Tehlikeli oyunlar

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Siyasi istikrarsızlığın devam ettiği Irak’ta krizin yeni adı Cumhurbaşkanlığı seçimi. Amerika’nın 2003’teki işgalinin ardından oluşturulan siyasi denklem gereği Kürtlere ayrılan cumhurbaşkanlığı için önceki gün parlamentoda yapılması gereken oylama yeterli sayıda vekil katılmadığı için gerçekleşemedi. 329 sandalyeli parlamentoda oturuma sadece 58 milletvekili katıldı.

Parlamentoda 73 milletvekiliyle birinci parti konumundaki Şii Sadr Grubu, 67 sandalyeye sahip Sünni Egemenlik Koalisyonu, 31 milletvekili olan Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve 7 vekille temsil edilen Türkmen Grubu oturumu boykot kararı almıştı. 88 sandalyeli İran’a yakın Şii çatı kuruluş Koordinasyon Çerçevesi de, gruplar arasında uzlaşma sağlanana kadar seçiminin düzenlenmemesi gerektiğine işaret ederek oturuma katılmadı. Oturuma sadece bağımsız milletvekilleriyle Kürt gruplar Yeni Nesil Hareketi ve İmtidad (Uzantı) Koalisyonu üyeleri katıldı.

KÜRTLER KARŞI KARŞIYA

Seçimde KDP’nin adayı Hoşyar Zebari ve Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin (KYB) adayı mevcut Cumhurbaşkanı Berhem Salih ile toplam 25 aday bulunuyor. Irak Yüksek Federal Mahkemesi seçime az süre kala eski Dışişleri ve Maliye Bakanı Zebari’nin adaylığını geçici olarak durdurma kararı aldı. Irak’ta 2005’teki anlaşma gereğince cumhurbaşkanlığı Kürtlere ait. Meclis Başkanlığı Sünnilere Başbakanlık ise Şiilere ayrılmış durumda. Kürtler arasındaki mutabakat gereğince de Cumhurbaşkanlığı koltuğu Süleymaniye merkezli KYB’ye veriliyor. Karşılığında ise KDP, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin başbakanlığını almış bulunuyor.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimini oluşturan iki büyük güç KDP ile KYB arasında anlaşmazlıklar yaşanıyor. Celal Talabani’nin yaşamını yitirmesinin ardından kendi içinde de ayrışmalar yaşayan KYB’deki güç kaybı devam ederken KDP, etkisini artırmaya başladı. KDP ile KYB arasındaki güç savaşı derinleşirken bunun izlerini her alanda görmek mümkün.

BirGün’ün ulaştığı Erbil’deki kaynaklar da güç savaşını doğrularken cumhurbaşkanlığı seçiminin kilitlenmesinin temel sebebinin de bu çatışma olduğunu dile getirdi.

Barzani ailesinin kontrolündeki KDP, KYB’yi İrancı olmakla suçlarken, KYB ise KDP’yi Amerikancılıkla ve Ankara ile yakın ilişkiler kurmakla itham ediyor. Irak’ta genel seçimin galibi Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın da cumhurbaşkanlığı oylamasını boykot etmesinin arka planında KYB’yi ve adayları Behrem Salih’i Tahran’ın etki alanında görmesi var.

SÜRE ÜÇ GÜN UZATILDI

Parlamentonun 9 Ocak’taki açılış oturumunun ardından en geç 1 ay içinde yeni cumhurbaşkanının seçilmesi gerekiyor. Parlamento süresi bugün dolacak adaylık için başvuru sürecini yeniden başlattı. Üç gün boyunca adaylar başvuru yapabilecek.

ABD işgalinin ardından Irak’ta etnik ve dinsel kodlar çerçevesinde hazırlanan anayasa gereği Celal Talabani, Fuad Masum ve Berhem Salih cumhurbaşkanlığı görevinde bulundu. Her üç isim de KYB’liydi. Salih ikinci kez aday gösterildi.