Kömürlü termik santralların neden olduğu hava kirliliği; akciğer, kalp, beyin, damar ve kan rahatsızlıklarına neden oluyor. Trakya büyük tehlike altında!

Termik santral projeleri Trakya’yı tehdit ediyor

Trakya, yapım aşamasında olan ve planlanan kömürlü termik santral projelerinin tehdidi altında. Yerel hareketler, meslek örgütleri ve sivil toplum kuruluşları bu projelerin insan sağlığını tehdit ettiğini defalarca vurguladı. Son olark Çorlu'da gerçekleştirilen basın açıklamasında Tekirdağ Tabip Odası’ndan Dr. Gamze Varol, Greenpeace Akdeniz’den Özgür Gürbüz, HEAL’dan (Sağlık ve Çevre Birliği) Funda Gacal, Trakya’da yapılmak istenen termik santrallerin etkisini değerlendirdi.

2018 yılında Sağlık ve Çevre Birliği (HEAL) tarafından yayınlanan ve Tekirdağ’daki beş hava kalitesi izleme istasyonunun verilerini değerlendiren rapora göre, Tekirdağ merkezde yaşayanlar 2017’de yılın yarısında, 2016’da ise üçte ikisinde sınır değerlerin üzerinde, sağlıksız ve kirli hava soludu. Sağlık ve Çevre Birliği Türkiye Danışmanı Funda Gacal “Tekirdağ ve Tekirdağ Merkez MTB’de yıllık PM10 (partikül madde 10) ve SO2 (kükürt dioksit) ortalamaları Türkiye mevzuatındaki sınır değerleri aşarken, bölgeden çıkartılan ve yüksek kükürt içeren linyitin kullanılacak olması endişe kaynağıdır” dedi.

Yılda 141 erken ölüm

Greenpeace Akdeniz’in hazırladığı hava kirliliği modellemesine göre ise Çerkezköy'de yapılması planlanan kömürlü termik santral çalışmaya başlarsa yılda 141 kişinin erken ölümüne neden olacak. ‘Trakya'da Termik Santral Tehlikesi’ adlı rapora göre Çerkezköy termik santralı kurulur ve 40 yıl boyunca çalışırsa, 5 bin 640 kişi hava kirliliği nedeniyle daha erken ölecek. Greenpeace Akdeniz Kampanyalar Yöneticisi ve BirGün yazarı Özgür Gürbüz, “Gerçekleştirdiğimiz modelleme, termik santralların yaşama, etkisini somut biçimde ortaya koyuyor. Vize'de kurulması planlanan santralle birlikte termik santral kaynaklı hava kirliliğinin yol açacağı erken ölüm sayısı 11 bine çıkıyor. Sadece Çerkezköy, Tekirdağ değil, Trakya Bölgesi'ndeki birçok ilçeyi olumsuz etkileyecek projelerden bahsediyoruz. Bu yüzden de Trakyalılar, geçen ay yaptırtmadıkları halkın katılımı toplantısında da net bir şekilde ifade ettikleri gibi termik santrale hayır diyor" dedi.

Kömürlü Termik Santralların neden olduğu hava kirletici emisyonlar ve ağır metal içeren küller; akciğer, kalp, beyin, damar ve kan rahatsızlıklarına sebep olurken; küllerin toprağa ve yeraltı sularına sızması tarımsal ürünler ve içme suyunu kirleterek insan sağlığına daha fazla yük getiriyor.

Termikle ölümler arasında ilişki var

Hava kirliliği ise solunum yollarını tahrişten ölüme kadar uzanan geniş bir yelpazede akut ve devamlı sağlık sorunlarına yol açıyor. Hamile kadınlar, çocuklar, yaşlılar, solunum sorunları ve ciddi hastalıkları olanlar ya da düşük gelir grubunda bulunan kişiler gibi duyarlı gruplar bu durumdan özellikle etkileniyor. Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Gamze Varol “Tekirdağ ili Süleymanpaşa ilçesinde SO2 düzeyleri ile ölüm sayıları arasında bir ilişki olduğunu düşünüyoruz. 1 Ocak 2016 - 25 Aralık 2016 döneminde gerçekleştirdiğimiz çalışmaya göre bu tarihlerde 24 saatlik SO2 ve PM10 ortalamaları, ulusal mevzuatta belirtilen sınır değerlerini birden çok defa aşmıştır ve Süleymanpaşa ilçesinde 1.865 ölüm vakası gerçekleşmiştir. 24 saatlik hava kirliliği düzeyleri hesaplanmış, kirlilik ve gerçekleşen günlük ölüm sayıları arasındaki ilişki korelasyon analizi ile değerlendirilmiş ve SO2 düzeyleri ile ölüm sayıları arasında ilişki olduğu saptanmıştır” dedi.

1970’li yılların başında İstanbul’daki sanayinin Trakya’ya taşınmasıyla bölgede 3 bine yakın fabrika kuruldu; insan eliyle yaratılan ve bugün ciddi boyutlara ulaşan çevre kirliliğine maruz kaldı. Ağır sanayi ve tekstil fabrikalarının yoğunlukla bulunduğu bölgedeki sanayi atıkları Ergene Nehri’ne akıyor, bölgedeki insan ve canlı sağlığını riske atıyor ve su varlığını tehdit ediyor. Trakya’da içme suyu olarak kullanılan yer altı sularına 15 sene önce sekiz metreden erişilebilirken, bugün ancak 350 metreden erişebiliyor.

Çerkezköy Santralı İstanbul için risk

Elektrik ihtiyacının temel nedeninin sanayi sektörü olduğu Tekirdağ’da planlama aşamasında iki termik santral bulunuyor. 2011 yılında onanan Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı ile bölgede kömüre dayalı termik santral, demir-çelik üretimi ve maden işlenmesine yönelik ağır sanayi faaliyetlerinin yapılması yasaklandığı halde Çerkezköy ilçesi Enerji Üretim Alanı ilan edildi. Bölgeden çıkartılan düşük kalorili ve yüksek kirletici etkiye sahip linyit kömürünün kullanılması planlanan Çerkezköy Termik Santrali de, Pınarca mevkiinde yerleşim alanlarına çok yakın bir konuma yapılmak isteniyor.

Halkın ve yerel yöneticilerin bütün itirazlarına rağmen EÜAŞ tarafından planlanan termik santral projesinde geri adım atılmıyor. Sağlık uzmanlarına göre, santral zaten kritik seviyede olan içme ve kullanma suyu varlığını olumsuz etkileyecek, bölgeye daha fazla hava kirliliği getirirkenr tüm bunlara bağlı hastalık yükü doğuracak.