Uçak yerine para uçuyor
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “2022 yılında açılacak” dediği Yozgat Havalimanı, 2023 itibarıyla halen tamamlanamazken maliyeti de ikiye katlandı. İktidara yakın şirketlerin 652 milyon TL maliyet öngörüsüyle yapımına başlanan havalimanı için 1,2 milyar TL harcandı.
Mustafa BİLDİRCİN
Yap-İşlet-Devret (YİD) projeleri havacılık sektöründe karadelik haline geldi. Havalimanlarındaki, “garanti altı gerçekleşmeler” nedeniyle Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin (DHMİ) kasasından şirketlere 2015-2022 döneminde aktarılan toplam para 691,6 milyon dolara ulaştı. YİD kapsamında yaptırılan havalimanlarının yanı sıra, ihtiyaca bakılmaksızın birçok kentte inşa ettirilen havalimanları da müteahhitlerin kasasını doldurdu. DHMİ’nin verilerine göre, yüksek maliyetle inşa edilen çok sayıda havalimanı beklenilen ilgiyi görmedi.
Maliyeti itibarıyla tartışma yaratan ve boş kalan havalimanları arasında yer alacağı gerekçesiyle eleştirilen Yozgat Havalimanı’nın maliyetinde yaşanan artış da dikkati çekti. Yapımına 2018 yılında başlanan Yozgat Havalimanı, öngörülen maliyetini 1,9’a katladı.
MÜJDESİ BOŞA DÜŞTÜ
Yozgat ili ve çevresinin hava ulaşım ihtiyacını karşılaması amacıyla planlanan Yozgat Havalimanı için ilk çivi 2018 yılında çakıldı. Yozgat şehir merkezine 15 kilometre mesafede yapılan havalimanına yönelik, “belli istekliler arasında” gerçekleştirilen altyapı inşaatı işinin ihalesi, iktidara yakınlığıyla bilinen YDA İnşaat ve EMT İnşaat’a verildi. Şirketler ile DHMİ arasında 8 Mart 2018 tarihinde sözleşme imzalandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin Şubat 2019’da Yozgat’ta düzenlediği mitingde havalimanının 2022 yılında bitirileceğini söylemişti. Ancak Yozgat Havalimanı, “Yozgatlılara müjdelendiği” gibi 2022 yılında bitirilemedi.
MALİYETİ İKİ KATINA ÇIKTI
Yozgat Valiliği, 2021 yılında yayımladığı açıklama ile havalimanının toplam maliyetini, altyapı inşaatları için 278 milyon 400 bin TL, üstyapı inşaatları için ise 374 milyon TL olmak üzere toplam 652 milyon 400 bin TL olarak açıkladı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın verilerine göre, bitirilemeyen Yozgat Havalimanı için 2022 yılı sonu itibarıyla 1 milyar 260 milyon 101 bin TL harcandı. Harcanan 1,2 milyar TL’nin 1,14 milyar TL’sinin altyapı işleri için 54 milyon TL’sinin ise üstyapı işleri için kullanıldığı belirtildi.
***
HAVALİMANLARI BOŞ KALIYOR
AKP iktidarında, “Yandaşa rant aktarma aracı” olarak kullanıldığı gerekçesiyle eleştirilen havalimanlarının 2022 yılı yolcu sayıları, milyarlarca lira harcanarak yüksek kapasiteli inşa edilen havalimanlarına yönelik, “İhtiyaç analizi yapılmıyor” eleştirisinin haklılığını ortaya koyuyor. DHMİ’nin verilerine göre, 2022 yılı için 1 milyon 317 bin 733 yolcu garantisi verilen Zafer Havalimanı’nı kullanan yolcu sayısı, garanti sayısının yalnızca yüzde 4’ünü karşılıyor. Kastamonu, Tokat, Rize ve Uşak kentlerindeki havalimanlarında da adeta kuş uçmuyor.
***
BAĞLANTI YOLU PARA YUTUYOR
Yozgat Havalimanı’nın bağlantı yolları için harcanması planlanan para da dudak uçuklatıyor. 8 Aralık 2022 tarihinde sözleşmesi imzalanan bağlantı yolunun maliyetinin 323 milyon 950 bin TL’ye ulaşacağı tahmin ediliyor.