Google Play Store
App Store
Türkiye işçiler için 10 kötü ülkeden biri
Fotoğraf: X/@BirlesikMetal

Dünya genelinde 167 ülkeden 191 milyon işçiyi temsil eden Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) tarafından hazırlanan Küresel Haklar Endeksi 2024 yayımlandı. Endeks, demokratik değerlerin ve temel hakların pek çok ülkede kötüleştiğine işaret ediyor. Endekse göre işçiler için en kötü 10 ülke arasında Türkiye’de yer aldı. Rapora göre Türkiye’de işçi haklarına yönelik sistematik saldırılar devam ediyor.

Türkiye 2016’da girdiği en kötü 10 ülke arasındaki yerini o günden beri koruyor. Rapora göre Türkiye’de işçilerin hakları ve özgürlükleri yıllardır aralıksız olarak saldırıya uğruyor. Hak ve özgürlükler baskı altına alınıyor, sendikalar ve üyeleri sistematik olarak ve asılsız suçlamalarla kovuşturmaya uğrayarak hedef alınıyor. Türkiye’de işçilerin, sendika karşıtı faaliyetlere, sendikacılara yönelik asılsız iddialarla açılan kovuşturmalara ve şiddet tehditlerine maruz kaldıkları şöyle vurgulandı: “İşverenler, sendikalaşma girişiminde bulunan işçileri sistematik bir şekilde işten çıkararak sendika düşmanlığı yapmaya devam etmiştir.”

Raporun Türkiye bölümünde Deriteks Sendikası eski başkanı Makum Alagöz’ün silahlı saldırı sonucu yaralanması, 1 Mayıs 2023’te İstanbul’da düzenlenen gösteriler sırasında çok sayıda protestocunun gözaltına alınması ve Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) yöneticileri Selma Atabey ve Gönül Erden’in tutuklanması gibi örnekler detaylarıyla yer almakta.

DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu rapora ilişkin yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Küresel Haklar Endeksi bir kez daha malumu ilan etmiştir. Türkiye’de sendikaya üye olma hakkı, sendika kurma hakkı, toplu sözleşme hakkı ve grev hakkı başta olmak üzere pek çok temel hak saldırı altındadır. Bunun sonucunda milyonlarca işçi düşük maaşlara, kötü çalışma koşullarına, uzun mesai saatlerine, iş kazalarına ve iş cinayetlerine mahkûm edilmektedir. Her şeye rağmen on binlerce işçi sendikalaşma ve hakları için mücadele etmeye devam etmektedir. Bu endeks hem hak ihlallerini hem de işçilerin onurlu direnişini göstermektedir.”

DÜNYADA GERİLEME

Türkiye dışındaki en kötü 9 ülke ise şöyle: Bangladeş, Belarus, Ekvador, Eswatini, Filipinler, Guatemala, Mısır, Myanmar, Tunus. Endekse göre en iyi bölge ise Avrupa oldu. Buna karşın Son 10 yıl göz önüne alındığında Avrupa’da işçi hakları hızla kötüleşiyor. İşçiler için dünyanın en kötü bölgesi ise Orta Doğu ve Kuzey Afrika. Bu bölgede toplu sözleşme ve sendikaya üye olma hakkı ihlal ediliyor.

ITUC Genel Sekreteri Luc Triangle rapora dair değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı: “İşçi haklarına ve emekçilere yönelik amansız bir saldırı söz konusu. İnsanların savaşın yıkıcı sonuçlarıyla karşı karşıya kaldığı, küresel düzeyde şiddet içeren çatışmaların kötüleştiği bir ortamda gerçekleşmektedir.”