Üç Avrupa ülkesi Filistin’i tanıyacak
İsrail’in Gazze’de yıllardır akıttığı kanın durmasına yönelik Avrupa’dan umut veren adımlar geliyor. Norveç, İrlanda ve İspanya, Filistin Devleti’ni tanıyacaklarını duyurdu. Kararın diğer ülkeleri harekete geçirmesi bekleniyor.
Dış Haberler
İsrail saldırıları altındaki Filistin topraklarında kalıcı barış için Avrupa’daki sol hükümetlerden tarihi adımlar geliyor. Norveç, İrlanda ve İspanya, Filistin’i bağımsız bir devlet olarak resmen tanıma kararı aldı. Kararlar, hükümetlerin atacağı resmi adımla birlikte 28 Mayıs’a kadar yürürlüğe girecek.
Filistin Devleti’nin tanınmasına yönelik ilk açıklamayı, Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store yaptı. Başkent Oslo’da konuşan Store, ülkesinin Filistin Devleti’ni tanıyacağını duyurdu. “Gazze’de devam eden savaş, bölgede barış ve istikrara ulaşmanın Filistin sorunun çözümüne bağlı olduğunu açık şekilde gösterdi” diyen Store, iki devletli çözümün İsrail’in de çıkarına olduğunu kaydetti.
ÇÖZÜME GİDEN TEK YOL
Norveç’in hemen ardından İrlanda Başbakanı Simon Harris de Filistin Devleti’ni tanıyacaklarını duyurdu. İrlanda’nın bağımsızlığını kazanmasının ardından uluslararası alanda tanınırlığının önemine işaret eden Harris, “Bugün de Filistin’in devlet olarak tanınması için aynı dili kullanıyoruz” dedi. Harris, bu adımın İsrail-Filistin çatışmasının iki devletli bir çözüm yoluyla çözüme kavuşturulmasına yardımcı olmayı amaçladığını söyledi.
Her iki ülkeyle koordineli şekilde İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de Filistin Devleti’ni tanıma kararını açıkladı. Aylardır Avrupa ve Ortadoğu’da konuya ilişkin çalışmalar yürüten Sanchez, Meclis Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada “Sözlerin eyleme geçme vakti geldi. Bu bir son değil, başlangıç” dedi.
TARİHİN DOĞRU TARAFI
Sanchez, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun tüm ateşkes çağrılarına "sağır" olduğunu, "Filistin ile ilgili hiçbir barış planı bulunmadığını" ve "iki devletli çözümü tehlikeye attığını” belirtti.
Filistin’i tanıma kararının bazı ülkeleri rahatsız edeceğini ve sonuçları olacağını bildiklerini kaydeden Sanchez, yaşananlar sona erdiğinde “tarihin doğru tarafında yer almış olacaklarına” dikkat çekti.
Üç ülkenin kararı Batı’da kolektif bir Filistin’i tanıma eylemine dönüşmesine yönelik umutları artırırken Slovenya ve Malta’nın da benzer yönde adım atması bekleniyor. Malta basınına konuşan bir hükümet sözcüsü de, “doğru zaman geldiğinde Malta’nın da Filistin’i tanımaya hazır olacağını” söyledi.
Belçika Başbakan Yardımcısı Petra de Sutter de ülkesinin Norveç, İrlanda ve İspanya’nın yaptığı gibi, Filistin devletini tanıması gerektiğini belirtti.
FİLİSTİNLİLER MEMNUN
Filistin yönetimi lideri Mahmud Abbas, üç ülkenin Filistin Devleti’ni tanımasını memnuniyetle karşıladı ve diğer ülkeleri de bunu takip etmeye çağırdı. Filistin’in resmi Wafa ajansına konuşan Abbas, kararın “Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkını” güvence altına alacağını ve İsrail’le iki devletli bir çözüme ulaşma çabalarını destekleyeceğini söyledi.
İSRAİL ELÇİLERİNİ ÇEKTİ
Gelişmeler üzerine açıklama yapan İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, İrlanda ve Norveç’teki elçilerini “acil istişareler için” geri çağırdığını açıkladı. Sosyal medyadaki paylaşımında Katz, “İrlanda ve Norveç bugün Filistinlilere ve tüm dünyaya bir mesaj gönderme niyetinde: terörizm kazandırır” ifadelerini kullandı. Katz, bu tanımanın İsrail’in rehineleri geri alma çabalarını engelleyebileceğini ve “Hamas ve İran’ın cihatçılarını ödüllendirerek” ateşkes ihtimalini azaltacağını söyledi.
∗∗∗
FİLİSTİN DEVLETİ’NİN TANINMASI
2014 yılında İsveç, Filistin’i bir devlet olarak tanıyan ilk Avrupa Birliği (AB) üyesi olmuştu. Bulgaristan, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya ve Romanya da AB üyesi olmadan önce Filistin’i tanımıştı.
Filistin Kurtuluş Örgütü, 1988’de Kudüs’ü başkenti olarak belirleyen bağımsız bir Filistin Devleti’ni ilan etti. Bu duyuruya ev sahipliği yapan Cezayir, bağımsız Filistin Devleti’ni resmen tanıyan ilk ülke oldu.
Son olarak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu (BMGK), Filistin’in BM üyeliğinin BMGK’de tekrar görüşülmesi ve gözlemci statüsünde olan Filistin’e bazı ilave haklar tanınması talep edilen karar tasarısını kabul etmişti. BM’nin 193 üyesinden 139’u Filistin Devleti’ni tanımış durumda. ABD, BMGK’deki oylamada veto hakkını kullanarak Filistin’in BM’ye tam üyeliğine engel oluyor. Her seferinde "iki devletli çözümden yana olduklarını" savunan ABD, İngiltere, Almanya ve Fransa Filistin’i tanımayan ülkeler arasında yer alıyor.
