Tozkoparan direnişi ilk kıvılcımı ateşledi

Umut Can FIRTINA

İstanbul Güngören ilçesine bağlı Tozkoparan ve Mehmet Nesih Özmen Mahallelerinde ‘kentsel dönüşüm’ adı altındaki hukuksuzluğa karşı direniş sürecinde yaşamını yitiren yurttaşlar, Tozkoparan’daki Barış Parkı’nda anıldı.

Anmaya mahallenin yanı sıra hukuksuzluğa karşı açılan davanın avukatı Onur Cingil, SOL Parti İl Başkanı Deniz Demirdöğen, CHP Milletvekili Turan Aydoğan, Adil Yaşam Derneği Başkanı Haluk Çavuşoğlu, Tozkoparan ve Mehmet Nesim Özmen Mahalleleri Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Ömer Kiriş ve bir başka rant projesine karşı direnen Fetihtepe’den Dernek Başkanı Şener Kartal ile Fetihtepeliler katıldı.

BİR ARADAYIZ

Anmada konuşan mahalleli Mehmet Pordoğan, yaşanan zulme karşı hiçbir zaman pes etmediklerini belirterek “Kol kola mücadele verdik. Fetihtepe halkına geldikleri için teşekkür ediyorum. En temel hakkımız olan yaşama hakkı için mücadele veriyoruz. Kendi sokaklarımızda nöbetler tuttuk. Aç kaldık, elektriksiz, susuz, doğalgazsız kaldık. Biz yine de sabrımızla mücadele ettik. 18 aydır çizgimizi bozmadık, sabırla ve pes etmeden bugüne geldik. Bugün burada olmamızın sebebi, bu psikolojik savaşta kalp krizi geçiren, elektriği olmadığı için düşüp beyin kanaması geçiren, kaybettiğimiz büyüklerimizi anmak ve bir arada olduğumuzu tekrar göstermek” dedi.

Tozkoparan, Ümraniye ve Fetihtepe’de planlanan rant projelerine karşı açılan davaların avukatı olan Onur Cingil ise şöyle konuştu: “İnsanların hayatta bir çekirdek ailesi olur. Ama benim o kadar çok ailem var ki; Okmeydanı, Tozkoparan. Dünyadaki hiçbir değerle ölçülemeyecek bir şey bu. İyi ki varsınız, sizleri çok seviyorum. Bu mücadele yoluna çıktığımızda ‘Kentsel dönüşüm nasıl yapılır göstereceğiz, insanlara hakları nasıl verilir göstereceğiz’ dedik. Kentsel dönüşüm istemediğinizi söylüyorlar. Siz kentsel dönüşüm istiyorsunuz, ama hakça. Bütün mesele de bu. Kentsel dönüşüm şeffaf, adil, hakkaniyetli, insanların ihtiyacına uygun bir şekilde yapılır. Kentsel dönüşümü özetlersek: Kentsel dönüşüm haktır, öznesi halktır, düşmanı ranttır. ‘Güçlendirilirse kurtarılır’ denen bir yere ‘Gelip yıkacağız’ diyorlar. Biz de bu zalim anlayışı kabul etmiyoruz” ifadelerini kullandı.

Tozkoparan ve Mehmet Nesih Özmen Mahalleleri Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Ömer Kiriş ise, Tozkoparan’daki direnişin belgeselinin çekilmesine atıfta bulunarak “Burada evlerimizi ellerimizden aldılar. Onlar bir tiyatro oynuyor, biz de burada kurduğumuz sahnede onlara bir sinema göstereceğiz” ifadelerini kullandı.

Bir başka direnişe sahne olan Okmeydanı Fetihtepe Mahallesi’nin Dernek Başkanı Şener Kartal ise Tozkoparanlı yurttaşların direnişinin Türkiye’de bir kıvılcımı olduğunu belirtt: “Bizim seçtiğimiz belediyeler neden bize düşman oluyor anlamıyoruz. Kentsel dönüşüm yapılırken orada oturan insanların neden söz hakkı olmuyor? Bu belediyecilik anlayışı 20 senedir holding anlayışına dönüştü. Mücadelenizi sonuna kadar devam ettireceğiz. Önemli olan insanların rahat, huzurlu, birlik içinde ayrışmadan yürümesi. Okmeydanı, siz bir oldunuz. Geçmişte kötü günler yaşandı ancak bunlar bize ilerisi için örnek olacak. Daha iyi, aydınlık bir Türkiye için kötüleri gönderme vaktidir.” diye

Yapılan konuşmaların ardından, parkta bulunan basketbol sahasına kurulan ekranda Tozkoparan halkının mücadelesini konu alan ‘Tozkoparant-Ranta Karşı Bir Dayanışma Hikâyesi’ adlı belgeselin gösterimi yapıldı.

NE OLMUŞTU?

Tozkoparan ve Mehmet Nesih Özmen Mahalleleri 2006’da kentsel dönüşüm alanı, 2013’te riskli alan ilan edildi. 21 Nisan 2020’de Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle afet bölgesi ilan edildi. Yıkım çalışmalarına başlanacağı gerekçesiyle mahalleliye ‘evlerinizi terk edin’ tebligatı geldi. Konu yargıya taşındı, İstanbul 10’uncu İdare Mahkemesi tahliye ve yıkım işlemlerine yönelik yürütmeyi durdurma kararı verdi. Haziran 2020’de başında yürütmeyi durdurma kararı kaldırıldı, ardından 23 Haziran’da Mehmet Nesih Özmen ve Tozkoparan Mahallesi’nde elektrik, su ve doğalgazlar kesildi. Temmuz 2021’de ise halkın mücadelesi sonucunda bölgenin riskli alan ilan edilmesi kararına dair Danıştay yürütmeyi durdurma kararı verdi. Bu süreçte özellikle yaşlı yurttaşlar arasından ağır yaralanan, hastalık geçiren ve süreç dolayısıyla rahatsızlanarak yaşamını yitirenler oldu.