi. Buna çerçevede başkanlık kürsüne göre parti grupları soldan sağa AKP, CHP, HDP, MHP ve İYİ Parti sırasıyla oturacak.

Kapsamlı iç tüzük değişikliği için de her partiden üyenin olacağı bir uzlaşma komisyonu kurulacak.

Bir vekil yemin edemeyecek
Cezaevinden bir süre önce tahliye edilen CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu’nun bugün TBMM Genel Kurulu’nda yemin etmesi bekleniyor. TBMM İçtüzüğü’nün 3. maddesinde, “Ant içme töreninde bulunmayan milletvekilleri katıldıkları ilk birleşimin başında ant içerler” hükmü bulunuyor. Buna göre Yıldırım, Erdoğan’ın konuşmasından önce yemin için Berberoğlu’nu kürsüye davet edebilecek.

Yargıtay tarafından 5 yıl 10 ay hapis cezası onanan Berberoğlu için milletvekilliği sona erinceye kadar cezasının infazının durdurulmasına karar verilmişti. Rahatsızlığı nedeniyle dönemin başında Meclis’e gelemeyen ve tedavisi süren CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal’ın da yasama yılının başında yemin etmek istediği, ancak doktorlarının henüz buna izin vermediği belirtildi.

Öte yandan HDP’den Hakkâri milletvekili seçilen ve hakkında tahliye kararı uygulanamadan tekrar tutuklanan Leyla Güven ise yemin edemeyecek.

***

Neredeyse yetkisiz kaldı

24 Haziran seçimlerinin ardından geçilen yeni sistemde TBMM’nin sorumluluk alanı içinde bulunan bazı yetkiler ya yürütme organına devredildi ya da tamamen kaldırıldı. Örneğin, TBMM artık bakanları ve Bakanlar Kurulu’nu denetleyemiyor, Bakanlar Kurulu’na KHK çıkarma yetkisi veremiyor. TBMM’nin sözlü soru sorma yetkisi de kaldırıldı, yazılı soru da sadece cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yöneltilebilecek. Başbakanlık makamının lağvedilmesi ve yürütme organının tamamıyla Cumhurbaşkanlığı makamında toplanmasıyla güvenoyu ve gensoru uygulamaları da geçersiz kaldı. Meclis’in bütçe yetkisi de Saray’a geçti.

***

Salon da yeni düzene hazır

24 Haziran seçimlerinin ardından Meclis’te AKP, MHP, CHP ve HDP’nin dışında İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti ve Büyük Birlik Partisi temsil ediliyor. TBMM’deki milletvekili sayısının 550’den 600’e çıkmasıyla Genel Kurul buna uygun hale getirildi, milletvekili oda sayısı da artırıldı. Başkanlık Divanı’nın her iki tarafında bulunan toplam 50 sandalyelik Bakanlar Kurulu ile komisyon sıraları kaldırıldı. Yeri değiştirilen komisyon için 10 sıra konuldu, Bakanlar Kurulu sıralarının olduğu bölüm ise boş bırakıldı.

Genel Kurul Salonu’nda toplam 600 milletvekili, 10 komisyon sırası, üç de Başkanlık Divanı (bir başkan ya da başkanvekili ile 2 Katip Üye sırası) olmak üzere toplam 613 sandalye yer aldı.