Ulaşım otomobiller için mi insanlar için mi?

PINAR PİNZUTİ - bisikletizm.com

Ulaşım arabaların hareket ettirilmesi değil; insanların bir yerden başka bir yere erişebilmesi için sağlanan altyapı ve hizmetler bütünüdür. Lütfi Kırdar Kongre Merkezinde yapılan ve benim de katıldığım Transist Uluslararası İstanbul Ulaşım Kongresi ve Fuarı ilginç tartışmalara ve katkılara vesile oldu. Kongre kapsamında ana salonda Ulaştırma bakanı, İstanbul valisi ve belediye üst düzey yetkilileri Türkiye ve İstanbul için ulaşım konusundaki yatırımlarını açıklarken, eş zamanlı yürütülen ve teması “Bisiklet Özgürlüğü” olan Smart Mobility Conference konuşmacıları bisiklet ekonomisi, bisikletli ulaşım ve bisiklet dostu kentlere odaklandı.

Kongrenin gündemi

Kongre açılış konuşmasını yapan Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, hükümetin göreve geldiğinden itibaren kaç bin kilometre bölünmüş yol yaptıklarını, ne kadar sıcak asfalt döküldüğünü, kaç kilometre tünel, viyadük ve köprü yapıldığını aktardı. İstanbul’da yapılan dünyanın en büyük havalimanını gelecek yıl açacaklarını söyledi. İstanbul Boğazı’nda üç katlı bir tünel daha yapılacağının bilgisini veren Bakan Aslan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal, konuşmasında İstanbul’un ulaşım yatırımlarının ve uygulama projelerinin dünyaya örnek olacağını belirtti.

Köprü, tünel, yol... Nereye kadar?

Siyasiler “daha fazla köprü, tünel, yol yapacağız”; derken akademisyenler ve uzmanlar “artık otomobil odaklı ulaşıma yatırım yapılmamalı” uyarısında bulundu.

Smart Mobility Conference’ın “Kent içi Ulaşım Aracı Olarak Bisiklet” başlıklı panelinin oturum başkanı Prof. Dr. Mustafa Karaşahin “Türkiye’de bisikletli ulaşım ağı altyapısı olan şehir yok” dedi ve İstanbul’da 36 bin kilometre motorlu taşıt yolu bulunurken, birbirinden kopuk bisiklet yollarının toplam 114 kilometre olduğunu belirtti.

Konferansa Hollanda’dan ve Danimarka’dan katılan uzmanlar, Amsterdam ve Kopenhag’ın bir gecede bisiklet dostu şehirler haline gelmediğini, ulusal stratejik planların izlenerek ve entegre çözümler hayata geçirilerek bugün şehir içi ulaşımın yüzde 50’sinin bisikletle gerçekleştiğini aktardı. Şehir içinde bisikletli ulaşımın yaygın olmasının ekonomiye katkısını, çevresel çözümlere nasıl etkin bir çözüm olduğunu ve sağlık harcamalarına etkilerini paylaştılar.

Merkezi İtalya’da bulunan Bikenomist şirketinin CEO’su Paolo Pinzuti, on yıl öncesine göre internet hızının ne kadar arttığını ancak şehir içinde bir yerden bir yere erişmenin hızlanmadığını aksine yavaşladığını belirtti. İstanbul’da şehir içinde motorlu taşıtlarla ulaşım hızının 8-13 km/s arası olduğunu aktardı.

Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Bölüm Başkanı François Begeut, “Rolling Revolution: Cycling” başlıklı konuşmasında İstanbul’un daha fazla yol yapımına bütçe ayırmasının ulaşım sorunlarına çözüm sağlamayacağına değindi. Hava kirliliği ve iklim değişikliğine karşı alınacak en büyük önlemin otomobilleri garajda tutmak olduğunu söyledi.

HOE360 kurucusu Niels Hoe, yaptığı sunumda “bisiklete binmeyi komplike birşey sanmayın ve komplike hale getirmeyin” dedi. Yaya ve bisikletli ulaşım altyapısı olan büyük şehirlerde esnafın satışlarının yüzde 50 arttığını, daha küçük şehirlerde ise yüzde 25 arttığını belirtti. Amsterdam gibi Kopenhag’ın da bir gecede bisiklet şehri olmadığını, bunun için çok uzun yıllardır çalıştıklarını söyleyen Hoe, “Kopenhag’da ilk bisiklet yolu tam 100 yıl önce yapıldı. Türkiye’nin ve diğer ülkelerin 100 yıl beklememesini, başarılı uygulama örneklerini alarak, deneme yanılma yapmadan bisikletli ulaşım altyapısı hazırlaması gerektiğini ekledi.

Hoe, “Kopenhag’da son 50 yıldır motorlu taşıtlar için tek bir köprü yapılmadı” diye belirtti.

Alışkanlıklarımızı değiştirmeye hazır mıyız?

Dünya’nın en güzel şehirlerinden birisi olan İstanbul, her ne kadar son yıllarda trafik sıkışıklığı (Trafik yoğunluğu sıralamasında dünyada 6. sırada) ile anılsa da gelecek için umudumuzu kaybetmemiz gerekiyor. İstanbul’un insan dostu yaşanabilir bir şehir olması için hepimizin üzerine düşen görevler var. Bunlardan en önemlisi alışkanlıklarımızı değiştirmemiz gerekiyor. Bir yere gitmek için ilk aklımıza gelen aracı değil, en verimli olanı tercih etmeliyiz. Kısa mesafe yolculuklarda bisiklet ve toplu taşıma araçlarını tercih etmeliyiz. Asla olmaz demeyin ve ilk fırsatta deneyin.

***

Aydan Çelik’in İstanbul Bisiklet Rehberi

İstanbul’da yaşayan ve aynı zamanda bir bisiklet kullanıcısı olan Aydan Çelik, geçen hafta İstanbul Bisiklet Rehberi’ni yayımladı. Bu kitap sadece bisiklet severlere değil herkese hitap eden çok değerli bilgileri kapsıyor.

Bisiklete binmeseniz de bu rehberi edinin, çünkü İstanbul’a daha önce hiç bir bisiklet selesinden bakmadınız.

Şehrin gizli güzelliklerini görebilir, tarihi yarımadaya dair mitleri öğrenebilir, kuzeyde Çilingoz’dan Ağva’ya, güneyde Silivri’den Tuzla’ya onlarca rotada hem İstanbul’a farklı bir perspektiften bakabilir hem de bu güzel şehri ‘kirletmeden’ gezebilirsiniz.