Gıda ürünlerinin ambalajında yer alan "trans yağ yoktur" ibaresinin kaldırılmasına tepki gösteren TMMOB Gıda Mühendisleri Odası, bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada, “Tüketicinin ne yediğini bilmesi en temel hakkıdır. Trans yağların bildirimi konusunda yapılması planlanan değişiklikten vazgeçilmelidir” denildi.

TMMOB’den bakanlığa ‘trans yağ’ çağrısı: Tüketicinin ne yediğini bilmesi en temel hakkıdır

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Gıda Mühendisleri Odası, gıda maddelerinin ambalajında yer alan "trans yağ yoktur" ibaresinin kaldırılmasına tepki gösterdi. Halk sağlığını korumanın ve tüketiciyi doğru bilgilendirmenin ‘devlet görevi’ olduğuna dikkat çeken TMMOB, “Trans yağ bildirilmelidir” dedi.

Pek çok gıda maddesinin ambalajında yer alan "trans yağ yoktur" ibaresi çıkartılıyor. İbare ayrıca etiketlerden de kaldırılacak. Tüketici artık aldığı ürünün içinde trans yağ kullanılıp kullanılmadığını bilemeyecek.

Konuya ilişkin TMMOB tarafından da bir basın açıklaması yapıldı. Trans yağın, geviş getiren hayvanların midelerindeki bağırsak bakterileri tarafından üretilen doymuş (katı) yağda doğal olarak bulunduğu hatırlatılan açıklamada, bildirim ve uyarıların kaldırılacak olmasının, gıdalara "bileşen" olarak katılan yağın "trans yağ" olduğu algısını yaratabileceğine dikkat çekildi.

Bu sebeple, yapılacak eksik bilgilendirmenin tüketicinin yanlış bilgilendirilmesine yol açacağı ifade edilen açıklamada, piyasa kontrol ve denetimlerinin etkin yapılmasının da engelleneceği kaydedildi.

“Tüketicinin ne yediğini bilmesi en temel hakkıdır” denilen açıklamada, “Devletin görevi; tüketicinin sağlık ve ekonomik çıkarlarını korumaktır. Gıda etiketleme ve tüketicileri bilgilendirme uygulamalarında özellikle tüketici yararına düzenleme yapılmalıdır. Trans yağların bildirimi konusunda yapılması planlanan değişiklikten vazgeçilmelidir” çağrısında bulunuldu.

TMMOB tarafından yapılan açıklamanın tamamı şöyle:

"Trans yağ, geviş getiren hayvanların midelerindeki bağırsak bakterileri tarafından üretilen doymuş (katı) yağda doğal olarak bulunmaktadır. Ancak, trans yağ aynı zamanda gıda endüstrisinde uygulanan teknoloji ve üretim modeline bağlı olarak oluşan bir yağ asitidir. Gıda maddesi üretim sürecinde, dolayısıyla bileşiminde yer alan endüstriyel yağların büyük bir kısmının trans yağ içerdiği bilinmektedir.

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından görüşe açılan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik taslağı ile trans yağ ile ilgili bilgi verilmesi ve beslenme beyanı yapılması engellenmeye çalışılmaktadır.

Gıdalara yağın katılması ile ilgili olarak; 7/3/2017 tarihli ve 30000 sayılı Resmî Gazete` de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıdalara Vitaminler, Mineraller ve Belirli Diğer Öğelerin Eklenmesi Hakkında Yönetmelik`te 7/05/2020 tarihinde yapılan değişiklik ile perakende işletmelere ve son tüketiciye sunulan gıdalarda trans yağ miktarının toplam yağın 100 gramında 2 gramı geçemeyeceği hükme bağlanmıştır. Ancak, Bakanlığın görüşe açmış olduğu Yönetmelik taslağı ile "trans yağ içermez" ifadesi ile birlikte trans yağa ilişkin her tür bilgilendirici ifade kaldırılmak istenmektedir..

Yönetmelik taslağı ile gıda etiketinde trans yağ ile ilgili bildirim ve uyarıların kaldırılacak olması, gıdalara "bileşen" olarak katılan yağın "trans yağ" olduğu algısını yaratmaktadır. Oysa, trans yağ bir gıdanın besin öğeleri açısından tanıtımında ve tüketicinin bilgilendirilmesinde miktarı verilmesi gereken doymuş yağ ve doymamış yağ gibi "yağ" grubu altındaki bir yağ asitidir, bu nedenle trans yağ miktarının bilinmesi tüketici sağlığı açısından gereklidir.

Trans yağın endüstriyel süreç sonucu ortaya çıktığı göz önüne alındığında, trans yağ içeren gıdaların etiketinde ne kadar trans yağ içerdiğinin ya da tüketimi sonucu zararsız olduğu bilinen miktarın üzerinde olan düzeyin belirtilmesi, yağ içeren ancak trans yağ içermeyen gıdaların etiketinde ise "trans yağ içermez" ifadesinin yer alması tüketicinin sağlığı ve bilinçlendirilmesi açısından önemlidir. Bu konuda yapılacak eksik bilgilendirme tüketicinin yanlış ve eksik bilgilendirilmesine yol açacağı gibi piyasa kontrol ve denetimlerinin etkin yapılmasını da engelleyecektir.

Tüketicinin ne yediğini bilmesi en temel hakkıdır. Devletin görevi; tüketicinin sağlık ve ekonomik çıkarlarını korumaktır. Gıda etiketleme ve tüketicileri bilgilendirme uygulamalarında özellikle tüketici yararına düzenleme yapılmalıdır. Trans yağların bildirimi konusunda yapılması planlanan değişiklikten vazgeçilmelidir."