TOGG’u koruma vergisi mi?

EKONOMİ SERVİSİ

Resmi Gazete’de 30 Ağustos’ta yayımlanan ÖTV düzenlemesinin tartışmaları sürüyor. Düzenlemeyle otomobildeki ÖTV oranları yüzde 220’ye kadar çıkarılmış, söz konusu karar büyük tepkiyle karşılanmıştı.

Öte yandan hükümet cephesinin konuya ilişkin savunması cari açığı kapatıp talebi yerli otomobillere yönlendirmek oldu. Hükümetin sosyal medyada yaydığı bir dedikoduya göre ise söz konusu vergi düzenlemesi yerli otomobil projesi TOGG’u koruma altına almak için yapıldı. Peki bu iddialar ne kadar doğru? Türkiye otomobil ithalatına yılda ne kadar para harcıyor. TOGG yurtiçine ne kadar otomobil satmayı planlıyor? İthal otomobillerin adedi ne? Otomobil pazarına mercek tuttuk.

Otomobil Distribütörleri Derneği (ODD) sektör raporlarında Türkiye’nin kaç adet otomobil ithal ettiğini derliyor. Buna göre Türkiye geçen yıl toplam 270 bin 70 adet otomobil ithal etti. Ancak bu tutarla Türkiye’ye giren bir otomobilin ülkedeki satış fiyatı vergiler nedeniyle 300 bin liranın üzerine çıkabiliyor.

Otomobil ithalatına ne kadar harcanıyor?

Otomotiv Sanayicileri Derneği (OSD) Türkiye’nin otomotiv verilerini derliyor. OSD’nin verilerine göre 2019’da toplam 3 milyar 381 milyon dolarlık otomobil ithalatı yapıldı. 2019’da ülkenin toplam ithalatı ise 202 milyar 702 milyon dolar. Bu haliyle Türkiye’nin geçen yıl ithalata harcadığı her 100 doların 1,6 doları otomobil satın almak için harcanıyor. Yeni vergi düzenlemesiyle otomobil ithalatı sıfıra inse bile toplam ithalat sadece yüzde 1,6 oranında azalıyor.

Kaç adet otomobil ihraç ediliyor?

ODD verilerine göre 270 bin 70 adet otomobil ithalatına karşılık 1 milyon 252 bin 586 adet otomobil ihracatı yapılıyor. Bu ihracat için üretimi Gebze-Kocaeli-Sakarya hattındaki otomobil fabrikaları üstleniyor. Yurtiçinde üretilen otomobil marka ve modelleri ise şunlar;

♦ Toyota: Corolla, Verso, C-HR

♦ Renault: Clio ve Megane

♦ Honda: Civic

♦ Hyundai: i10, i20

♦ Ford: Transit, Courier, Custom, Trucks

♦ Fiat: Egea

Otomobil ihracatından ne kadar döviz giriyor?

Otomotiv sektörü Türkiye’nin en önemli ihracat kalemi. Bu haliyle sektörün ara malları ve yatırım malları ithalatı da düşünüldüğünde 2019’da toplam 9 milyar 638 milyon dolar ithalatına karşılık 26 milyar 175 milyar dolarlık ihracatı bulunuyor. Geçen yıl toplam ihracatın 171 milyar 471 milyon dolar olduğu düşünülürse bu tutarın yüzde 15,3’ü otomotiv sektörü tarafından gerçekleştirilmiş durumda. Sektörün tek başına dış ticarete katkısı net 16 milyar 537 milyon dolar.

Türkiye’de ne kadar otomobil satılıyor?

Otomobil pazarı giderek küçülüyor. ODD’nin raporuna göre 2018’de 486 bin 321 bin adet olan sıfır otomobil satışları, 2019’da 387 bin 256’ya geriledi. Buna hafif ve ağır ticari araçlar da eklendiğinde 2019’daki sıfır araç satışının toplamı 491 bin 909’a kadar çıkıyor.

Devlet otomobilden ne kadar ÖTV topluyor?

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre motorlu kara taşıtlarından 2019’da 13 milyar 807 milyon lira vergi toplandı. Bu yıl ise taşıt kredi faizlerinin düşmesiyle beraber otomobil talebinde ciddi artış yaşandı. 2020’nin temmuz ayı itibariyle kara taşıtlarından toplanan ÖTV 16 milyar 69 milyon lirayı bulmuş durumda. Yıl hedefinin 18,8 milyar lira olduğu düşünülürse henüz şimdiden bu paranın yüzde 85’i tahsil edildi.