Köy Kooperatifleri Başkanı Neptün Soyer gıda fiyatlarındaki aşırı yükselişe karşı kooperatifçiliğe destek verilmesi gerektiğini söylüyor. Soyer’e göre aracısız ve ucuz gıda için hal yasası çözüm olmaz

Ucuz gıda için çözüm kooperatifte

SERBAY MANSUROĞLU

21 Aralık Dünya Kooperatifçilik Günü olarak kutlanıyor. Ucuz ve sağlıklı gıdaya erişimde önemli bir seçenek oluşturan Köy Kooperatifleri’nin Genel Başkanı Neptün Soyer ile konuştuk. Tarım politikalarının oluşmasında üreticilere ve kooperatiflere söz yetkisi isteyen Soyer, “Önümüz açılırsa gıda sorunu çözülür” diyor.

Cumhuriyetin ilk yıllarında önem verilen kooperatifçilik son yıllarda yeniden gündemde. Bu ihtiyaç neden kaynaklandı?

Kooperatiflerin yaygınlaşması bir Cumhuriyet hayaliydi. Bizim gibi tarımın küçük aile çiftçiliğine dayalı olduğu ülkelerde kooperatifçilik daha fazla önem kazanıyor. Küçük, bölünmüş arazilere çare olarak birlikte hareket etmek zorundayız. Cumhuriyetin hayalini şimdi yeniden hayata geçirme zamanı. Tarımda ve ekonomide yaşadığımız sorunların çıkış kapısı tam da burası.

Gıda fiyatlarındaki artışa karşı hükümetin ‘Hal yasası’ planı gündemde. Çözüm olur mu?
‘Hal yasası’ hazırlanırken maalesef biz yani üretici masada yok. Aracıya tüccar dediğinizde sorun çözülmüyor. Biz tüm vekillere mektuplar yazdık, düzenlemenin yanlışlarına dikkat çekmeye çalıştık. Ticaret Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş ile görüştük. Komisyonlarda konuşulurken söz istedik. Ama bize söz hakkı tanınmadı. Halde üreticinin yüzde 20 payı olacak deniyor. Ama biz doğrudan tüketiciyle muhatap olacağımız bir yapı istiyoruz. Bizim gibi üretici kooperatiflerinin muhatabı tüketici kooperatifleri olmalı. Bakan Berat Albayrak’ın dediği gibi “Tarladan çatala aracısız bir tarım” isteniyorsa bu adım atılmalı.

ucuz-gida-icin-cozum-kooperatifte-544828-1.

Dünyada kooperatifçilik ne durumda?
Avrupa’da, Amerika’da ve Uzak Doğu’da kooperatifçilik önemli ölçüde yol aldı. Dünya ve Türkiye arasında büyük uçurum var. Gelişmiş ülkelerde tarım politikalarının en önemli aktörü kooperatifler. Onların onayı olmadan tarımda hiçbir adım atılamıyor.

ucuz-gida-icin-cozum-kooperatifte-544829-1.

Bizde nasıl olacak?
Tarımsal ekonomimizi geliştirmek istiyorsak bu adımları atmamız gerekiyor. Sadece doğru politikayla doğru uygulamaları hayata geçirmemiz gerekiyor. Bakanlığa başta bu işin eğitimi olmak üzere çok iş düşüyor.

Çiftçi hiçbir zaman üretimden vazgeçmedi. Sanayiciyi küstürmeyeceğim diyorlar. Köylünün suçu ne? Köylü memlekete küsmüyor diye mi? Talebimiz basit, çiftçinin ürününün değerinde satılması, emeğinin karşılığını almasıdır. Avrupa’da master ve doktora düzeyinde kooperatifçilik eğitimi verilirken bizde var olan meslek yüksekokullarındaki bölümler kapatılıyor. Yedi olan sayı son olarak beşe düştü. Gençlerin kooperatiflere ilgi duyması için eğitim olmazsa olmaz.

**

ucuz-gida-icin-cozum-kooperatifte-544827-1.

Üreticiden tüketiciye aracısız ürün

Dayanışma Kooperatifi: İstanbul Sefaköy merkezli kooperatif dükkanın yanısıra www.dayanismakoop.comweb adresi üzerinden üreticiyle tüketiciyi bir araya getiriyor. Ayrıca her cumartesi günü Beşiktaş semt pazarında tezgahı da bulunuyor.

Hopa Çay Kooperatifi: Türkiye’nin her yerine kargo ile çay gönderen Artvin merkezli kooperatife www.hopacay.com adresi üzerinden ulaşmak mümkün.

Ovacık Doğal: Dersim Ovacık Belediyesi’nin öncülük ettiği oluşum nohut, kuru fasulye, bal vb. doğal ürünleri İstanbul, Ankara, İzmir ve Adana'da açtığı mağazaların yanısıra www.ovacikdogal.com sitesi üzerinden satışa sunuyor.

Ova Antakya: UNESCO tarafından Akdeniz'in Gastronomi Şehri seçilen Hatay’da, çiftçilerin doğal ürünlerini www.ovaantakya.com ve@ovaantakya Instagram adresi üzerinden tüketiciyle buluşturuyor.

Kadıköy Kooperatifi: İstanbul merkezli tüketici kooperatifine www.kadikoykoop.org ​adresi üzerinden ulaşılabilir.

Vakıflı Köyü: Hatay Samandağ’da bulunan son Ermeni köyünde yaşayan kadınların öncülüğünde üretim yapıyor. Adresi www.vakiflikoy.com

Seferi Pazar: İzmir Seferihisar’da üretilen doğal ürünler www.seferipazar.com internet sitesi üzerinden tüketiciyle buluşuyor.

Mezopotamya Kooperatifi: Diyarbakır merkezli oluşumda şiddet mağduru kadınlar üretime katılıyor.

Kars Boğatepe Köyü: Kars gravyer peynirinin üretildiği tek köy. Peynir müzesinin bulunduğu köyün ürünlerine www.bogatepekoyu.com adresinden ulaşmak mümkün.