Ülkemiz çöplük değil

BİRGÜN EGE

TMMOB İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Aykut Akdemir, geminin madde envanteri hakkında kamuoyunun bilgilendirilmediğini belirtti. Gerekli belgelerin kamuoyuyla paylaşılmadığına dikkat çeken Akdemir, geminin 600 ton asbest barındırdığı iddialarına da değinerek, “Bu belgeler olmadan bu geminin karasularımıza girmesine izin veren her türlü kamu çalışanı suç işlemiş olacaklardır” dedi.

Brezilya Donanması'na ait 'NAe São Paulo' isimli uçak gemisinin gövdesi, açık artırmayla Türkiye'deki gemi söküm tersanesi SÖK Denizcilik ve Tic. A.Ş.'yi temsilen Rio de Janeiro şirketi Cormack Maritima tarafından satın alındı. Cormack Maritima Müdürü Jorge Cormack, 21 yıllık hizmetinin ardından hizmet dışı bırakılan geminin mayıs-haziran ayları arasında sökülmek üzere İzmir Aliağa'ya gönderileceğini açıkladı. Daha önce de tepkilere neden olan Aliağa'daki gemi söküm faaliyetlerine böylelikle bir yenisi daha eklenirken, uçak gemisinin içerisinde 600 ton asbest barındırdığı iddia ediliyor.

TMMOB İKK geminin Türkiye’ye gelmesine ve Aliağa’da sökülmesine tepki gösterdi. İzmir Mimarlık Merkezi’nde yapılan açıklamada, Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) İzmir Şube Başkanı Helil İnay Kınay, “Aliağa Bölgesinde yaşanan çevre ve halk sağlığına yönelik olumsuzluklar TMMOB İKK tarafından da yıllardır dile getirilmektedir. Ülkemizde İzmir ili Aliağa ilçesinde Nemrut körfezinde yaklaşık 380 bin metrekare arazi üzerinde 22 adet gemi söküm tesisinde yılda yaklaşık 900 bin ton hurda gemi sökülmekte, parçalanarak özellikte demir-çelik sektörü için hammadde girdisi sağlanmakla birlikte, gemi sökümünün yarattığı çevre kirliliği ve işçi sağlığına yönelik oluşturduğu riskler bölge için ciddi bir sorun olmaya devam etmektedir” dedi.

Gemi söküm sektörünün çevresel riskinin yüksek olduğunu vurgulayan Kınay, “Söküme gelen gemilerin yapısında ne tür tehlikeli maddeler kullanıldığı ve bununla ilgili envanterinin çıkartılması, gemilerin tehlikeli atıklardan arındırılması zorunludur. Gemi geri dönüşüm planı özel olarak her gemi için detaylı olarak hazırlanmalıdır. Planda Geri Dönüşüm Tesisi içerisinde geri dönüşümü yapılamayacak tehlikeli maddelerin bertaraf edilmesi veya çevreye zarar vermeyecek şekilde muhafaza edilmesi net olmalıdır” diye konuştu.

Aliağa gelecek olan geminin savaş gemisi olması itibari ile nükleer denemelerde kullanıldığının iddia edildiğini söyleyen Kınay, “Geminin alım fiyatı ton başına 75 dolar olduğu iddia edilmektedir. Gemi Söküm Sektöründe ortalama metal fiyatının ton başına 450 dolar olduğu bilinmektedir. Satın alma fiyatı piyasa ortalamalarının çok altında olan bu geminin fiyatı ‘ucuzdur vardır bir hikmeti’ sorusunu da gündeme getirmektedir. Söz konusu gemi tehlikeli atıklardan ve kontamine olmuş yapılardan arındırılmış mıdır? Geminin 600 ton asbest içerdiğine ilişkin iddialar bulunmaktadır. Asbeste dair herhangi bir inceleme yapılmış mıdır? Asbestten arındırıldığına dair herhangi bir bilimsel rapor bulunmakta mıdır? Gemide denetim yapılmış ise asbeste dair analiz sonuçları nelerdir? Atık gemilerin ithalatı için bir zorunluluk olan uluslararası geçerliliği olan bir notifikasyon bulunmakta mıdır?” ifadelerini kullandı.