Tel Aviv’e mesaj
Ortadoğu’da tansiyon giderek yükselirken Hamas’ın başına 7 Ekim saldırısının mimarı Sinvar atandı. Ateşkes müzakerelerine karşı olduğu belirtilen Sinvar’ın atanması, savaşı yaymak isteyen İsrail’in elini güçlendirebilir.
Dış Haberler
Tahran ve Beyrut’ta İran’ın müttefikleri Hamas ve Hizbullah liderlerinin İsrail tarafından öldürülmesinin ardından Ortadoğu’da tansiyon yüksek. İsrail ve Lübnan, olası bir savaşa hazırlanırken Hamas’ın başına sertlik yanlısı bir liderin getirilmesi, Gazze’de ateşkese karşı olan İsrail’in savaşı yayma planını kolaylaştırabilir.
Hamas Lideri İsmail Haniye’nin geçen hafta İran’ın başkenti Tahran’da öldürülmesinin ardından 7 Ekim’deki Aksa Tufanı saldırısının mimarı olarak görülen Kassam Tugayları’nın kurucusu Yahya Sinvar, örgütün yeni lideri seçildi.
Katar, ABD ve Mısır’ın arabuluculuğunda yürütülen Gazze’de ateşkes müzakerelerinde yer alan Haniye’nin yerine İsrail’in “öldürülecekler listesindeki” Sinvar’ın getirilmesi, örgütün “silahlı direniş yoluna devam edeceğine yönelik güçlü bir mesaj” olarak yorumlandı.
Hizbullah’tan yapılan açıklamada, Sinvar’ın seçilmesinin “İsrail’e ve onu destekleyen ABD ile müttefiklerine, Hamas’ın kararlarında birlik içinde, ilkelerinde sağlam ve kararlı olduğu yönünde güçlü bir mesajdır” denildi.
İSRAİL’E GÜÇLÜ MESAJ
Wall Street Journal’a konuşan Batı Şeria merkezli Filistin Politika Merkezi’nden siyasi analist Jehad Harb, sertlik yanlısı Sinvar’ın seçilmesiyle Hamas’ın “silahlı direnişin arkasında olduğu mesajını” verdiğini kaydetti. Eski bir ABD Ulusal Güvenlik Konseyi yetkilisi olan Javed Ali de BBC’ye yaptığı değerlendirmede Sinvar’ın atanmasının ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması görüşmelerini daha da zorlaştırabileceğine işaret ederek Sinvar’ı “müzakere edilmesi zor biri” olarak nitelendirdi.
İsrail devlet televizyonu KAN’ın muhabiri Roi Kais ise, kararın İsrail’in 10 aydır peşinde olduğu Sinvar’ın “hala hayatta olduğunu gösterdiğini” belirterek “Gazze’deki Hamas liderliğinin hala mevcut ve güçlü olduğu ve yönetimde kalmayı planladığını gösteren bir mesaj içeriyor” dedi.
TEL AVİV’DEN TEHDİT
Hamas Siyasi Büro Üyesi Usame Hamdan ise, Sinvar’ın esir takası ve ateşkes müzakerelerine devam edeceğini kaydetti. Hamdan, görüşmelerdeki sorunların Hamas’taki değişim değil, İsrail ve müttefiki ABD’nin sorumluluğunda olduğuna dikkat çekti.
BLINKEN: ANLAŞMA YAKIN
Savaşı yaymak isteyen İsrail’den ise müzakerelerin zora gireceğine dair mesajlar geldi. İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, X’ten yaptığı açıklamada “Yahya Sinvar’ın İsmail Haniye’nin yerine Hamas’ın yeni lideri olarak atanması, onu hızla ortadan kaldırmak ve bu aşağılık örgütü yeryüzünden silmek için bir başka zorlayıcı nedendir” dedi. İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari ise Sinvar’ın “hedef listesinde” olduğunu belirtti. Gazze’de ateşkes görüşmelerinin “artık son aşamaya geldiğini” belirten ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise, Gazze’de varılacak bir ateşkesin Ortadoğu’da daha kapsamlı bir bölgesel istikrara da zemin hazırlayacağını söyledi. Blinken, “omuzlarında büyük bir sorumluluk olduğunu” belirttiği Sinvar’ın “ateşkesi sonuçlandırma konusunda öncelikli karar verici” olduğunu kaydetti.
İran ile gerilimin devam ettiği İsrail’de Başbakan Binyamin Netanyahu, ülkesinin hem savunma hem de saldırıya hazırlıklı olduğunu ifade ederek, yurttaşlardan “sabırlı olmalarını ve soğukkanlı kalmalarını” istedi.
∗∗∗
WP: TEL AVİV, HANİYE SUİKASTINI ÜSTLENDİ
Washington Post (WP) gazetesi, İsrail’in Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin suikastından sorumlu olduğunu Beyaz Saray’a ilettiğini öne sürdü. Gazetenin, Beyaz Saray’la irtibatlı kaynaklara dayandırdığı haberine göre, perde arkasında ABD ile İsrail arasındaki sürtüşmenin giderek arttığı ve Beyaz Saray yetkililerinin, Haniye’nin suikasta uğramasını “Gazze’de ateşkes sağlamak için aylardır sürdürdükleri arayışta bir gerileme olarak gördüğü” belirtildi. Öte yandan kaynaklar, “ABD Başkanı Joe Biden’ın İsrail’in eylemlerini kontrol altına almak için askeri yardımı şartlandırma veya sınırlandırmayı düşünmediğini” söyledi.
∗∗∗
HAMAS’IN YENİ LİDERİ BİR NUMARALI HEDEF
Han Yunus mülteci kampında 1962 yılında dünyaya gelen Sinvar'ın kökeni, şu anda İsrail topraklarının bir parçası olan sahil kasabası Aşkelon'a uzanıyor. Hamas'a 1987 yılında İsrail'in işgaline karşı düzenlenen Birinci İntifada’da katılan Sinvar, hayatının 23 yılını İsrail'de hapishanede geçirdi. İsrailli asker Galid Şalit için yapılan esir takasında 2011 yılında serbest bırakılan Sinvar, 2013 yılında Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki Siyasi Bürosu'na seçildi. 2017 yılında büronun başına geçen Sinvar, örgütün askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları ile siyasi kanadı arasında köprü görevi gördü.
Uluslararası Adalet Divanı (UAD) Başsavcısı Karim Khan, geçen mayıs ayında yayımladığı Uluslararası Ceza Mahkemesi’nden (UCM) Sinvar için tutuklama kararı çıkarılmasını talep etmişti. İsrail, Sinvar'ı 7 Ekim’deki Aksa Tufanı operasyonunun “bir numaralı sorumlusu” olarak gösteriyor.
