TÖB-DER 49 yaşında

Volkan Ateş

Türkiye’nin gelmiş geçmiş en büyük öğretmen örgütlenmesi olan Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği’nin (TÖB-DER) dün 49’uncu kuruluş yıldönümünü geride bıraktı. Eğitim Sen’den konuyla ilgili yapılan açıklamada “Eğitim emekçilerinin yüz yılı aşan mücadele tarihinde en önemli kilometre taşlarından biri olan TÖB-DER’in 49. kuruluş günü bugün... TÖS’ten TÖB’e; TÖB-DER’den Eğitim Sen’e mücadele yolculuğumuz devam ediyor, devam edecek” ifadelerini kullandı.

3 Eylül 1971’de, Ankara’da kurulan bir öğretmen örgütü olan TÖB-DER’in ilk adı Türkiye Öğretmenler Birliği (TÖB) idi. Dernekler Yasası’nda ‘birlik’ konusu düzenlenmediği gerekçesiyle, ‘TÖB’ ismi İçişleri Bakanlığı’nın müdahalesiyle 23 Kasım 1971’de değiştirildi; Türkiye Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği ‘TÖB-DER’ ismine dönüştürüldü.

Örgütlü Türkiye öğretmen hareketi tarihinde sekiz yıl sürebilen süreç içerisinde öğretmenlerin, öğrencilerin hakları; eşit, özgür bir Türkiye için mücadele veren TÖB-DER’in Temmuz 1976- Temmuz 1978 arasında 37 üyesi katledildi. 1971-1978 arasında 4073 TÖB-DER üyesi sürgüne gönderildi. 12 Eylül 1980 Darbesi sonrası, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Mahkemesi tarafından, TCK 141. ve 142. maddelerine göre, ‘illegal’ faaliyette bulunduğu gerekçesiyle kapatıldı. Kapatıldığında ise 650 şubesi, 160 bin üyesi vardı.