MMO, ekonomide güven sorununun aşılamadığını ve dövizde tırmanma riski bulunduğunu bildirdi. Analizde “otoriter siyasi yapılanmanın hem içeride hem de dışarıda güven vermemesinin en önemli sorun olduğu” vurgulandı

TMMOB Makina Mühendisleri Odası: Güvensizlik aşılamıyor döviz pusuda

BirGün/Ankara

TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO) sanayinin sorunları bülteninin 56’ncısını, "ekonomide güven sorununun aşılamaması ve dövizde tırmanma riski"ne ayırdı. TÜİK, Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye Bankalar Birliği ve IMF verileri kullanılarak yapılan analizde, ekonomide Merkez Bankası’na müdahale edilerek faizlerin düşürülmesi ve döviz kurunun baskılanmasıyla sağlanmak istenen canlanmaya rağmen güvenin geri gelmediği vurgulandı.

Ekonomi Güven Endeksi’nin krizin başladığı döneme ancak geri döndürülebildiği, kriz öncesi dönemin ise çok altında olduğunun hatırlatıldığı analizde, yaşanabilecek türbülanslara da işaret edildi. Kredi hacminin kamu bankaları eliyle zorlanarak artırılmasının ve döviz kurlarını baskılamanın hem enflasyonu hem de cari açığı büyüterek yeni bir krize kapı aralayacağına dikkat çekildi.

EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ 100’ÜN ALTINDA

İşsizlikte hissedilir bir iyileşmeye ilişkin ipuçlarının olmadığının vurgulandığı MMO analizinde şu noktalara vurgu yapıldı:

► “Tüketici ve girişimcilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini ifade eden “Ekonomik Güven Endeksi”nin 100’ün altında seyretmesi, genel ekonomik duruma ilişkin endişelerin korunduğunu yansıtıyor.


► Ekonomik Güven Endeksi, 2018 Ocak ayında 106 dolayındaydı. Temmuz 2018’de başlayan döviz türbülansı ile 97’ye kadar indi. İzleyen aylarda iniş sürdü ve Mayıs 2019’da 82’ye yaklaşarak dibe vurdu ve sonra biraz toparlanmaya başladı. 2020 Ocak ayı Ekonomi Güven Endeksi 97 olarak ölçüldü. Bu, 2018 başındaki değerin hâlâ 9 puan gerisinde ama inişin başladığı Temmuz 2019’a da ancak geri dönüş anlamına geldiği söylenebilir.

► Güvensizlik TL’den uzak durma ile sürüyor. AKP'nin yükseliş zamanlarında yabancı parada tutulan mevduat toplamın yüzde 30 dolayında seyrederken Şubat 2020’de yabancı paradaki mevduat, toplam mevduatın yüzde 52’sini buldu.

SANAYİ ÜRETİMİ YÜZDE 0,6 DÜŞÜŞ GÖSTERDİ

► Düşürülen faizler ve kontrole alınan döviz kuru ile birlikte, sanayi üretimi 2019’un son çeyreğinde kısmen toparlandı. Bu toparlanışta, görece artan iç talep ve fiyat kırarak hızlandırılan ihracat etkili oldu denilebilir. Yine de yılın tamamında sanayi üretimi yüzde 0,6 düşüş gösterdi.

► Merkez Bankası’nı iyice kontrole alarak düşük faizli kredi musluklarını açmak, ekonomide bir ısınma başlatmış görünüyor. Buna, MB rezervlerinin kamu bankaları üstünden piyasa sürülmesiyle, döviz kurunun kontrol altında tutulması çabası da eşlik ediyor. Ne var ki, bu ekonomiyi zorla ısıtma çabaları, güveni geri getirmeye yetmediği gibi, kısa sürede enflasyonu tırmandırma, cari açığı büyütme ve döviz fiyatlarını yukarı çekme riskini içinde barındırıyor.

► Otoriter siyasi yapılanmanın hem içeride tüketici ve girişimciye hem de dışarıda özellikle finansörlere güven vermemesi, 2020’ye girerken de en önemli sorun olarak varlığını koruyor.”