Tire’de yurttaşlar sokakta: Köyün üzerinden yol geçmez!

BİRGÜN EGE

İzmir’de, Tire-Belevi karayolunun genişletme çalışmaları kapsamında Çayırlı Mahallesi’nde yapılan güzergâh değişikliği, bölge halkının tepkisine neden oldu. Mevcut yolun genişletilmesi beklenirken, güzergâhın değiştirilmesiyle birçok zeytin, incir ve çam ağacının kesileceği ve bazı ev ile ahırların yıkılacağı öğrenildi. Köylüler, bu durumu protesto etmek amacıyla Tire Ortapark’ta bir basın açıklaması yaptı.

Çayırlı köylüleri, alınan kararların kendilerine danışılmadan ve sessizce uygulamaya konulduğunu belirtti. Yapılan açıklamada, “Bizler İzmir Tire Çayırlı köylüleriyiz. Hani, şu Selçuk İlçesi Belevi-Tire Karayolu üzerinde yol genişletme çalışmalarının gelip dayandığı, adı gibi yemyeşil çayırlarla kaplı, şu günlerde, hiç kimsenin haberi olmadan güzergahı değiştirilerek tepeden aşırılacak, köyün üzerinden geçirilecek, akla, mantığa sığmayan, bilimin kilometrelerce uzağındaki yol projesinin uygulanmaya başladığı köy. Sessizce alınan, kimsesizlere dayatılan hukuka aykırı kararlar. Kararların izini güzelim gövdelerine kırmızı boya ile çarpı işareti konulan, kimileri asırlık zeytin, incir ve çam ağaçlarımızdan sürüyoruz” denildi.

SINIRSIZ YETKİ

Alınan kararın hukuka aykırı olduğunu vurgulayan bölge halkı, acele kamulaştırma kararının iptali için Danıştay’da yürütmeyi durdurma talepli dava açtıklarını duyurdu. Köylüler, acele kamulaştırma kararını verenin Karayolları Genel Müdürlüğü olduğunu ancak yetkinin münhasıran Cumhurbaşkanı’na ait olduğunu, bu yetkinin yasal düzenleme olmadan devredilemeyeceğini dile getirdi. Ayrıca açıklamada, kamulaştırılacak taşınmazların listesine Cumhurbaşkanı kararında yer verilmediği, bunun da idareye sınırsız yetki tanıdığı ifade edildi.

Çayırlı köylüleri, acele kamulaştırma kararının hukuksuzca olduğu belirtildi. Açıklamada, şunlar vurgulandı: “Kamulaştırma Yasası’nın Acele Kamulaştırma başlıklı 27. maddesinde, yurt savunması ihtiyacına veya aceleciliğine Bakanlar Kurulu’nca karar alınacak hallerde veya özel kanunlarla öngörülen olağanüstü durumlarda gerekli taşınmazlara yönelik olarak acele kamulaştırma işlemlerinin yürütülmesi gerektiği belirtilmektedir. Yani acele kamulaştırma yoluna başvurabilmek için yurt savunması gibi olağanüstü bir ihtiyacın baş göstermesi gerekmektedir. Ayrıca, 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 27. maddesinde; acele kamulaştırmanın uygulanabileceği haller tek tek sayılmıştır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Anayasa ve Kamulaştırma Yasası’nda da belirtildiği gibi kamulaştırmanın ön koşulu kamu yararıdır. Dava konusu işlem Anayasa’da yer alan mülkiyet hakkının ihlali anlamına da gelmektedir. Yapılan işlemde; yol yapımı için gerçekleştirilecek proje davacıların mülkiyet hakkından üstün tutulmuştur.”

"KAMU YARARINA AYKIRI"

Öte yandan yolun, zeytinliklerin içerisinden geçmesi durumunda, çevredeki zeytin ağaçlarının tarımsal faaliyetleri olumsuz etkileyeceği ve doğal çevrenin zarar göreceği vurgulanan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Çayırlı köylülerinin yaşamını sürdürdüğü, geçimini sağladığı, incir ve zeytin üretilen zeytinlik arazisinin acele kamulaştırılmasında hiçbir kamu yararı söz konusu olmadığı gibi, hali hazırda mevcut olan yol yerine başka bir yolun zeytinliklerin içerisinden geçilerek yapılması kamu yararına aykırıdır. Yolun, zeytinliklerinin içerisinden geçmesiyle, çevresindeki zeytin ağaçlarının yasada belirtilen tüm kirleticilere maruz kalacağı, vegatatif ve generatif gelişmelerinin engelleneceği  tartışmasızdır. Kamulaştırmanın dayanağı olan proje için çevresel etki değerlendirmesi kararının olup olmadığı da belirsizdir."

BEKLEYİŞ SÜRÜYOR

Basın açıklamasının ardından alana iş makineleri geldi. Ağaç kesiminin başlamış olduğu yerde yol açmak için iş makinelerinin geldiği bölgede köylülerin bekleyişi sürüyor.