Türk Büyükelçisi, bakanlığa çağırıldı

Türkiye, İsveç ikili ilişkilerinde bu hafta, artık farklı bir döneme girildiği, resmi ağızlardan da duyuruldu. İsveç Dışişleri Bakanlığı ve hükümeti, üzerindeki baskılara daha fazla dayanamadı. Şimdiye kadar “Türkiye’nin iç işleri” olarak kabul edilen bazı konu başlıklarında direksiyon kırıldı. Türkiye’nin İsveç Büyükelçisi Kaya Türkmen, perşembe günü İsveç Dışişleri Bakanlığı’na çağırıldı.

İsveç Dışişleri Bakanlığı basın sözcülerinden Katarina Byrenius Roslund, görüşme sonrası konuyla ilgili olarak bir kısa açıklama yaptı. Roslund “Türkiye’nin büyük elçisi, tutuklu İsveçliler konusunda hissettiğimiz endişe yüzünden bugün bakanlığa çağırıldı. Elçi, kabine sekreteriyle görüştü” demekle yetindi.

Biri Türkiye’de, diğeri Türkiye’nin girişimiyle İspanya’da olmak üzere iki İsveç vatandaşı, yaklaşık bir aydan beri tutuklu bulunuyor. Uluslararası yazarlar birliğinin kolu, İsveç PEN’i, tutuklamalardan hemen sonra, tepkisini sert koydu. PEN, Türkiye’de tutuklu bulunan insan hakları aktivisti ve internet danışmanı Ali Gharavi ile İspanya’da tatilini yaparken Türkiye’nin girişimiyle İnterpol aracılığıyla tutuklatılan gazeteci Hamza Yalçın’ın Türkiye’ye teslim edilmesi durumunda can güvenliklerinin, İsveç makamları tarafından tehlikeye atıldığını iddia ediyor. Bu iddiayla çalışan PEN ekibi, İsveç Dışişleri Bakanlığı’nı istediği çizgiye çekti.

Görüşme sonrası Dagens Nyheter gazetesi, İsveç Dışişleri Bakan’ı Margot Wallström’un Facebook hesabı üzerinden yaptığı açıklamalara yer verdi. Margot Wallström, Dışişleri’nin Hamza Yalçın’la birkaç kez görüştüğünü ve ailesiyle de iletişimde bulunduklarını not etmiş. “Biz, Hamza Yalçın konusunda aktif olarak çok çalışıyoruz. Hamza Yalçın, Türkiye’nin yaptığı uluslararası aranıyor ilanından sonra İspanya’da tutuklandı. Ben İspanya’nın Dışişleri’yle konuşup aranıyor ilanlarının politik motiflerde kullanılmamasının çok önemli olduğunu söyledim” diyen Bakan Margot Wallström, “İspanyol kamu kurumları bu davayı hızlı bir şekilde çözümlemeli” diyor.

İsveç Dışişleri Bakanı Wallström’un, Ali Gharavi hakkında da Facebook üzerinden açıklamaları oldu. Temmuz ayından beri tutuklu bulunan Ali Gharavi, Türkiye’deki insan hakları savunucularına, internet güvenliği konusunda, İstanbul Büyükada’da verdiği seminer sonrası “terör organizasyonuna destek vermekten” tutuklanıyor. Bakan Wallström, vatandaşının hakkındaki suçlamaların hızlı bir şekilde açıklığa kavuşturulmasını aksi halde bir an evvel serbest bırakılmasını talep ediyor.

İsveç’in, Dışileri Bakanı Margot Wallström’un Facebook sayfası üzerinden yürüteceğini duyurduğu bir başka konu ise Türkiye ile ilgili olarak, Avrupa Birliği’ndeki tutum değişikliği olacak. Bu konunun, Bakanlık’ta, Büyükelçi Kaya Türkmen’e ne kadar aktarıldığını bilmiyoruz ama görüşme sonrası İsveç gazeteleri, tutuklamalardan dolayı İsveç’in, Avrupa Birliği ve Türkiye ilişkilerinde politika değişikliğine gideceğini duyuruyor. Avrupa Birliği’ne üye ülkeler arasında, her koşulda “Türkiye dostu” İsveç, daimi yirmi yıllık dış politikasını değiştiriyor. Margot’un ifadesiyle “İsveç, Türkiye ve Avrupa Birliği ilişkilerinde aktif olarak var olacak” ve tutuklamaları masaya taşıyacak. “Türkiye’deki gelişmelerden endişeliyiz” diyen Dışişleri Bakan Wallström’ı, konu bu noktaya gelene kadar, İsveç hükümetinin, Türk liderlere rahatsızlıklarını net olarak ilettiğini, şimdi ki durumda ikili ilişkilerin zar gördüğünü ifade etti.

Dışişleri Bakanlığı’nın resmi internet sitesindeki bilgilere göre bu dönemde, İsveç ülke sınırları dışında, tüm dünyada 200 İsveç vatandaşı tutuklu veya özürlüklerinden mahrum. Bakanlık her vatandaşı için belli bir prosedür yürütüyor ama Türkiye’nin tutuklamaları ortalığı ayağa kaldırdı. Gazeteci ve insan hakları aktivisti tutuklatıp hapse gönderen kaç Avrupa ülkesi var. Biz nelerden vazgeçiyoruz, buradan ne zaman geri döneceğiz?