Tüccara mahkûm ettiler
Çekirdeksiz kuru üzümde hasat dönemi sürerken sorunlar büyüyor. Üreticiler, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin alım merkezlerinde randevu dahi bulamıyor. Bu nedenle ürünler, çok düşük fiyata tüccarlara satılıyor.
Aycan KARADAĞ
Manisa’da yaklaşık 50 bin ailenin geçimini sağladığı üzümde hasat süreci sıkıntılarla devam ediyor. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan kurum üzüm taban fiyatını 27 TL olarak açıklasa da bu tutar adeta ‘tavan’ fiyat haline geldi. Piyasada kuru üzüm alım fiyatlarının 20 TL olarak seyrettiği belirtilirken Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) alımları da üretici için eziyete döndü. Üzüm üreticilerinin, TMO üzüm alım merkezlerinden randevu bile alamadıkları bildirildi. Randevu alabilenler ise ürün tesliminde sorun yaşıyor. Üreticiler, 35 ton üzümün randevu alınamadığı için depoda durduğunu söylüyor.
TMO’dan farklı gerekçelerle üreticiler geri çevriliyor. Kimi üreticiye ‘fire fazla gösterilirken’ kimisine ise olduğundan daha düşük fiyatlar teklif ediliyor. Üzümü geri çevrilenler ise çözümü düşük fiyata tüccarlara satmakta buluyor. Normal şartlar altında 21 TL’ye satılabilecek bir ürün, alım merkezlerinden geri çevrildiğinde, 16 TL gibi düşük fiyatla tüccarlara gidiyor. Edinilen bilgilere göre, bu durumdaki bir çiftçinin TMO yüzünden ton başına ettiği zarar 5 bin TL.
ÜZÜM ELİMİZDE KALIYOR
AKP’li olduğunu belirten üretici Abdullah Kama, “Elimde 35 dönüm üzüm var ama TMO’dan sıra alamadım. AKP köy delegesiyim ben. Görevli arkadaşlarla konuştum, sağ olsunlar hiç birisi ilgilenmedi” dedi. Kama, şöyle devam etti: “Otuz beş dönüm üzüm açıkta duruyor. Aralık ayı içinde sıra vermiyorlar. Dükkâna yani tüccara getirsem, 18 TL gibi fiyat veriyor. Mecbur 18 TL’den vereceğim. Problem çok büyük… Biz elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyoruz ama üzüm elimizde kalıyor.”
Bir diğer üretici Osman Özdemir de yaşananlardan şikayetçi. Özdemir, şunları dile getirdi: “Üzümü götürüp 16 TL’ye vereceğim. Bir haftada 10 tonda 50 bin TL zarar ettim. Oysa ben kaç TL mazot yaktım ve gübre aldım. Şu an çok fazla borcum var. Tüccar başta, ‘20 TL’ dedi. Biz satmadık, sıraya girdik, sonra tüccar çok fazla geri dönüş olunca, alış fiyatını 16’ya çekti.”
Bayram Atilla ise şunları kaydetti: “Şu anda ‘Yağmur yedi, alamayız’ denilerek üzümlerin TMO’dan geri dönüşü çok. Bunun için tüccar da fiyatı 16 TL’ye kadar çekti. Direkt gidip tüccara satmış olsaydık, 20 TL’ye satmıştık. Bize git-gel yaptırdılar, fiyat düştü.”
***
ÜRETİCİLER TMO’DAN HÜSRANLA DÖNÜYOR
CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, Saruhanlı ve Salihli ilçelerinde TMO üzüm alım merkezlerinde üzüm üreticileri ile görüştü. Bakırlıoğlu, üreticilerin büyük zorluk yaşadığını söyleyerek, “Randevular kapandığı için üreticiler artık randevu alamıyorlar. Alabilenler ise üzüm teslimine gittiklerinde bin bir sıkıntıyla karşılaşıyorlar. Olmadık bahanelerle kuru üzümler TMO eksperleri tarafından geri çevriliyor. Gerekçe standart dışı, çürük oranı yüzde 3’ten fazla. Çiftçinin buna itiraz hakkı da yok çünkü geri çevrildiğinde iş bitiyor. Üzümü elinde kalan üretici boynu bükük, TMO alım merkezinden ayrılmak zorunda kalıyor. TMO, görevi fiyatların düşmesini önlemek iken, yaptığı uygulamalarla piyasayı düşüren bir kurum haline geldi” dedi.