TÜİK’in enflasyonu düştü vatandaşın haberi yok

EKONOMİ SERVİSİ

Eylül ayı enflasyon rakamları TÜİK tarafından dün açıklandı. Rakamlar Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın dört gün önce açıkladığı rakamlara yakın çıktı. Böyle olunca da tepkiler gecikmedi.

KONUT ZİRVEYİ GÖRDÜ

Açıklanan enflasyon rakamlarına göre bir önceki ay baz alındığında yüzde 0,99, bir önceki yılın aynı ayına göre ise yüzde 9,26 oranında artış yaşandı.
Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Eylül ayında endekste yer alan gruplardan, giyim ve ayakkabıda yüzde 2,13, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 2,09, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 1,79 ve ulaştırmada yüzde 1,61 artış gerçekleşti.

TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre sağlık yüzde 15,41, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 14,98, lokanta ve oteller yüzde 14,87 ve eğitim yüzde 14,00 ile TÜİK’in açıkladığı verilere göre artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları oldu. İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’de 2019 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 0,99, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 7,95 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 17,56 artış gerçekleşti.

Eylül 2019’da endekste kapsanan 418 maddeden; 42 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 292 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 84 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

TEPKİ GECİKMEDİ

TÜİK tarafından açıklanan enflasyon verileri hem siyasilerin hem de sosyal medya üzerinden vatandaşın yoğun tepkisine neden oldu. En çok konuşulan başlık ise bir sene önce yüzde 24 olarak açıklanan enflasyon rakamından sonra TÜİK Başkanı’nın görevden alınması oldu. Tepki gelen diğer başlık ise İstanbul enflasyonun 13,13 olarak açıklanmasından bir gün sonra 9,26 olarak duyurulması oldu.

Temel ihtiyaç maddeler içerisinde yer alan şekere yüzde 16, çaya yüzde 32.25, doğalgaza yüzde 53.98, elektriğe yüzde 50.4, kırmızı ete yüzde 20 zam yapılırken açıklanan enflasyon rakamı atandaş inandırıcı bulmadı.

VATANDAŞ GERÇEK RAKAMI BİLİYOR

TÜİK’in eylül ayı enflasyon verilerindeki iyimser tabloyu ekonomistler inandırıcı bulmadı. Halkın yaşadığı enflasyonun çok daha ciddi boyutlarda olduğunu vurgulayan ekonomist Uğur Civelek, TÜİK verilerinin normal olmadığını belirtti. Civelek’in, değerlendirmesi şöyle:

“Eylül ayında 0,99’luk bir artış var. Alt detaylara baktığımızda eylül ayında gıdada 0,6 düşüş, giyim ve ayakkabının sadece yüzde 2 yükselmesi, yeni sezon ürünlerinin ve sene başından bu yana fiyatların geriliyor olması normal değil. Paketlenmiş ambalajlı işlenmiş ürünlerde gramaj, kalite farklı. Hâlâ fiyat alınan marketler gıda maddelerini halden geliş fiyatına göre zararına satış yapıyor. Bunlar geneli temsil eden fiyatlar değil. Fiyat alınan yerlerde siyasi baskı var. TÜİK bunları göz önünde bulundurmalı. Vatandaş şüphe etmekte çok haklı. Çünkü kendisi enflasyonu yaşayarak biliyor. Evet enflasyon baz etkisiyle tek haneye düşmüş ama kimse ilgilenmiyor bunlarla. Açıklanan YEP büyümeye öncelik veriyor. Bu nedenle enflasyonu kontrol altında tutmaları mümkün değil. Enflasyon konusunda iyimser olmak çok zor. Enflasyon tek hanelerde kalmayacak.”

TÜİK'İN ENFLASYONU CEMRE GİBİ DÜŞTÜ DENİYOR AMA GÖREN YOK

CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, bugün açıklanan tek haneli enflasyon rakamının gerçekleri yansıtmadığını belirterek, “Zam yağmuru devam ediyor ama TÜİK’e göre enflasyon tek haneye düşmüş. İşçi, memur ve emeklilere düşük zam için tek hane aldatmacası sahnede” dedi.

Erdoğdu, TÜİK tarafından bugün açıklanan enflasyon rakamlarına ilişkin yaptığı değerlendirmede, bir yılda doğalgaza yüzde 57, Elektriğe yüzde 56, benzine ise yüzde 32 zam geldiğine işaret etti.
“TÜİK’in enflasyonu cemre gibi, düştü deniyor ama gören yok” diyen Erdoğdu, vatandaşın alışveriş yaparken fiyatların ne kadar arttığını gördüğünü, çok sayıda üründe fiyat artışlarında bir yavaşlamanın dahi söz konusu olmadığını ifade etti. Erdoğdu, “AKP yepyeni bir ekonomi modeli getirdi. Hiçbir ekonomik teoriye ve mantığa uymayan bu modele göre, zam yapınca enflasyon düşüyor, faiz düşünce de enflasyon düşüyor, faiz inince para değer kazanıyor” diye konuştu.